تبیان، دستیار زندگی
در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار. و عهدشكن، منافق معرّفى شده است، هر چند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند: آن كس كه پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره‏اى ندارد
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

به پیمان فاسقان، اعتماد نكنید!!


عهد دو گونه است: عهد و پیمانى كه مردم با یكدیگر مى‏بندند و باید به آن وفادار باشند. و عهد و پیمانى كه خداوند براى رهبرى یك جامعه، بر عهده‏ى پیامبر یا امام قرار مى‏دهد كه این عهد مقام الهى است. «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ» (بقره، 124) بخشى از پیمان‏هاى الهى كه این آیه بر آن تأكید مى‏كند، همان پیمان‏هاى فطرى است كه خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است.


پیمان

به پیمان فاسقان، اعتماد نكنید!!

الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ (بقره27)

(فاسقان) كسانى هستند كه پیمان خدا را پس از آنكه محكم بستند مى‏شكنند، و پیوندهایى را كه خدا دستور داده برقرار سازند قطع مى‏نمایند، و در زمین فساد مى‏كنند، قطعاً آنان زیان‏كارانند.

پیمان‏هاى الهى كه در این آیه مطرح گردیده، متعدّد است: خداوند از انبیا پیمان گرفته تا آیات الهى را به مردم بگویند. («وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِیِّینَ مِیثاقَهُمْ» احزاب، 7) و از اهل كتاب تعهّد گرفته تا كتمان حقایق نكنند و به بشارت‏هاى تورات و انجیل كه درباره پیامبر اكرم صلى اللَّه علیه و آله آمده است عمل نمایند. («وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثاقَ الَّذِینَ أُوتُوا الْكِتابَ» آل عمران، 187) و از عامّه مردم نیز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل كرده و راه شیطان را رها كنند. («وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِی آدَمَ» اعراف، 172)

در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار. و عهدشكن، منافق معرّفى شده است، هر چند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند: «لا دین لمن لا عهد له» (بحار، ج 72، ص 198) آن كس كه پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره‏اى ندارد.

خداوند در این آیه فرمان داده تا با گروه‏هایى پیوند و رابطه داشته باشیم:«أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ» در روایات آن گروه‏ها چنین معرّفى شده‏اند:

رهبران آسمانى، دانشمندان، خویشاوندان، مؤمنین، همسایگان و اساتید.

از جمله «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ» استفاده مى‏شود كه رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روایات نیز استفاده مى‏شود كه نماز، عهد خداوند است

و هر كس رابطه‏ى خود را با این افراد قطع كند، خود خسارت مى‏بیند. زیرا جلو رشد و تكاملى را كه در سایه این ارتباطات مى‏توانسته داشته باشد، گرفته است.

وفاى به عهد، كمالى است كه خداوند خود را به آن ستوده است «وَ مَنْ أَوْفى‏ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» (توبه، 111)

كیست كه بهتر از خدا به پیمانش وفا كند؟

وفاى به عهد حتّى نسبت به مشركین لازم است «فَأَتِمُّوا إِلَیْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى‏ مُدَّتِهِمْ» (توبه، 4) تا پایان مدّت قرارداد به‏ پیمانى كه با مشركین بسته‏اید وفادار باشید.

همچنین در آیه 25 سوره رعد پیمان‏شكنان لعنت شده‏اند.

عهد دو گونه است: عهد و پیمانى كه مردم با یكدیگر مى‏بندند و باید به آن وفادار باشند. و عهد و پیمانى كه خداوند براى رهبرى یك جامعه، بر عهده‏ى پیامبر یا امام قرار مى‏دهد كه این عهد مقام الهى است. «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ» (بقره، 124) بخشى از پیمان‏هاى الهى كه این آیه بر آن تأكید مى‏كند، همان پیمان‏هاى فطرى است كه خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنان كه حضرت على علیه السلام فلسفه‏ى نبوّت را شكوفا نمودن پیمان فطرى مى‏داند. «و واتر الیهم انبیائه لیستأدوهم میثاق فطرته» (نهج البلاغه، خطبه 1)

ظلم

عهد خداوند چیست؟

از جمله «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ» استفاده مى‏شود كه رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روایات نیز استفاده مى‏شود كه نماز، عهد خداوند است.

هر گونه تعهّدى كه انسان بین خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانین عقلى، فكرى و احكام الهى نیز مصداق عهد الهى مى‏باشند.

علّامه مجلسى قدس سره به دنبال آیه‏ى«وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ» یكصد و ده حدیث درباره اهمیت صله رحم، بیان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. (بحار، ج 71، ص 87)

ما در اینجا برخى از نكات جالبى را كه در آن روایات آمده، نقل مى‏كنیم:

با بستگان خود دیدار داشته باشید، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد.

صله رحم، عمر را زیاد و فقر را دور مى‏سازد.

با صله رحم، رزق توسعه مى‏یابد.

بهترین قدم‏ها، قدمى است كه براى صله‏ى رحم و دیدار اقوام برداشته مى‏شود.

در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى‏یابید.

به سراغ بستگان بروید، گرچه آنها بى اعتنایى كنند.

در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار. و عهدشكن، منافق معرّفى شده است، هر چند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند: «لا دین لمن لا عهد له» آن كس كه پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره‏اى ندارد

صله رحم كنید هر چند فامیل از نیكان نباشد.

صله رحم كنید، گرچه با سلام كردن باشد.

صله‏ى رحم، مرگ و حساب روز قیامت را آسان مى‏كند.

بویى از بهشت نصیب شخص قاطع رحم نمى‏شود.

صله‏ى رحم باعث تزكیه عمل و رشد اموال مى‏شود.

كمك مالى به فامیل، بیست و چهار برابرِ كمك به دیگران پاداش دارد.

صله رحم كنید، گرچه یك سال راه بروید.

امام صادق علیه السلام مى‏فرماید:

پدرم سفارش كرد، با افرادى كه با فامیل خود رابطه ندارند، دوست مشو. (تفسیر راهنما و نور الثقلین)

پیام‏های آیه:

1 ـ پیمان‏شكنى، شیوه‏ى فاسقان است. «الْفاسِقِینَ. الَّذِینَ یَنْقُضُونَ» (فعل مضارع، رمز دوام است)

2 ـ به پیمان فاسقان، اعتماد نكنید. كسى كه پیمان خداوند را نقض مى‏كند، به عهد و پیمان دیگران وفادار نخواهد بود. «یَنْقُضُونَ، یَقْطَعُونَ»

3ـ انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و میثاق بسته كه به احكام دین عمل كند. «عَهْدَ اللَّهِ»

4ـ اسلام با انزوا مخالف است.«أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ»

5ـ عهدشكن، به تدریج مفسد مى‏شود.«یَنْقُضُونَ، یُفْسِدُونَ»

6ـ عهدشكن به خود ضربه مى‏زند، نه خداوند. «أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ»

آمنه اسفندیاری

بخش قرآن تبیان


منابع:

1-  تفسیر نور ج1

2-  تفسیر راهنما

3-  تفسیر نور الثقلین

4-  بحار، ج 71، ص 87

5-  نهج البلاغه، خطبه 1

6-  بحار، ج 72، ص 198