بررسی اثر دوپلر در نور و صوت
مقدمه:
در بحث مربوط به منشأ خطوط جذب و نشر گفتیم که با درک اثر دوپلر می توان از طیف در اندازه گیری سرعت جسمی که در فاصله ای خاص حرکت می کند، استفاده کرد. شاید برای شما نیز جالب باشد که بدانید اثر دوپلر نه تنها در مورد صوت بلکه در مورد نور نیز وجود دارد.
اثر دوپلر در صوت:
وقتی صدای آژیر آمبولانسی را که در حال نزدیک شدن به شماست، می شنوید و توجه می کنید که صدای آن ناگهان پس از دور شدن آمبولانس از شما کم می شود، در واقع اثر دوپلر را تجربه کرده اید.
وقتی منبع صدایی از کنار شما رد می شود، افت قابل توجهی در میزان صدای دریافتی توسط شما وجود خواهد داشت.
تغییرات طول موج در اثر دوپلر:
سرعت صوت توسط محیطی که صوت در آن حرکت می کند، تعیین می شود؛ بنابراین برای منبع متحرک نیز همان مقدار را دارد. اما فرکانس و طول موج تغییر می کنند. طول موج برای منبع متحرک با روابط زیر داده می شود:
برای منبع در حال دور شدن، طول موج زیاد می شود:
برای منبع در حال نزدیک شدن، طول موج کم می شود: