معیار عشق
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که ما باید چه کسی را دوست داشته باشیم و چه کسی را نباید ؟ و اساسا ملاک و معیار عشق ورزیدن چیست؟ شاید بشود طور دیگری نیز این سوال را مطرح کرد: باید چه کسی را دوست داشته باشیم که خدا هم ما را دوست داشته باشد تا احساس خوشبختی کنیم؟
قالَ الإمامُ ابوجَعْفَر محمّد بنِ علیّ باقرُ العلومِ صَلواتُ اللّه وَ سَلامُهُ عَلَیْه :
إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنَّ فیكَ خَیْراً، فَانْظُرْ إلى قَلْبِكَ فَإنْ كانَ یُحِبُّ أهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُبْغِضُ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیكَ خَیْرٌ؛ وَاللّهُ یُحِبُّك ، وَ إذا كانَ یُبْغِضُ أهْلَ طاعَةِ اللّهِ وَ یُحِبّ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیكَ خَیْرٌ؛ وَ اللّهُ یُبْغِضُكَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبَّ. (1)
حضرت باقرالعلوم علیه السلام که در واقع اولین معلم بشریت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایشان را شکافنده علوم نامید می فرماید:
«اگر خواستى بدانى كه در وجودت خیر و خوشبختى هست یا نه، به قلبت نگاه كن؛ اگر به اهل عبادت و طاعتِ خدا عشق می ورزی و اهل گناه و معصیتِ خدا را دوست ندارى، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد؛ و خداوند نیز تو را دوست دارد.
ولى اگر از اهل طاعت و عبادت ناخوشایندی و به اهل گناه علاقه مندى، پس خیر و خوبى در تو وجود ندارد؛ و خداوند هم از تو ناخوشایند است.
و هر انسانى با همان كسى كه به او عشق و علاقه دارد، محشور مى شود.»
امام پنجم در جای دیگری، داستانی را از یکی از پیامبران خدا نقل می کند که می توان از آن، ملاک دوست داشتن دیگران را استفاده کرد:
قالَ الإمام باقر علیه السلام :
إنَّ اللّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْحى إلى شُعَیْبٍ النَّبى صلى الله علیه و آله: إنّى مُعَذِّبٌ مِنْ قَوْمِكَ مِائَةَ ألْفٍ، أرْبَعینَ ألْفا مِنْ شِرارِهِمْ وَ سِتّینَ ألْفا من خِیارِهِمْ. فقال: یارَبِّ هؤُلاءِ الاْشْرار،فَما بالُ الاْخْیار؟ فَأوحىَ اللّهُ إلَیْهِ:إنَّهُمْ داهَنُوا آهْلَ الْمَعاصى وَ لَمْ یَغْضِبُوا لِغَضَبی
خداوند متعال، براى حضرت شعیب علیه السلام وحى فرستاد که من از قوم تو یكصد هزار نفر را عذاب و هلاك مى نمایم كه شصت هزار نفر ایشان، اشرار و افراد بد هستند و چهل هزار نفر دیگرشان از خوبان.
حضرت شعیب علیه السلام سؤ ال کرد: پروردگارا! اشرار كه مستحقّ عذاب هستند ولى خوبان را چرا عذاب مى نمائى ؟!
خداوند به او وحى نمود: به جهت آن كه این افراد، نسبت به گناهكاران بى تفاوت بوده و بخاطر خشم من، نسبت به آنان خشمگین نمی شدند.
همانطورکه می بینید خداوند متعال از ما انسانها می خواهد تا معیار خشم و عشق خود را همان خشم و عشق او قرار دهیم، و به کسی عشق بورزیم که خداوند را دوست دارد، چراکه او اصل همه خوبی هاست، و مسلماٌ هر که خداوند را دوست دارد از کارهای ناپسندی که سبب خشم و غضب او می شود ناخوشایند می شود، و کسانی را که اهل گناه و معصیت الهی باشند، دشمن خود می داند و نسبت به آنان بی تفاوت نخواهد بود.
پی نوشتها:
1.اصول كافى، ج 2، ص 103؛ وسائل الشّیعة، ج 16، ص 183.
2.فروع كافی، ج1، ص343؛ وسائل الشّیعة، ج 16، ص 146.
ابوالفضل صالح صدر
بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
