خاطرات

از آن عالم بزرگوار آثار ارزشمندی به جای مانده که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

ارشاد الأمّه

ایضاح المشتبهات

تحقیق الدلائل فی شرح تلخیص المسائل (شامل مباحث مستقلی چون کتاب البیع، کتاب الخیارات، کتاب القضاء و کتاب الشهادات، کتاب الطهاره و کتاب الصلاه)

تلخیص المسائل

حاشیه بر قواعد

رساله‌ای در استصحاب

رساله‌ای در اوامر و نواهی

رساله‌ای در مفاهیم و مواعظ حسنه

توضیح المقال فى علم الرجال كه در پشت منتهى المقال شیخ ابوعلى رجالى مشهور كرارا بطبع رسیده

تحقیقات الوسائل فى شرح تلخیص المسائل.

نگارنده گوید: شرح احوال محامد خصال آن نادره دوران و آثار و خدماتش در خور كتاب بزرگى خواهد بود ولى براى اختصار این اندازه قناعت. فهرستى از خاطرات عجیبه آن بزرگوار نگاشته و اشاره بخاندان علمى و روحى او مى‏نمائیم.

نوادر خاطرات حاجى كنى- ره-

1- تشرف آن مرحوم با میرزا شیرازى بزیارت حضرت زینب علیهاالسلام در شام و نظافت كردن وى و میرزا آن حرم مطهر را و توجه مخصوص حضرت ولى عصر عجل اللَّه فرجه باین عمل آن دو عالم ربانى و آن قصه از این قرار است:

حكایت كرد براى نگارنده مرحوم حجةالاسلام حاج شیخ ابراهیم شریفى اسدآبادى همدانى كه در نجف اشرف خدمت مرحوم آیت‏اللَّه العظمى حاج میرزا على آقا شیرازى فرزند مرحوم آیت‏اللَّه على الاطلاق میرزاء بزرگ (مجدد) شیرازى قدس اللَّه اسرارهم شرفیاب شدم و از محضرشان استفاده‏ها نمودم و از نوادر خاطرات مرحوم والدشان قضایائى نقل كردند كه از آنها این بود:

مردى تهرانى مشرف به نجف خدمت مرحوم والدم شد (قبل از هجرتش بسامرا و گفت من مكه مشرف بودم و در آنجا زاد و خرج خود را تمام و یا گم كردم. و در مسجدالحرام بحق تعالى متوسل و التماس مى‏كردم و حضرت ولى عصر عجل اللَّه فرجه الشریف را واسطه مى‏نمودم كه فرجى برایم بشود كه در مكه ویلان و معطل نمانم.

پس رزوى كه پرده خانه را گرفته و تضرع مى‏نمودم دستى بشانه‏ام خورد و گفت چه حاجت دارى مطلب و نیازم را گفتم چند لیره بمن داد و گفت با این وجه خود را به نجف رسانیده و در آنجا خدمت میرزا محمدحسن شیرازى برو و بگو سید مهدى گفت باین نشانى كه باتفاق حاج ملا على كنى در مراجعت از مكه بشام بزیارت حضرت زینب علیهاسلام رفتید و دیدید حرم را گرد و غبار گرفته مشغول نظافت شدید و با گوشه‏ى عباء خود خاك و خاشاك را بیرون بردید بیست اشرفى بتو بدهد.

و تا آن مرد این نشانى را به مرحوم والدم گفت دیدم بسیار متغیر شد و برخاست مبلغ بیست اشرفى به آن مرد داد.

نگارنده گوید: كه از بعضى شنیدم كه آن شخص وقتى به تهران آمد خدمت مرحوم آیت‏اللَّه علامه كنى رسید جریان را گفت آن مرحوم فرمودند آیا حواله‏اى آن آقا بمن نداد. گفت: خیر. پس آن مرحوم بسیار گریسته و فرمودند: چون مرحوم میرزا بسیار در تنظیف حرم حضرت زینب علیهاسلام كوشش مى‏كرد و این عملش توجه آن حضرت قرار گرفته است.

2- مكاشفه آن مرحوم براى فتحعلى شاه قاجار در حرم منور حضرت سیدالشهداء علیه‏السلام و وفات شاه مزبور در همان روز و همان ساعت.

3- مداومت ایشان بزیارت حضرت امامزاده ابوالحسن شهر رى و این كه بریاست و ثروت كذائى نرسیده مگر براى این عمل.

4- توسل مخصوص در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم علیه‏السلام براى قضاء حوایج و كیفیت آن باین طریق است.

حكایت كرد براى این نگارنده جناب حجةالاسلام حاج سید مصطفى علوى الارى در دوحه قطر از بعضى از ثقات آن مرحوم علامه كنى- ره- كه مجرب است براى قضاء حوائج دو ركعت نماز حاجت خواندن در حرم حضرت عبدالعظیم علیه‏السلام و بعد چهارصد صلوات هدیه گفتن و هدیه نمودن به حضرت امام على النقى علیه‏السلام استاد حضرت عبدالعظیم علیه‏السلام باین طریق بعد از آن نماز صد صلوات در قسمت شمالى غربى حرم فرستادن و بعد جلو رفتن و صد مرتبه صلوات در جنوبى غربى حرم گفتن و بعد بسمت شرق حرم رفتن و صد مرتبه صلوات در جنوب شرقى حرم گفتن و بطرف عقب برگشتن و صد مرتبه در قسمت شمال شرقى حرم فرستادن.

نگارنده گوید: التبه در جائى نرسیده اگر كسى بخواهد بجا آورده رجاء این عمل را بجا مى‏آورد انشاءاللَّه حاجتش برآورده خواهد شد انشاءاللَّه.

(1306 -1220 ق)، عالم امامى، فقیه اصولى، رجالى، محدث، ادیب و مرجع تقلید. اصلش از آمل مازندران است. جدش در قریه كن از توابع تهران سكنى كرد و ملا على در آنجا به دنیا آمد. پس از طى مراحل مقدماتى و فراگیرى ادبیات به عتبات رفت و در حوزه‏ى درس صاحب «جواهر» و صاحب «ضوابط» و سید اسداللَّه بن سید محمد باقر و شیخ مشكور حولاوى حاضر شد و در لغت، فقه، اصول، حدیث، رجال و تفسیر متبحر گشت. سپس به تهران بازگشت و به تدریس و زعامت امور دینى پرداخت.

 میرزا حسین نایب‏الصدر و ملا محمد على خوانسارى از شاگردان وى بودند. در تهران درگذشت و در بین الحرمین، در جوار حضرت عبدالعظیم (ع)، دفن شد.

از آثارش: «الاستصحاب»؛ «الاوامر»؛ «ایضاح المشتبهات فى تفسیر الكلمات المشكلة القرآنیة»؛ «توضیح المقال فى علم الدرایة و الرجال»؛ «تلخیص المسائل»، در فقه؛ «تحقیق الدلائل فى شرح تلخیص المسائل»؛ «القضاء و الشهادات»؛ «احكام العقود و الخیارات»؛ «البیع»؛ «الطهارة»؛ «الصلوة»؛ رساله «ارشاد الامة»، رساله‏ى عملیه، به فارسى.[1]

منبع :گنجینه دانشمندان جلد چهارم

تهیه و تنظیم : گروه حوزه علمیه تبیان ، محمد حسین امین