تبیان، دستیار زندگی
در مسیرهای موازی، آنكه مقاومت بیشتری دارد جریان كمتری دریافت می كند. سیمی که به زمین متصل است،اصطلاحاً ” نول“ می گویند. به سیمی که مستقیماً به كابل برق متصل شده است. اصطلاحاً ” فاز“ گفته می شود..
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تمرین

بارها پرندگان را روی سیم برق شهری مشاهده كرده اید. با وجود اینكه این سیم ها روكش عایق ندارند، چرا بدن پرنده ها دچار برق گرفتگی نمی شود؟

به فیلم زیر توجّه كنید...

برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.

تمرین

هنگامی كه پرنده ای روی سیم می نشیند، مسیری موازی برای عبور جریان ایجاد می كند، اما از آنجا كه مقاومت سیم شهری بسیار كم است، از بدن پرنده جریان قابل ملاحظه ای عبور نمی كند (در مسیرهای موازی، آنكه مقاومت بیشتری دارد جریان كمتری دریافت می كند).

بر همین اساس پرنده دچار برق گرفتگی نمی شود.

به تصویر زیر توجّه كنید. به نظر شما كدام پرنده دچار برق گرفتگی می شود؟

تمرین
از آنجا كه پرنده سمت راست با سیم موازی شده، بخش عمده جریان از سیم كه مقاومت كمتری دارد می گذرد، پس این پرنده دچار برقی گرفتگی نمی شود. اما پرنده سمت چپ با لامپ كه مقاومت قابل توجه ای دارد موازی شده، بنابراین جریان بین لامپ و بدن پرنده تقسیم می شود، بر این اساس پرنده سمت چپ دچار برق گرفتگی می‌شود.

در تصویر زیر مولدی را مشاهده می كنید كه داخل ساختمانی قرار دارد، همانطور كه در تصویر می بینید یكی از سیم های مولد به زمین متصل است (سیم قرمز رنگ).

به این سیم اصطلاحاً  ”‌ نول” می گویند. از طرف دیگر سیم دیگر مولد (سیم آبی رنگ) مستقیماً به كابل برق متصل شده است. اصطلاحاً به این سیم ”‌ فاز” گفته می شود. به نظر شما كدام یك از افراد یا پرنده ها در تصویر زیر دچار برق گرفتگی می شود؟

تمرین
فردی كه در حال بادبادك بازی است دچار برق گرفتگی نمی شود، زیرا بادبادك به سیم نول برخورد كرده است.
پرنده سمت چپ نیز دچار برق گرفتگی نمی شود زیرا فقط یك سیم را لمس كرده است.
پای پرنده سمت راست به نول و دمش به فاز متصل است، بنابراین دچار برق گرفتگی می شود.
بدن فرد سمت راست نیز به سیم فاز و نول متصل است پس دچار برق گرفتگی می شود.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مجید محسنی

تنظیم: نسیم گنجی منش