نمایشگاه کتاب باید دائمی شود
مصاحبه ی اختصاصی تبیان با حسین فتاحی
درسالهای اول برگزاری نمایشگاه کتاب آن هم در فضای جنگ و مشکلات کشوری ایده بسیار فوق العاده ای بود اما متاسفانه روند برگزاری نمایشگاه بدون تغییر مانده و رشدی نداشته است.
حسین فتاحی نویسنده و پژوهشگر امسال با ده کتاب با نام «مجموعه قصههای هزار و یک شب» برای گروه سنی خردسال به نمایشگاه کتاب میآید. این مجموعه که هر کدام یک نام دارد از طرف نشر قدیانی وارد بازار کتاب شدهاند.
آقای فتاحی برگزاری نمایشگاه کتاب را چگونه ارزیابی میکنید؟
برگزاری نمایشگاه کتاب در شرایط فعلی که بازار نشر کتاب از پخش خوبی بر خوردار نیست اتفاق مثبتی است. نمایشگاه کتاب یک فرصت ده روزه برای اهل کتاب ایجاد میکند تا مخاطب و حتی نویسندگان در این ده روز به انتشارتی های مختلف و کتاب های مختلف دسترسی داشته باشند.
به نظر شما ارتباط مخاطب با کتاب، نویسنده کتاب و ناشر در طول برگزاری نمایشگاه کتاب به خوبی برقرار میشود؟
این یکی دیگر از فایدههای نمایشگاه کتاب است که تا حدی انجام میشود. نمایشگاه کتاب فروشگاه بسیار بزرگی است که نسبت به فروشگاههای دیگر امتیازات بیشتری دارد. کسانی که به نمایشگاه کتاب میآیند مخاطب کتاب هستند و فقط کتاب میخرند. همین فرصت خوبی فراهم میکند تا نویسنده مخاطب را ببیند و مخاطب اگر سوالی از ناشر و نویسنده دارد بپرسد. به همت ناشران و نویسندگان اغلب این ارتباط برقرار میشود.
شما در سالهای گذشته از این امکان به خوبی بهره بردید و با مخاطب خاص کتاب های خودتان رو به رو شدید؟
تقریبا همه ساله از این فرصت استفاده میکنم و در غرفههای مختلف می نشینم تا اگر خواننده ای سوالی داشت بپرسد. اصلا همین که ببینیم مخاطب در لحظه ورود به غرفه جذب چه نوع کتابهایی میشود خیلی به نویسنده کمک میکند. برخی دوست دارند نویسنده بشوند و راهنمایی هایی میخواهند برخی سوالاتی از ناشر دارند و در کل این ارتباط ها میتواند بسیار مفید باشد.
به نظر شما مهمترین ایراد در برگزاری نمایشگاه کتاب چیست؟
امسال بیست و پنجمین سال برگزاری نمایشگاه کتاب است یعنی ربع قرن نمایشگاه کتاب برگزار شده است. درسالهای اول برگزاری نمایشگاه کتاب آن هم در فضای جنگ و مشکلات کشوری ایده بسیار فوق العاده ای بود اما متاسفانه روند برگزاری نمایشگاه بدون تغییر مانده و رشدی نداشته است. ممکن است آمار بدهند این بخش را اضافه کردهایم و آن بخش را تغییر دادهایم اما همه این تغییرات خیلی جزیی است و تغییر بنیادی و اساسی در برگزاری نمایشگاه دیده نمیشود.
انتظار شما به عنوان نویسنده از نمایشگاه کتاب چیست و چه راهکاری برای بهتر برگزار شدن آن ارائه میکنید؟
ما در طول این بیست و پنج سال باید به تغییرات عمده تر و اساسی تری می رسیدیم. مثلا باید نمایشگاه به جای این که ده روز در سال برگزار شود تبدیل به یک نمایشگاه دائمی کتاب شود. نه این که یک سالن و دو سالن به آن اضافه کنند بلکه مکانهایی فراهم شود و یا ساختمان هایی برای فروش و عرضه کتاب ساخته شود که خواننده و نویسنده هر دو بتوانند بی دردسر به تمام کتاب ها و انتشاراتی ها دسترسی دائمی داشته باشند. دست کم این که نمایشگاه فصلی برگزار شود. عمده ترین مشکل این است که بعد از تمام شدن نمایشگاه دیگر هیچ جایی نیست که مخاطب مستقیم با ناشر و نویسنده ارتباط بگیرد. در شهرستان ها که به هیچ وجه چنین امکانی نیست و کسانی که از شهرستان برای خرید کتاب به تهران میآیند باید در به درکوچه و خیابان ها شوند تا یک انتشارتی را پیدا کنند. ما هنوز جایی را فراهم نکردیم که مخاطب بی مشکل به کتاب دسترسی داشته باشد . ایده شهر کتابها برای این منظور بود اما موفق از آب در نیامد و الان شهر کتابها بیشتر به محل فروش نوشت افزار تبدیل شدهاند.فکر میکنم خواست نمایشگاه دائمی کتاب انتظار بی جایی برای مخاطب فرهنگی ما نیست.
فاطمه شفیعی بخش کتاب و کتابخوانی تبیان