مهندسی سیستم، نیاز سازمان‌ها

تعریف مهندسی سیستم

مهندسی سیستم ( System Engineering ) فرایندی است که تمرکز خود را صرف مجموعه ای از عناصر تحلیل، طراحی و سازماندهی آن ها در قالب یک سیستم می کند که ماحصل این کار تولید یک محصول، ارائه خدمت یا سرویس یک فن آوری مناسب برای تبدیل اطلاعات و کنترل آن هاست.

اگر محدوده کار مهندسی سیستم تمرکز بر کسب و کار داشته باشد، مهندسی فرآیند حرفه ( Business Process Engineering ) یا مهندسی اطلاعات ( Information Engineering ) نامیده می شود. هنگامی که توسعه یک محصول مد نظر باشد، این فرایند کمهندسی محصول نامیده می شود. مهندسی اطلاعات و مهندسی محصول، هر دو در قلمرو علمی سعی در توسعه ی سیستم های مبتنی بر رایانه دارند، اگر چه هر یک در محدوده ی کاربرد متفاوتی به کار گرفته می شوند.

سیستم های مبتنی بر رایانه

با اقتباس از تعریف Websters، سیستم مبتنی بر رایانه این گونه تعریف شده است:

«مجموعه یا ترکیبی از عناصر که سازماندهی شده اند تا هدف از پیش تعریف شده ای را با پردازش اطلاعات تامین کنند. این هدف برخی از اعمال کسب و کار را حمایت می کند یا محصولی را توسعه می دهد که می تواند برای تولید سرمایه فروخته شود. برای رسیدن به این هدف، باید عناصر گوناگون یک سیستم مبتنی بر رایانه را به خوبی شناخت.»

عنماصر سیستم های مبتنی بر رایانه یا به اختصار CBS ( Computer Base System ) به شرح زیر هستند:

* سخت افزار

* نرم افزار

* افراد

* پایگاه داده ها

* مستندات

* رویه ها و پردازش ها

مدل سازی سیستم

مهندسی سیستم یک فرایند مدل سازی است. بدون توجه به اینکه تمرکز بر دیدگاه کلی باشد یا جزئیات، مهندسی سیستم یا مهندس نرم افزار مدل هایی را طراحی می کند که:

* شامل فرایندهایی است که نیازها را در دیدگاه تحت بررسی پوشش می دهند.

* عملکرد فرایندها و مفروضات را نشان می دهند که رفتار سیستم بر روی آنها بنا شده است.

* شامل تعریف صریح ورودی هایی است که ارتباط یک جز از یک دیدگاه را با جز دیگری در همان سطح یا سطوح دیگر برقرار می کنند یا ورودی هایی تعریف می شوند که ارتباط هر یک از مولفه های یک سطح را بر قرار کنند.

* تمام اتصالات ( شامل خروجی ها ) را نشان می دهد و باعث می شود مهندس این دیدگاه را بهتر درک کند.

مهندسی سیستم، فرایند مدل سازی است که در آن اصول زیر در نظر گرفته می شود:

فرضیات ( Assumptions )

فرضیات چیست؟ مفروضاتی که تعداد ترکیبات و حالت های مسئله را کاهش دهد تا بتوان مدلی از مسئله را به صورت منطقی ساخت؛ یعنی یافتن و تعریف اصول ساخت مدل.

ساده سازی ( Simplification )

دنیای واقعی را نمی توان عینا مدل کرد؛ بنابراین باید ابتدا آن را ساده کرد و بعد با افزودن روابط پیچیده، مدل را به سیستم واقعی نزدیک ساخت.

محدوده ( Limitation )

محدوده سیستم کجاست؟ تعیین مرزهایی که روش ایجاد مدل و شیوه ساخت آن را هدایت می کنند.

محدودیدت ها ( Constraints )

محدودیت هایی که مانع می شوند تا مدل عینا به سیستم دنیای واقعی نزدیک شود.

ارجحیت ها ( Preferences )

نشان دهنده ی معماری مناسب تر برای داده ها، توابع و فن آوری است. در این راستا رضایت مشتری اهمیت خاصی دارد.

انواع معماری مهندسی اطلاعات

معماری داده ها

قالبی برای نیازهای اطلاعاتی موسسه در نظر گرفته و واحد سازنده ی قالب Data Object است که پس از شناسایی، رابطه ی بین آنها مشخص می شود. یک رابطه، نشان دهنده ی نحوه ی ارتباط اشیا با یکدیگر است.

معماری داده ها زمینه ای برای نیازهای اطلاعاتی حرفه یا عملکرد تجاری فراهم می کند، هر یک از اجزای تشکیل دهنده ی این معماری، اشیای داده ای هستند که توسط این حرفه استفاده می شوند.

معماری کاربردها

معماری کاربردها شامل عناصری از یک سیستم است که صفات اشیا را در معماری داده ای برای اهداف حرفه ی خاص دستکاری و تبدیل می کند. معماری کاربردها، سیستم یا برنامه های (نرم افزاری) است که این تبدیلات را انجام می دهند. به هر حال، در یک محدوده ی وسیع، معماری کاربرد، نقش افراد ( که مبدل های اطلاعات یا کاربران هستند) و رویه های حرفه را که خودکار نشده اند بر عهده دارد.

بنابراین معماری کاربردها، تبدیل معماری داده ها به کاربردهاست. در حوزه ی نرم افزار، کاربردها همان برنامه های رایانه ای هستند. محیط های عملی ضرورتا مکانیزه نیستند و ممکن است دستی یا مکانیزه باشند.

زیر ساخت فن آوری

مجموعه ای از نرم افزارها و سخت افزارها که دو معماری قبلی را پوشش می دهند. زیر ساخت فن آوری، اساس معماری های داده و کاربرد را فراهم می کند. این زیر ساخت شامل سخت افزار و نرم افزاری است که برای پشتیبانی کاربردها و داده ها از آن استفاده می شود.

برگرفته از:

مهندسی نرم افزار

مجموعه دانش و فن کامپیوتر