تجربه ها و توصیه های یک مبلغ(2)

تجربه ها و توصیه های یک مبلغ(2)

لطفا مقاله قبل را نیز مطالعه کنید.

21. همواره از بزرگان به بزرگی یاد شود تا برای دیگران درس باشد که از بزرگانشان به عظمت و بزرگی یاد کنند.

22. به نظر می رسد هر مبلّغی باید یک دوره علم تجوید - که حداکثر در 30 جلسه و بلکه کمتر می تواند آن را بگذراند - جزو برنامه های اصلی خود قرار دهد. هنگام تبلیغ گاهی امام جماعت می شود و گاهی باید در جلسات قرائت قرآن شرکت کند و به هیچ وجه صلاح نیست که این فن را ندانسته، به قرائت و تلاوت اقدام نماید.

مهم ترین فایده علم قرائت و تجوید آن است که کلام الهی را آن گونه که شایسته است قرائت نماید. لازم به یادآوری است، به کارگیری بخشی از مسائل علم تجوید به فتوای فقهاء واجب و لازم شمرده شده است.

23. هیچ گاه به تعریف و تمجید دیگران دل نبندیم. اگر سخن حقّی گفته شده، سرزنش دیگران نباید هیچ تأثیری بگذارد؛ زیرا عزّت از جانب حق تعالی است و آدمی باید به آن عزّت ببالد چرا که ذلت الهی را هیچ کس نمی تواند از بین ببرد.

«اِلهِی اِنْ نَصَرْتَنِی فَمَنْ ذَالَّذی یَخْذُلُنِی وَاِنْ خَذَلْتَنی فَمَنْ ذَالَّذی یَنْصُرُنی»(3)

24. مبلّغی که با منطقه تبلیغی خود ناآشنا است، سعی کند اعتماد مردم را به خود جلب نماید تا مردم به این باور برسند که او برای اصلاح امور دینی آنها آمده است و هیچ گاه طمع به مال مردم را در دل خود نپرورانده و اغراض غیرالهی ندارد.

25. ذکر توسّل، آثار بسیار با برکتی دارد به شرط آن که روضه های مستند و با شرائط مناسب مجلس خوانده شود. در صورتی که حال روضه خواندن ندارید، به عرض یک سلام به ذوات مقدسه اکتفاء کنید؛ زیرا روضه ای که شرایط لازم را برای تأثیرگذاری از جانب مبلغ نداشته باشد اثر خوبی بر مبلغ و مستمع نخواهد گذاشت.

26. مبلّغ باید سعی کند پیام الهی را که سنگین است، «اِنَّا سَنُلْقی عَلَیْکَ قَولاً ثَقیلاً»(4)

چرا که ما به زودی سخنی سنگین به تو القا خواهیم کرد.

به دل و جان مستمع وارد نماید و این مهم ترین وظیفه مبلّغ دینی است: «وَما عَلَی الرَّسوُل ِاِلّا البَلاغ»(5).

27. هر مبلّغی در ایام تبلیغ برای خود برنامه ای داشته باشد و از حالات و وضعیت روحی و معنوی خود غافل نباشد؛ زیرا همواره باید از افراط و تفریط در همه چیز پرهیز نمود.

28. به روحانیون محلی که وقت خود را به صورت کامل صرف مسائل منطقه می کنند و در حقیقت با این ایثار، جهاد می کنند و برخی ممکن است تا حدی از مسائل دقیق حوزوی بعیدالعهد باشند، احترام بگذاریم و آنها را آزرده خاطر نکنیم.

29. در سخنرانی ها سعی شود از این که همه مطالب به اسلام نسبت داده شود، پرهیز گردد و در غیرمحکمات از کلماتی چون «به نظر اسلام مطلب این است» و یا «همه این مطلب را می گویند» و «کسی چنین چیزی نگفته است» و یا «این اشتباه محض است که کسی چنین سخنی بگوید» و یا «هر کسی این حرف را زده اشتباه کرده» احتراز شود؛ زیرا علوم الهی بسیار وسیع، عمیق و دقیق است و نمی توان هر مطلبی را به اسلام نسبت داد. در منبر باید از محکمات دینی سخن گفت و از متشابهات پرهیز کرد و در نظریات اعتدال را رعایت نمود.

30. سعی کنید به شبهات روز در رابطه با مسائل دینی، تا حدی که تخصص دارید، با ادبیات عمومی پاسخ لازم بدهید.

31. بیان سیره معصومین علیهم السلام باید جزو برنامه های اصلی در ایام تبلیغ باشد. سعی کنیم سیره و سنت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله وسلم را در بخش های مختلف به مردم آموزش دهیم. فراموش نکنیم که بخش مهمی از مشکلات چه در سطح جامعه و چه در سطح خانواده با الگو گرفتن از سیره آن بزرگواران به سادگی حل می شود.

32. مبلّغ به مباحثی که مسلّط نیست نپردازد. خصوصاً در مراکز علمی و دانشگاهی باید با دقت فراوان سخن گفت و جوانب مطلب و موضوع بحث را به طور کامل مورد ارزیابی قرار داد و حتّی گزینش احادیث و روایات به مقتضای زمان و مکان صورت گیرد.

33. در پاسخ به سوءالات، سهل انگاری و آسان اندیشی نشود. باید به پرسش های جوانان با دقت گوش داد و با دقت به آنها پاسخ داد. حتی برای پاسخ به سوءالات آنها جلسات اختصاصی قرار داده شود و از آنها دعوت به عمل آید.

34. در صورتی که در محل تبلیغ، جوانان بیشتر حضور دارند، گروه های مطالعاتی و کتابخوانی راه اندازی شود و خود مبلّغ هدایت آنها را عهده دار شود. گروه های مختلف را با مشخص کردن سرگروه می توانید راه اندازی کنید که بسیار موءثر و مفید است.

کتاب های شهید مطهری قدس سره بهترین گزینه برای این کار است؛ به شرط آن که از کتاب های آسان شروع شود و برای رفع اشکالات و پاسخ به سوءالات زمانی خاص در نظر گرفته شود.

35. بحث دشمن شناسی و مسائل بین المللی اسلام از مسائل مهمی است که باید در این زمان بیشتر از همه به آن توجّه داشت و دیگران را به آن توجّه داد. باید روش های مختلف ورود و نفوذ دشمن را شناخت و در مقابل آنها موضع گرفت.

36. مبلّغ باید به مسائل فرهنگی توجّه عمیق داشته باشد. تصحیح فرهنگِ خانه و خانواده در رأس امور فرهنگی است.

37. در صورتی که توان لازم را در خود می بینید، در مدّتی که در منطقه تبلیغی حضور دارید به امر مشاوره بپردازید. البته همه احتیاط های لازم باید مورد توجّه قرار گیرد.

38. هیچ گاه نباید اظهار خستگی کرد و باید دعوت مردم را برای حضور در مجالس مذهبی و عمومی اجابت کرد.

39. این گونه نباشد که مبلغ تنها وظیفه تبلیغی خود را سخنرانی بداند؛ بلکه باید از هر ابزار درست و صحیح برای تبلیغ دین استفاده کرده و البته باید شرایط و موقعیت زمانی و مکانی را به طور کامل مورد توجّه قرار داد.

40. رعایت حرمت بزرگان محلّی و خانواده های شهدا و ایثارگران و محترمین و ریش سفیدان از ضروریات است.

41. از عوام زدگی و تحت تأثیر اشخاص با نفوذ و غیرصالح قرار گرفتن پرهیز گردد.

پی نوشت:

3. دعای عرفه امام حسین علیه السلام.

4. مزمل، 5.

5. مائده، 99.

پدید آورنده : رضا رمضانی گیلانی ، صفحه 54

منبع :

* نوشته حاضر از کتاب ره توشه راهیان نور، ویژه ماه رمضان سال 85 تهیه شده است.

تهیه و تنظیم : جواد دلاوری ، گروه حوزه علمیه تبیان