از کودکی تا اجتهاد
پدر او، میرزا قربانعلی آملی نامش را از باغداران و کشاورزان آن دیار بود.«علی» نهاد تا میراث امام خواهی و علی دوستی را با گوشت و پوست نسل خویش درآمیزد.
حاج ملاعلی كنی در كودكی خواندن و نوشتن آموخت و با وجود مخالفت خانوادهاش با تحصیل علوم دینی، در بیست سالگی راهی نجف اشرف شد و از ذخایر گران سنگ آن دیار همچون صاحب جواهر، شیخ مرتضی انصاری و شیخ حسن كاشف الغطاء بهرههای فراوان برد.
وی در كنار حوزه نجف از محضر دو استاد برجسته حوزه علمیه كربلا یعنی شریف العلمای مازندرانی و سید ابراهیم قزوینی كسب فیض كرد و پس از گذراندن دوره عالی فقه و اصول به تالیف و تصنیف پرداخت.
پس از ورود به تهران، در مدرسه مروی مستقر گردید و با پیگیری تمام، دروس مقدماتی خویش را تکمیل و فقه و اصول را نیز نزد اساتید آن حوزه شروع کرد.
پس از مدتی درس و بحث، برای تکمیل علم و درس به اصفهان عزیمت کرد. این شهر در نیمه اول قرن سیزدهم هجری یکی از مراکز علمی مهم شیعه بهشمار میرفت. اما بعد از مدتی آنجا را نیز برای کسب علم بیشتر ترک کرد و به حوزه علمیه نجف اشرف و کربلای معلی وارد شد.
وی در كنار حوزه نجف از محضر دو استاد برجسته حوزه علمیه كربلا یعنی شریف العلمای مازندرانی و سید ابراهیم قزوینی كسب فیض كرد و پس از گذراندن دوره عالی فقه و اصول به تالیف و تصنیف پرداخت.
در كنار حوزه نجف، حوزه علمیه كربلا نیز جایگاه پرورش دانش طلبان بود. شیخ علی كنی در جوار آستان مقدس حضرت امام حسین ـ علیه السّلام ـ از محضر دو استاد برجستهای چون شریف العلماء مازندرانی (متوفی 1245 ق.) و سید ابراهیم قزوینی معروف به صاحب ضوابط (متوفی 1262 ق.) كسب فیض كرد و دوره عالی فقه و اصول را گذراند.
وی پس از سال ها تلاش و تحمل سختی های فراوان به مقام اجتهاد رسیده و در سال 1244 پس از شیوع طاعون در عراق آنجا را ترك كرد و به سیر و سفر پرداخت.
او پس از فراگیری مقدمات به اصفهان سفر کرد ودر درس آیتالله علامه سید اسدالله اصفهانی شرکت نمود و از آنجا رخت سفر به تن کرد و راهی نجف شد.
وی در درس صاحب جواهر نبوغ بسیاری از خود نشان داد و در حوزه علمی نجف به استواری اندیشه، نفوذ فکر، عمق تحقیق، گستردگی اطلاعات، تسلط بر آرا و نظریات گوناگون، روشنی ذهن و ژرفنگری شهره شد.
وی در میان شاگردان صاحب جواهر به چنان مرتبهای دست یافت که صاحب جواهر بر فراز منبر و درمیان صدها شاگرد پژوهشگر فقط به اجتهاد وی و 3 شاگرد دیگر خود تصریح کرد.
وی پس از تکمیل مراتب علمی و گرفتن اجازه اجتهاد در سال 1261 به ایران آمد و در تهران ساکن شد.
وی در بدو ورود به تهران با تنگدستی روزها را سپری میكرد تا اینكه از سود حاصل از انتشار دو كتابش او را از فشار زندگی رها كرد و پس از آن زمین متروكهای خرید و در آن قناتی احداث كرد و با احیای زمین و كار كشاورزی به امرار معاش پرداخت.
منابع:
ویکی پدیا
ویکی فقه
پایگاه فرهنگی و اعتقادی فطرت
خبرگزاری جمهوری اسلامی
پایگاه اهل بیت
پایگاه نور پرتال
تهیه و فرآوری: محمد حسین امین – گروه حوزه علمیه تبیان