دستورالعملی اخلاقی ازفیض کاشانی

این دستورالعملی است که به نقل مولف مرحوم فیض کاشانی ارائه فرموده است. آن بزرگوار فرموده کسی که این بیست و پنج اصل را رعایت کند به خاطر خدا و نه به سبب اغراض دنیوی، روز به روز ترقی خواهد کرد.

اول :

 محافظت بر صلوات خمس یعنى گزاردن آن در اول وقت به جماعت و سنن و آداب .

دوم :

 محافظت بر (( نماز جمعه )) و (( عیدین )) و (( آیات )) اگر سه جمعه متوالى ترك نماز كند بى علتى ، دل او زنگ گیرد و به حیثیتى كه قابل اصلاح نباشد (ثواب الاعمال شیخ صدوق ، ص 276، حدیث سوم ، چاپ مكتبه الصدوق ).

سوم :

 محافظت بر نماز معهوده رواتب یومیه ؛ (نمازهاى نافله یومیه ).

چهارم :

محافظت بر صوم ماه رمضان و تكمیل آن (با همه مسائل كه شرط قبول صوم باشد.)

پنجم :

 محافظت بر صوم سنت كه سه روز معهود است از هر ماهى كه معادل صوم دهر است .

(پنج شنبه اول هر ماه و پنج شنبه آخر ماه و چهارشنبه اول دهه میان ماه )

ششم :

محافظت بر زكات بر وجهى كه تاخیر جایز ندارد.

هفتم :

محافظت بر انفاق حق معلوم از مال ، هر روز یا هر هفته یا هر ماه به سائل یا محروم كمك كند به قدر مناسب .

هشتم :

محافظت بر (( حجه الاسلام )) اگر مستطیع باشد.

نهم :

زیارت قبور مقدسه پیغمبر (صلى الله علیه و آله ) و ائمه معصومین (علیهم السلام ) خصوصا امام حسین (علیه السلام ).

دهم :

محافظت بر حقوق اخوان و قضاى حوایج ایشان .

یازدهم :

تدارك نمودن هر چه از مذكورات فوت شده باشد وقتى متنبه شده باشد.

دوازدهم :

 اخلاق مذمومه مثل كبر و بخل و حسد و نحو آن را از خود سلب كرده ، دنبال اخلاق پسندیده مثل حسن خلق و سخا و صبر و غیر باشد.

سیزدهم :

ترك منهیات جمله (آنهایى كه نهى شده انجام ندهد).

چهاردهم :

ترك شبهات كه موجب وقوع در محرمات است و گفته اند هر كه ادبى را ترك كند از سنتى محروم مى شود و هر كه سنتى را ترك كند از فرضیه اى محروم مى شود.

پانزدهم :

در مالایعنى (كارهاى بى فایده ) خوض نكردن كه موجب قسوت و خسران است .

شانزدهم :

كم خوردن و كم خفتن و كم گفتن را شعار خود ساختن كه دخل تمام در تنویر قلب دارد. علیك بقله الكلام و قله الطعام و قله المنام و تبدیلها بذكر الله الملك العلام .

هفدهم :

 هر روز قدرى از قرآن را تلاوت كردن . اقلش پنجاه آیه و تدبر و تامل و خضوع و اگر بعضى از آن در نماز واقع شود بهتر است .

هیجدهم :

قدرى از اذكار و دعوات ورد خود ساختن در اوقات معینه خصوصا بعد از نمازهاى فریضه و اگر تواند كه اكثر اوقات زبان را مشغول ذكر حق دارد و اگر چه جوارح در كارهاى دیگر مصروف باشد - زهى سعادت !

نوزدهم :

 صحبت عالم و سوال از او و استفاده علوم دینیه به قدر حوصله تا مى تواند سعى كند كه علمى بر علم خود بیفزاید.

بیستم :

 با مردم به حسن خلق و مباسطت معاشرت كردن تا بر كسى گران نباشد.

بیست و یكم :

صدق در اقوال و افعال را شعار خود ساختن .

بیست و دوم :

 توكل بر حق تعالى كردن در همه امور و نظر بر اسباب نداشتن و در تحصیل رزق اجمال كردن و بسیار به جد نگرفتن در آن و فكرهاى دور به جهت آن نكردن .

بیست و سوم :

بر جفاى اهل و متعلقان ، صبر كردن و زود از جا در نیامدن ، و بدخویى نكردن كه هر چند جفا بیشتر مى كشد و تلقى بلا بیشتر مى كند، زودتر به مطلب مى رسد.

بیست و چهارم :

امر به معروف و نهى از منكر به قدر وسع و طاقت كردن و دیگران را نیز بر خیر داشتن و غم خوارى نمودن و با خود در سلوك شریك ساختن اگر قوت نفسى داشته باشد و الا اجتناب از صحبت ایشان كردن با مدارا و تقیه تا موجب وحشت نباشد.

بیست و پنجم :

 اوقات خود را ضبط كردن و در هر وقتى از شبانه روز وردى قرار دادن كه به آن مشغول مى شده باشد تا اوقاتش ضایع نشود.

منبع: صراط حمید به نقل از گنجینه عرفان ص 38

تهیه و تنظیم: محمد حسین امین – گروه حوز علمیه تبیان