تبیان، دستیار زندگی
بالاخره پس از كش و قوس های فراوان بویژه در چند روز گذشته، محل انجام مذاكرات میان جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 مشخص شد، اما نام این محل در میان گزینه های اخیر ایران نبود: استانبول.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : حسین هرمزی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از سرگیری مذاكره ایران با 1+5 در استانبول


بالاخره پس از كش و قوس های فراوان بویژه در چند روز گذشته، محل انجام مذاكرات میان جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 مشخص شد، اما نام این محل در میان گزینه های اخیر ایران نبود: استانبول.

پس از انجام دو دور مذاكره میان ایران و 1+5 در ژنو و استانبول، طی روزهای گذشته، تعیین محل نهایی انجام مذاكرات میان ایران و گروه 1+5 به یكی از خبرهای اصلی رسانه های جهان تبدیل شده بود؛ مذاكراتی كه پس از ماه ها از سرگرفته می شود.

مذاکرات هسته ای

اخبار مربوط به دور جدید مذاكرات ایران با 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل یعنی آمریکا ، روسیه ، انگلیس ، فرانسه و چین به علاوه كشور آلمان، حساسیت های بالاتری را برانگیخته است و یكی از دلایل این مساله، از سرگیری مذاكرات پس از گذشت یك سال و اندی از دور قبل است.

اما دومین و اصلی ترین دلیل حساس تر شدن این مساله مربوط به محل مذاكرات بوده است. با وجود اینكه اعلام شده بود كه محل انجام مذاكرات میان جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 استانبول تركیه خواهد بود، چند روز قبل محسن رضایی ـ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ پیشنهاد كرد كه محل این مذاكرات، به جای استانبول، یكی از شهرهای بغداد، دمشق یا بیروت باشد.

این مساله از حد یك پیشنهاد فراتر رفت زمانی كه وزارت امور خارجه ایران هم همین حرف را تكرار كرد. در نتیجه‌ی ارائه این پیشنهاد، حساسیت ها درباره آن در دنیا بالا گرفت چرا كه گزینه هایی هم كه ایران اعلام كرده بود، حساسیت برانگیز به نظر می رسید.

بدین ترتیب بود كه طی روزهای گذشته تحلیل های زیادی درباره تمایل ایران به تغییر محل مذاكرات مطرح و واكنش های مختلفی به آن نشان داده شد. در یكی از این واكنش ها، رجب طیب اردوغان ـ نخست وزیر تركیه ـ كه به تازگی به ایران سفر كرده بود، پس از بازگشت به كشورش، جمهوری اسلامی ایران را به عدم صداقت متهم كرد.

بالاخره یك سخنگوی کاترین اشتون ـ ‌مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ـ اعلام کرد که مذاکرات ایران و گروه 1+5 روز 26 فروردین ماه در استانبول برگزار می شود.

سخنگوی کاترین اشتون گفت: ما توافق کردیم که گفت و گوها را روز 14 آوریل (26 فروردین) در استانبول برگزار كنیم. امیدواریم که این نخستین دور از گفت و گوها، فضایی سازنده برای پیشرفت واقعی فراهم کند. البته هدف ما رسیدن به روندی پایدار است

سخنگوی کاترین اشتون گفت: ما توافق کردیم که گفت و گوها را روز 14 آوریل (26 فروردین) در استانبول برگزار كنیم. امیدواریم که این نخستین دور از گفت و گوها، فضایی سازنده برای پیشرفت واقعی فراهم کند. البته هدف ما رسیدن به روندی پایدار است.

اما تنها دقایقی بعد از انتشار این خبر، اردوغان اعلام كرد كه از این موضوع اطلاعی ندارد. وی گفت كه هیچگونه تایید رسمی از سوی تهران یا دولت های غربی مبنی بر اینكه استانبول مكان مذاكرات 1+5 با ایران باشد، دریافت نكرده است و هرگونه تایید رسمی این موضوع را به طور مستقیم در اختیار رسانه های ترك قرار خواهد داد.

همچنین، سفیر تركیه در تهران در گفت‌وگویی با ایسنا، همین مساله را تائید كرد و گفت: هنوز مكان مذاكرات قطعی نشده است و اگر تصمیم این باشد كه مذاكرات در جایی خارج از استانبول برگزار شود، كاری نمی‌توانیم بكنیم، اما با توجه به روابط خوب تركیه با هر دو طرف، هیچ كشوری بهتر از تركیه برای برگزاری مذاكرات نیست.

انرژی هسته ای

اومیت یاردیم، درباره مكان مذاكرات ایران و 1+5 اظهار كرد: هنوز تصمیم قطعی درباره مكان قطعی مذاكرات اعلام نشده است، اما به طور كلی میزبانی مذاكرات 1+5 در ایران نه تنها برای تهران بلكه برای آنكارا نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با بیان اینكه " تصمیم نهایی درباره مكان مذاكرات را ایران و گروه 1+5 باید بگیرد و تصمیم به هر شكلی كه باشد، تركیه به آن احترام می گذارد"، تاكید كرد: اگر از سوی طرفین درخواست كمك شود، اگرچه مذاكرات در جای دیگری برگزار شود، باز هم تركیه كمك خواهد كرد. نه تنها پیش از سفر نخست وزیر تركیه به تهران، بلكه پس از این سفر نیز مكان مذاكرات معلوم نبود و تنها تركیه به عنوان یكی از گزینه های برگزاری مذاكرات اعلام شد.

اما در نهایت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ظهر روز دوشنبه اعلام كرد كه دور اول مذاكرات ایران و گروه 1+5 در استانبول و دور دوم این مذاكرات در بغداد برگزار خواهد شد.

بر اساس اعلام دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، به دنبال انجام چندین دور مذاكرات فشرده میان معاونان سعید جلیلی ـ دبیر شورای عالی امنیت ملی ـ و كاترین اشتون ـ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ـ دو طرف با برگزاری دور نخست گفت‌وگوها در روز شنبه 26 فروردین‌ماه در استانبول و انجام دور بعدی آن در بغداد موافقت كردند.

اومیت یاردیم، درباره مكان مذاكرات ایران و 1+5 اظهار كرد: هنوز تصمیم قطعی درباره مكان قطعی مذاكرات اعلام نشده است، اما به طور كلی میزبانی مذاكرات 1+5 در ایران نه تنها برای تهران بلكه برای آنكارا نیز از اهمیت بالایی برخوردار است

البته پیش از این وزیر امور خارجه آمریكا زمان و مكان مذاكرات را 25 فروردین و در استانبول اعلام كرده بود اما یك روز بعد، وزارت امور خارجه روسیه اعلام كرد كه مكان مذاكرات هنوز قطعی نشده است و در نهایت هم زمان دور اول مذاكرات، 26 فروردین اعلام و قرار شد زمان برگزاری گفت و گوها در بغداد نیز در پایان مذاكرات استانبول اعلام شود.

آنكارا، استانبول، ژنو، بغداد، دمشق و چند شهر اروپایی دیگر از جمله شهرهایی بودند كه به عنوان مكان احتمالی برگزاری مذاكرات از سوی دو طرف پیشنهاد شده بود و این بار هم همانند دور قبلی مذاكرات، تركیه توانست نقش مهم خود در این بین را به اثبات برساند.

حسین هرمزی

بخش سیاست تبیان