معرفی چند داستان از کوبو آبه

مجموعه داستان «تجاوز قانونی»/ کوبو آبه/ ترجمه ی علی قادری/ انتشارات مروارید/ قیمت: 2800تومان/ تعداد صفحات: 177 صفحه

کوبو آبه نویسنده ی شهیر ژاپنی که به کافکای ژاپنی معروف است در هفتم مارس 1924 در توکیو متولد شد. او پزشکی بود که هرگز به طبابت نپرداخت. در این باب می‌گوید: «من در دوران جنگ به دانشگاه رفتم و به این علت رشته‌ی پزشکی رو انتخاب کردم که فکر می‌کردم بهترین راه ممکنه؛ اما واقعا علاقه ای به پزشکی نداشتم. دانشجوی خوبی هم نبودم. جنگ تأثیر بدی بر من گذاشته بود. تنها چیزی که می‌تونم راجع به اون دوران بگم اینه که به شدت احساس تنهایی و پوچی می‌کردم. یادم می‌آید برای مدت یک سال هم ترک تحصیل کردم...» ( تجاوز قانونی؛ صفحه‌ی 173)

کوبو آبه همواره به مطالعه‌ی آثار بزرگانی چون داستایوفسکی، پو، نیچه، هایدگر و کافکا می‌پرداخت. اولین اثر او در سال 1947 تحت عنوان  اشعار بی نام با هزینه‌ی شخصی منتشر شد. این مجموعه‌ی شعری تلاشی بود برای حفظ یاد و خاطره‌ی پدر و سایر قربانیان جنگ جهانی دوم که در منچوریا جان باخته بودند.

در سال 1951 کوبو آبه با نوشتن رمان جنایت آقای اس کارما بهترین جایزه‌ی ادبی ژاپن - آکوتاگاوا- را از آن خود ساخت. زن در ریگ روان که در سال 1960 نوشته شد نیز برنده‌ی جایزه ی یومیوری شد. کارگردان معروف سینمای ژاپن، هیروشی تاشیکاهارا، از این رمان، فیلمی ساخت که برنده‌ی جایزه‌ی ژوری شد.

کتاب تجاوز قانونی مجموعه ای از شش داستان کوبو آبه است. این کتاب را علی قادری ترجمه کرده است. عناوین داستان ها به ترتیب اینگونه می باشد؛ سگ، تجاوز قانونی، جنایت آقای اس. کارما، مرگ نا مربوط، فرستاده ی ویژه و سرباز خیالی. از میان داستان‌ها‌ی کوتاه منتشر شده‌ی او، ما به صورت مختصر به ذکر خلاصه‌ی سه نمونه از آن‌ها بسنده می‌کنیم.

مرگ نامربوط داستان مردی را بیان می‌کند که پس از بازگشت به آپارتمان خود با صحنه‌ی عجیبی رو به رو می‌شود. غریبه‌ای در خانه‌ی او بدون اینکه او در جریان باشد به قتل رسیده است. از ترس اینکه بخواهند او را در قتل مقصر بدانند، تصمیم می‌گیرد که به هیچ وجه موضوع را به پلیس گزارش ندهد. او هرچه بیشتر سعی می کند تا از شر جسد خلاص شود راه را بیشتر بر خود می‌بندد به طوری که در آخر به این نتیجه می رسد که همه ی شواهدی که می توانست بی گناهیش را ثابت کند از بین برده. مرد بی نام در جهان گناه کافکا‌ گونه سقوط می کند. جهانی که تنها به علت بی اعتمادی دیگران، مجبور به پناه بردن به آن می‌شود.

داستان دوم، جنایت آقای اس کارما است. در این داستان مردی صبح که از خواب بر می خیزد متوجه وجود حفره ای خالی در سینه اش می شود که نفس کشیدن را برایش دشوار می کند. او متوجه می‌شود که نامش و تمامی خصوصیاتی که برای زندگی کردن در یک جامعه به آنها نیاز داشته را از دست داده است و حال که بی هویت شده می‌بایست کماکان در انتظار بازگشت نامش در آپارتمان خود بماند. در جامعه ی بورژوازی تنها چیزی که به فرد هویت می دهد نام اوست. کوبو آبه به خوبی عدم حضور این برچسب بزرگ را با ذکر داستانی با رگه های سورئالیستی به تصویر می کشد.

تجاوز قانونی که یکی از شاهکارهای کوبو آبه است این گونه آغاز می‌شود که یک خانواده بدون هیچ مقدمه ای به حریم خصوصی یک مرد تنها، تجاوز می کنند و با ذکر اینکه این تجاوز بر اساس دموکراسی است، عمل خود را به ظاهر مشروع می سازند. رفتارهای او را زیر نظر می‌گیرند و حقوق او را تمام و کمال غصب می‌کنند. تلاش مرد برای آزاد ساختن خود از این مخمصه هر بار با بن بست رو به رو می شود. او بارها سعی می کند تا همسایه‌هایش را که تنها کسانی بودند که متوجه ظلم و ستم وارده بر او بودند را با خود همراه سازد تا خانواده ی زورگو را از خانه اش بیرون کنند اما گویی زندگی او برای هیچ یک از افراد خارج مهم نیست. در این داستان ایده ی پست مدرنیسم کوبو آبه را به خوبی می‌بینیم. به عقیده ی پست مدرن ها دموکراسی غرب که تلاشی برای حکومت کردن خود مردم است چه بسا به موفقیت نرسد. استفاده ی سلطه گرایانه ی خانواده ی متجاوز از مفهوم دموکراسی بازتاب همین باور اوست.

خرق عادت به خوبی در این سه داستان مشهود است. گویی کوبو آبه سعی دارد با تمسک به این سنت شکنی ها با مخاطبی که محصور در میان باورهای خودش است، صحبت کند. پرده را از مقابل چشمان او کنار بزند و او را به تماشای جهانی فراتر از عادت فرا‌خواند. کوبو آبه نویسنده ای متعهد است که با گنجینه ای از آثار مفهوم گرا در میان نویسندگان ژاپنی چون ستاره ای می درخشد.