تبیان، دستیار زندگی
ادبیات راهی برای صدور ارزش های انقلاب اسلامی است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

محمل انقلاب ما ادبیات بود

تاکید راضیه تجار بر نقش ادبیات در تعامل کشورهای اسلامی


ادبیات راهی برای صدور ارزش های انقلاب اسلامی است.


راضیه تجار

راضیه تجار، نویسنده کتاب های «کوچه اقاقیا»، «نرگس ها» و «هفت بند» در دوره ای زن بر گزیده ادبیات هشت سال دفاع مقدس از سوی حوزه هنری اعلام شده بود. او درباره ضرورت ترجمه آثار برگزیده ادبیات انقلاب اسلامی و ایجاد تعامل میان ایران و کشورهای اسلامی که امروز «بیداری اسلامی» را تجربه می کنند، صحبت کرده که در ادامه می خوانید.

- به اعتقاد شما همان گونه که مدعی هستیم انقلاب سر لوحه ای برای بیداری اسلامی امروز در منطقه است، ادبیات انقلاب نیز چنین نقشی را ایفا خواهد کرد؟

انقلاب اسلامی ایران حداقل 32 سال جلوتر از انقلاب کشورهایی است که امروز بیداری اسلامی را تجربه می کنند چنین پیشگامی در حالتی است که ما پیشینه چندین ساله انقلاب از 15 خرداد 42 را در نظر نگیریم چرا که با در نظر گرفتن این پیشینه، عمر پیشگامی ایران بیشتر و بیشتر خواهد شد.

طبیعی است که در طول تمام این سال ها، آثار ادبی بسیاری با موضوع و درباره انقلاب ایران نوشته شده که می توانند منبع و الهامی برای نویسندگان کشورهای عربی باشند. اما این الهام بخشی در صورتی اتفاق می افتد که آثار ما ترجمه شوند و نویسندگان کشورهای اسلامی نیز تعاملی را با این سو داشته باشند.

- منظور شما از این تعامل، تعاملی دو طرفه است؟

بله، در واقع مراوده و تعامل میان نویسندگان و هنرمندان ایران و کشورهای عربی از ضروریات است نه اینکه تنها مسوولان سیاسی بروند و بیایند. این دو گروه باید آثار یکدیگر را بخوانند و ترجمه کنند.

- فکر می کنید به رغم ضعف های بی شماری که برای ادبیات انقلاب شمرده می شوند، آثار ایرانی قابلیت تاثیرگذاری بر ادبیات انقلاب کشورهای عربی را خواهند داشت؟

آثار خوب و مناسب در زمینه انقلاب اسلامی بسیار داریم که قابلیت ترجمه و تأثیر گذاری را دارند. ممکن است همه آثار مناسب نباشند اما یقیناً تعداد قابل توجهی از آنها، چنین ویژگی را دارند ولی به هر حال برای ترجمه و تأثیرگذاری مناسب و واقعی باید آثاری با کارشناسی از تمام رشته های داستان شعر و نمایشنامه انتخاب شوند.

از سوی دیگر ما خاطرات بسیاری هم از مبارزان انقلاب و همچنین رزمندگان دفاع مقدس داریم که می توانند در کنار زندگینامه ی داستانی به زبان های دیگر ترجمه شوند و در دسترس مخاطبان در خارج از کشور قرار گیرند.

محمل انقلاب ما ادببات بود و همین ادبیات هم می تواند راهی برای صدور ارزش های انقلاب مورد توجه قرار گیرد. ارتباط شاعران و نویسندگان هر دو طرف باید به شکلی ویژه و با زمینه سازی در داخل و خارج فراهم شود، بروند و بیایند و مردم یکدیگر را ببینند و از هم الهام بگیرند تا بتوان شاهد تلاقی و تکامل هر دو ادبیات بود.

- اگر معتقدید آثار ادبیات انقلاب ایران شاخصه های لازم را برای ترجمه دارند، چرا تاکنون چنین اتفاقی در این زمینه رخ نداده است؟

تاکنون فیلم هایی در ایران ساخته شده که توانستند بازار خود را در دنیا پیدا کنند چرا که تصویر هستند؛ حتی اگر دوبله هم نشوند. مخاطب به راحتی می تواند از هر زبان و فرهنگی با آن ارتباط برقرار کند اما در زمینه ادبیات حتی اگر نگوییم صفر شاید کمی بیشتر از صفر ترجمه را دیده ایم و همین است که تاکنون ادبیات ما نتوانسته به کشورهای دیگر ورود پیداد کند.

- چرا؟

در بحث ترجمه باید توجه داشت که اگر آثاری بدون کارشناسی ترجمه شوند و همین طور به کشورهای مقصد بروند. همچون اتفاقات بسیاری که در این زمینه رخ داد- نمی توانند بازار خود را پیدا کنند. ترجمه اصولی و بازاریابی، به تعامل دو طرفه و ارتباط با ناشران و مترجمان کشورهای دیگر نیاز دارد تا در کنار آن، توزیع مناسب هم لحاظ شود.

در واقع همان اتفاقی که برای آثار خارجی در کشور ما رخ می دهد باید برای آثار ما نیز در کشورهای دیگر بیفتد.

به این شکل می توانیم تا حدی به انتقال ارزش ها و مفاهیم انقلاب اسلامی کمک کنیم مساله دیگر این است که مترجمان چه از داخل انتخاب می شوند و چه از خارج باید تسلط کافی به هر دو زبان مبدا و مقصد را داشته باشند.

- و با رخ دادن چنین تعاملی، می توان تلاقی دو ادبیات را با یکدیگر دید؟

محمل انقلاب ما ادببات بود و همین ادبیات هم می تواند راهی برای صدور ارزش های انقلاب مورد توجه قرار گیرد. ارتباط شاعران و نویسندگان هر دو طرف باید به شکلی ویژه و با زمینه سازی در داخل و خارج فراهم شود، بروند و بیایند و مردم یکدیگر را ببینند و از هم الهام بگیرند تا بتوان شاهد تلاقی و تکامل هر دو ادبیات بود. مگر ما نمی گوییم بیداری اسلامی ؟ مگر ما اعتقاد نداریم که این کشورها انقلاب اسلامی را تجربه می کنند؟ پس شاعران و نویسندگان ما هم می توانند به این کشورها بروند و وضعیت امروزشان را از نزدیک ببینند و در این باره بنویسند.

بخش ادبیات تبیان


منبع: شبکه هنر