اصول تربیتی
(مقاله چهارم)
نفس انسان در آغاز آفرینش، سالم، صاف و بی‌آلایش است و تحت هر نوع تعلیم و تربیتی كه قرار بگیرد به همان سرشت درمی‌آید.
اگر تعلیم و تربیت و بر اساس فطرت پاك و استعدادهای درونی انسان باشد، او انسانی پاك، وارسته و با اخلاق دینی پرورش می‌یابد و اگر تربیت شخص بر فساد اخلاقی و معیارهای غیرالهی مبتنی باشد، فرد فاسد و بی‌ایمان خواهد شد.
اصل 13: مسالمت جویی
به دلایل چندی ممکن است کودک و یا نوجوان با مربیان خود سر ناسازگاری داشته باشند. علت این ناسازگاری ها ممکن است رفتار نادرست مربی بوده ،یا ناشی از عوامل مربوط به کودک و یا نوجوان باشد؛ از جمله این که در برخی از مراحل رشد، متربی به لحاظ سازگاری دچار مشکل می شود و یا در بعضی موارد ممکن است دچار اختلالی شود که سازگاری او با دیگران را با مشکل مواجه کند . در همه این شرایط باید توجه داشته باشیم که
بنابراین از ایجاد فضای آشفته بین خود و مربی خود اجتناب کرده ،سعی کنیم با ایجاد رابطه ای مبتنی بر درک و احترام متقابل، اوضاع آشفته را به سامان برسانیم.
اصل چهارده: راستی و راست گویی
یکی از ابعاد مهم شخصیت انسان، بعد اخلاقی آن است. یعنی در تربیت باید به پرورش اخلاق متربی توجه خاص مبذول شود. در میان صفات اخلاقی گوناگون، صدق و راست گویی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
به گونه ای که در فرهنگ اسلامی راستگویی را موجب تزکیه عمل می دانند. به این دلیل باید راستگویی جایگاه بسیار ویژه ای در تربیت کودک داشته باشد.
این راست گویی شاید برخی اوقات مشکلاتی را برای مربی ایجاد کند ،لذا برای اجتناب از این مشکلات باید به جای متوسل شدن به دروغ، از به زبان آوردن مطلب واقعی اجتناب کنیم و یا تنها بخشی از آن را بیان کنیم.
اصل 15: ارتباط
سخن گفتن مهم ترین رفتار انسانی است، تا جایی که انسان را حیوان ناطق نامیده اند. این رفتار انسانی برای رسیدن به مقاصد گوناگون از جمله برای برقراری ارتباط، برای تخلیه هیجانات و عواطف نیز برای درک افکار دیگران، مورد استفاده قرار می گیرد.
در تربیت نیز این رفتار به اشکال گوناگون، از قبیل نصیحت کردن، آموختن، سرزنش کردن و غرولند کردن مورد استفاده می گیرد، که بعضی از آن ها برای تربیت مفید و برخی برای تربیت مضر است.
بنابراین باید به بهداشت زبان و گفتار در تربیت توجه نمود و از آن به گونه ای استفاده کرد که موجب بهره گیری بهتر و بیش تر در پرورش فرزندان باشد، نه موجب تخریب رابطه.
اصل 16: حیطه های رفتار
چنان که در اصل ششم گفتیم، هر چیزی را در مور کودک نمی توان مورد تشویق و تنبیه قرار داد. بلکه این اعمال و بازده عملی اوست که باید مورد تشویق و تنبیه قرار گیرد. به این ترتیب، در زمینه تربیت اخلاقی و اجتماعی کودک و نوجوان باید بین اعمال و رفتارهای مجاز و غیر مجاز او تفکیک قائل شویم. یعنی اعمال مجاز را تقویت و اعمال غیر مجاز او را خاموش کنیم.
لکن باید توجه داشته باشیم که چنان چه اعمال متربی را به دو شکل مجاز و غیر مجاز تقسیم کنیم، نقش خود را در انتخاب راه درست و اجتناب از راه نادرست نادیده گرفته ایم. لذا بین دو حد مجاز و غیر مجاز حیطه ای قرار دارد به نام حیطه نیمه مجاز، این حیطه شامل اعمال است که کودک مایل به انجام آن است و یا تمایلی به انجام آن ندارد ، لکن مربی خلاف او فکر می کند. در صورتی که این اعمال ضدیت بنیادی و آشکار با ارزش های تربیتی نداشته باشد ،
مقالات مرتبط:
