تبیان، دستیار زندگی
کلمه انگلیسی cruise در فارسی به مفهوم سفر دریایی و گشت زنی می باشد. وقتی این کلمه همراه با موشک به کار می رود، طبق نظر کارشناسان کنترل تسلیحات، جنگ افزارهای با کلاهک هسته ای را شامل می شوند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : محسن مرادی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

همه چیز در مورد موشک های کروز (1)


کلمه انگلیسی cruise در فارسی به مفهوم سفر دریایی و گشت زنی می باشد. وقتی این کلمه همراه با موشک به کار می رود، طبق نظر کارشناسان کنترل تسلیحات، جنگ افزارهای با کلاهک هسته ای را شامل می شوند.

همه چیز در مورد موشک های کروز (1)

ویژگی های موشک کروز

موشک کروز دارای چهار ویژگی زیر است:

1)موشک در طبقات پایین جو (30 کیلومتر یا 10000 پا) از نیروی برا آیرودینامیکی استفاده می کند

2)در حین پرواز قادر به تغییر مسیر و ارتفاع بوده و می تواند به دفعات این کار را تکرار کند؛

3)بردی بیشتر از 50 کیلومتردارد

4)در یک پرواز عادی یکسره، موشک در تمام مسیر هدایت شده و حامل انواع مختلفی از سر جنگی است.

با تعریف فوق، موشک های کروز امروزه طیف گسترده ای از موشکها را در بر می گیرد. موشک های کروز معمولا از فناوری هواپیما استفاده می کنند و دارای کلاهک مشابه، کوچکتر و ارزانتر از موشک های بالستیک هستند. به کارگیری سیستمهای ناوبری و هدایت پیشرفته دقیق نظیر GPS باعث شده تا نسبت به موشک های بالستیک دقت بیشتری را دارا بوده و به همین دلیل از توسعه و تولید بیشتری نیز برخوردار باشند.

از نظر قدمت، سلاح آلمانی DOODIL BUGS اولین کروز عملیاتی است که در سال 1944 علیه انگلیس به کار گرفته شد. DOODIL BUGS با 70% ناکامی از موفقیت نسبی خود برخوردار بودند. پرواز مستقیم و سرعت کم این موشک باعث می شود که درجه آسیب پذیری وضایعات آن بیشتر شود. و همچنین به وسیله رادارهای دشمن کشف، رهگیری و توسط هواپیماهایی که سرعت بیشتر را دارند، مورد هدف قرار بگیرند.

موشک های کروز معمولا از فناوری هواپیما استفاده می کنند و دارای کلاهک مشابه، کوچکتر و ارزانتر از موشک های بالستیک هستند. به کارگیری سیستمهای ناوبری و هدایت پیشرفته دقیق نظیر GPS باعث شده تا نسبت به موشک های بالستیک دقت بیشتری را دارا بوده و به همین دلیل از توسعه و تولید بیشتری نیز برخوردار باشند

بعد از جنگ جهانی دوم هر دو بلوک شرق و غرب دستیابی به موشک های دور پروازهمراه با انعطاف پذیری بیشتر را دنبال کردند تا اینکه در سال 1970 پیشرفتهایی در میکروالکترونیک، کامپیوتر و موتورهای توربوفن کوچک حاصل شد. بهره گیری از این دو پدیده، فناوری ساخت موشک های کروز امروزی را امکان پذیر کرده است.

این موشک ها در واقع مشابه یک هواپیمای بدون خلبان، در همه مراحل پرواز دارای هدایت است. موشک های کروزی که امروزه در دسترس هستند دارای انواع پرتابی از زمین پایه، هواپایه،  دریاپایه با برد 600 الی 250 کیلومتر هستند.

نکته مهم در مورد موشک کروز این است که این موشک به دلیل اینکه برای رسیدن به هدف با سرعت کمتر از یک ماخ حرکت می کند به ساعتها پرواز نیاز دارد. با این وضعیت با توجه به هدایت اینرسی اولیه این امکان وجود دارد که  موشک صدها متر از مسیر منحرف شود. زیرا اگرچه با هدایت از این نوع اینرسی، امکان انحراف برای موشکی که ده ها دقیقه پرواز می کند کم است، ولی برای موشکی که ساعتها باید ادامه ی طریق دهد، این هدایت مناسب نیست. برای رفع عیب باید نوعی تصحیح در مسیر انجام شود تا در عمل مکمل هدایت اصلی آن باشد.

همه چیز در مورد موشک های کروز (1)

روش هدایت موشک کروز

غیر از سیستم هدایت اینرسی، امروزه از روشهای دیگر نیز در سیستمهای هدایت کروز استفاده می شود، این روش ها عبارتند از :

1)سیستم انطباق متقابل پشت سر هم جغرافیایی(tarin counter matching)

همه چیز در مورد موشک های کروز (1)

این سیستم بر اساس اطلاعات دقیق توپوگرافی از زمین هدف استوار است. در این روش، محوطه ای از سطح زمین به طول 10 کیلومتر و به عرض 2 کیلومتر به مربع های یک صد متری تقسیم و ارتفاع متوسط در هر کدام از آنها را مشخص و به صورت ماتریکس (2000 رقم مختلف و هر رقم مخصوص مربع خاصی از زمین مورد نظر) به صورت عددی به حافظه ی کامپیوتر وارد می شود. موشک وقتی به محوطه ی مورد نظر رسید، ارقام اندازه گیری شده را با ارقام ارسالی از موشک، در حافظه مقایسه می کند و با توجه به نتیجه ی مقایسه، موقعیت محل شناسایی شده و دستور بعدی را از طریق دستگاه محاسبه، به سیستم کنترل اتوماتیک صادر می کند. بررسیهای بعدی در زمانی که موشک به هدف نزدیک می شود، انجام می گیرد و سرانجام انتخاب مسیر می شود. در موشک های کروز دریاپایه اولین و بزررگترین بررسی بلافاصله پس از عبور موشک از دریا و رسیدن به خشکی انجام می شود.

موشک های موجود امکان ذخیره ی 20 نقشه در حافظه خود را دارند. این روش هدایت برای زمین هایی که از عوارض و ناهمواریهای زیاد برخورد دارند، مناسب می باشد.

محسن مرادی

بخش دانش و زندگی تبیان


منبع  : Air Vice, missile forcast