روش‌های مختلف تولید نیرومحركه القائی
در گذشته دیدیم كه حركت نسبی سیم پیچ و آهن‌ربا باعث به‌وجود آمدن نیرومحركه القائی درسیم پیچ می‌شود.
اما آیا روش‌های دیگری برای این كار وجود دارد؟ برای بررسی این سوال به فیلم زیر توجّه كنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
در زیر روش‌های دیگری را برای تولید نیرومحركه و جریان القائی در سیم پیچ بررسی می‌كنیم. در ابتدا اثر تغییر شكل سیم پیچ را مورد بررسی قرار میدهیم.
 |  |
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
در شكل زیر مشاهده می‌كنید كه تغییر در مساحت سیم پیچ واقع در میدان مغناطیسی باعث به‌وجود آمدن جریان القایی می‌گردد. در این جا شكل سیم سیم پیچ تغییر یافته و در نتیجه مساحت آن تغییر كرده است.
در طی فرآیندی كه مساحت سیم پیچ تغییر می‌كند، نیرومحركه و جریان القایی در سیم پیچ به‌وجود می‌آید و وقتی مساحت تغییر نكند جریان و نیرومحركه ناپدید می‌شود.
 |  |
وقتی سیم پیچ به شكل دایروی اوّلیه خود بازگردانده شود، و در نتیجه مساحت آن زیاد شود، تا زمانی كه مساحت تغییر می‌كند جریانی در خلاف جهت قبلی القاء می‌گردد.
اگر مایل باشید این موضوع را آزمایش كنید، مقاله بعد را ببینید.
شكل زیر شرایط دیگری را نشان می‌دهد كه نیرومحركه‌القایی تولید می‌شود. وقتی یك سیم پیچ با مساحت ثابت در میدان مغناطیسی یك نواخت به چرخش درمی‌آید و جهت سیم پیچ نسبت به میدان تغییر می‌كند آن گاه جریان القایی در سیم پیچ به‌وجود می‌آید وقتی چرخش متوقف می‌شود آن گاه نیرومحركه، و در نتیجه جریان، ناپدید می‌گردد.
به فیلم های زیر توجه كنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
در تمامی موارد فوق، هم جریان و هم نیرومحركه‌ای در سیم پیچ القاء می‌شود زیرا سیم پیچ بخشی از مدار كامل (بسته) است.
اگر حلقه باز باشد، مثلاً با باز شدن یك كلید در مدار، جریان القایی در مدار به‌وجود نمی‌آمد. با این حال مستقل از این كه جریانی وجود داشته باشد یا نه، هنوز نیرومحركه‌ای در سیم پیچ القاء می‌شود.
برای تحقیق این موضوع مقاله بعد را ببینید.
تغییر میدان مغناطیسی، تغییر مساحت و تغییر زاویه سیم پیچ سه روش متداول برای تولید نیرومحركه‌القایی هستند.
پدیده‌ای كه در آن به‌كمك میدان مغناطیسی نیرومحركه‌القایی به‌وجود می‌آید به عنوان القاء الكترومغناطیس شناخته می‌شود.
در مقاله بعد روش دیگری كه به‌وسیله آن می‌توان در یك میله نیرومحركه القاء نمود بررسی می‌گردد.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مجید محسنی
تنظیم: نسیم گنجی منش
