مسائلی مهم تر از قبولی

نقش مدرسه در زندگی نوجوانان (2)

با توجه به آنچه در مقاله ی قبل ذکر شد،  وقتی فرزندان ما سی ساله شوند نیز می توانند در درس جغرافیا بهترین نمره را کسب کنند ، اما وقتی قلب پسر هیجده ساله ای می شکند ، یا ترس و وحشت او شدت می یابد ، خوردن یک لیوان چای با پدر و مادر و ایجاد ارتباطی صمیمانه ، کاری است که هرگز نباید آن را به تعویق انداخت .

در دو مقاله ی " نقش مدرسه در زندگی نوجوانان" ، سه نکته ی اساسی وجود دارد که توجه بدان ، برای والدین نوجوانان بسیار ضرورری می باشد .

در مقاله ی قبل اولین نکته را مورد بررسی قرار داریم و برآنیم تا در این مقاله دو نکته ی دیگر را شرح دهیم :

نکته ی دوم : گزارش مدرسه را به عنوان پیش بینی وضعیت آینده ی فرزندان تلقی نکنید

یکی از بزرگ ترین آزمون هایی که والدین نوجوانان با آن روبه رو می شوند ، کمک به آنان برای تحقق استعدادهای تحصیلی شان است . این موضوع اهمیت بسیاری برای ما دارد . دانش آموزانی که با نمرات خوب از دبیرستان فارغ التحصیل می شوند ، بعدها در زندگی شان انتخاب های بهتر و بیش تری خواهند داشت . بعضی از بچه ها به پارک می روند و خوب درس می خوانند و حتی اطلاعات دفترچه ی راهنمای تلفن را ، اگر جزء موارد امتحانی باشد ، حفظ می کنند . اما در مورد سایر بچه ها ، والدین انتظار نبردی خونین ، و طولانی را خواهند داشت . دیدگاه بلند مدت والدین از آینده ( دانشگاه ، شغل ، ازدواج، بچه دار شدن ، رفاه و آسایش ) و دیدگاه کوتاه مدت نوجوان ( تماشای تلویزیون ، بیرون رفتن با دوستان و وقت گذرانی بیهوده ) به این نبرد خونین دامن خواهد زد.

به سختی می توان قضاوت کرد که حق با کدام شان است . از یک سو ، شما فرزند بیست ساله ای با نمرات عالی و شغل خوب خواهید داشت که می گوید :« اگر پدرم مرا در اتاق زندانی نمی کرد تا درس بخوانم ، اکنون نمی توانستم در امتحانات نهایی موفق شوم . درست است که  زندگی را به کام او تلخ کردم ، اما اکنون با موفقیت هایم دلش را شاد می کنم .» از سوی دیگر ، مادر دل شکسته ای را تصور کنید که از بهترین ابزار برای ایجاد انگیزه ی درس خواندن در فرزند نوجوانش استفاده کرده است . او کتاب های راهنمای بسیاری خریده که هنوز دست نخورده مانده اند و عصرها تا دیر وقت کار کرده است تا هزینه ی معلم خصوصی پسرش را بپردازد . او در مورد راهکارهایی برای ارتقای عملکرد فرزندش ، با معلم های او حرف می زد و از آنان می خواست که سر او فریاد نزنند و اما هیچ یک از اقدامات او شرایط پسرش را تغییر نداد .

بنابراین ما چه باید بکنیم ؟ واقعیت این است که ما باید از بهترین ابزار موجود استفاده کنیم . توانایی پدر یا مادر تفاوت زیادی در وضعیت تحصیلی فرزندان ایجاد خواهد کرد . اما در این بین ، مشکلاتی نیز وجود دارند که به وضوح نشان می دهند چرا پدر یا مادر بودن دشوارترین و طاقت فرساترین شغل دنیاست . از یک سو ، ما فرزندان مان را به تلاش و کوشش بیش تر وا می داریم ، یا حتی بدتر ، این باور را در آنان به وجود می آوریم که همه به نمرات آنان توجه خواهند کرد.

از سوی دیگر ، از این می ترسیم که تمام امکانات را برای شان مهیا کنیم و فرزندانی تربیت کنیم که مستعد اما تن پرور باشند . در واقع ، ما باید در مورد فرزندمان قضاوت کنیم . بسیاری از والدین قضاوت درستی در مورد توانایی های فرزندان شان دارند . آنان به خوبی می دانند که بچه ای ممکن است بسیار تلاش کند ، اما نتواند نمرات عالی کسب کند و بچه ای دیگر می گوید مدرسه برایش خسته کننده است و به هر بهانه ای سعی می کند تکالیفش را انجام ندهد ، اما علتش این نیست که او نمی تواند تکالیفش را انجام دهد ، بلکه او به قدر کافی تلاش نمی کند ؛ بنابراین در مورد دوم ، شاید والدین اصرار کنند که پیش از آن که فرزند شان به آموزش فوتبال بپردازد ، یک ساعت ریاضی تمرین کند تا برای امتحان بعدی اش آماده شود و تا وقتی به اهمیت پروژه های علمی روز پی نبرده است ، اجازه ندارد با دوستانش بیرون برود .

ممکن است این تصمیمات ، آنان را در نزد نوجوان شان عزیز نکند ، اما گاهی بد نیست که والدین بی توجه به این ضرب المثل مشهور « نرود میخ آهنین در سنگ» به وظایف خود عمل کنند . سرانجام روزی می بینیم که در پس تمام این نافرمانی ها و بی علاقگی ها ، دانشمندی خوش آتیه وجود دارد که برای رسیدن به این جایگاه ، فقط به کمی ترغیب و تلنگر نیاز دارد .

اما در میان جنگ و جدال والدین و فرزندان در انجام تکالیف مدرسه ، حتی اگر به نظر برسد که تلاش های ما بی فایده بوده است و گزارش مدرسه نیز این واقعیت را تصدیق می کند ، همواره باید این ضرب المثل معروف را نیز به خاطر داشته باشیم : « جوجه را آخر پاییز می شمرند .»

گزارش های مدرسه میزان موفقیت های بچه ها را تنها در محدوده ی معینی از زمان و فقط در زمینه های خاصی نشان می دهند و شامل اطلاعاتی می شوند که بچه ها هرگز تا پایان عمرشان نیازی به آن ها نخواهند داشت.از سوی دیگر ، به نفع بچه هایی است که منحنی تحصیلی شان را در مقابل منحنی عملی قرار می دهند و با هم مقایسه می کنند ، که البته نتایج حاصل از آن نیز در کوتاه مدت مورد ارزیابی قرار می گیرد .

اگر از بزرگسالان بپرسیم که آیا دوست داشتند به جای کسب نمرات عالی و شغل خوب فعلی شان ، امروز لوله کش و آجر پز بودند ، در چشم برهم زدنی ما را خواهند کشت . ما باید به خاطر داشته باشیم که بعضی از ویژگی های ما در گزارش های مدرسه گنجانده نمی شود ، مانند میزان درک و فهم ، یعنی توانایی ذاتی هر فرد در استفاده از هوش خدادادی اش و رسیدن به موفقیت در زندگی . من پسر نه ساله ای را به یاد دارم که وقتی از مدرسه به خانه بازگشت ، به پدرش گفت :« پدر ، بچه ها و معلمان مدرسه ی ما دیوانه اند .

- «چرا پسرم »

- «چون می خواهند جدول ضرب نه خانه ای را یاد بگیرند .»

- « ایرادش چیست ؟»

- « پدر، همه ی ما در خانه ماشین حساب داریم .»

- « خوب پسرم روزی ممکن است ماشین حساب همراه نداشته باشی و لازم باشد جدول ضرب را حفظ باشی و از آن استفاده کنی .»

- « اگر روزی به جدول ضرب نیاز داشته باشیم ، از دانش آموزی که کنارم نشسته و آن را حفظ است ، می پرسم !»

من رفتار این پسر را تایید نمی کنم ، اما معتقدم که او به گونه ای به زندگی می نگرد که منحصر به خود اوست و ممکن است در گزارش مدرسه اشاره ای به آ ن نشده باشد.

به هر حال ، اگر فرزند شما اکنون به درس و امتحانات بی علاقه است ، روزی فرا می رسد که او کاری را که واقعا دوست دارد ، انجام می دهد و اگر موفقیت در امتحان زیست شناسی راه رسیدن به خواسته اش باشد ، شما خواهید دید که او حتی در خواب نیز سیستم گردش خون قورباغه ها را از حفظ تکرار می کند .

نکته ی سوم : به نوجوان تان کمک کنید استعدادهایش را کشف کند .

نویسندگان کتاب « با توانایی های تان پرواز کنید » می گویند :« اگر می خواهید موفق باشید ، دریابید که چه کارهایی را نمی توانید خوب انجام بدهید و دیگر انجام شان ندهید .»

اگر ما می خواهیم به عنوان والدین نوجوانان مان ، افراد موفقی باشیم ، باید پیوسته با اولیای مدرسه شان همکاری کنیم و کمک کنیم که در هر زمینه ای که استعداد دارند ، پیشرفت کنند .

اما ما وظیفه ی مهم تری نیز داریم . باید کاری را انجام دهیم که معلمان به دلیل کمبود وقت ، فضا و مکان ، قادر به انجامش نیستند :

با دید دیگری به زندگی بنگریم و به فرزندان مان کمک کنیم تا به آینده امیدوار باشند .