کودک، توقع توجه بیش از حد دارد

همه مردم به توجه نیاز دارند و هر کسی از این که مورد توجه قرار گیرد، خشنود می شود؛ ولی بعضی از کودکان به طور مداوم از شما توجه می خواهند. به طوری که هر چقدر هم به آن ها توجه کنید باز انتظار توجه بیشتری از شما دارند.

چرا چنین می شود      

اغلب کودکی که تشنه توجه و محبت است به اندازه کافی از جانب یکی از والدین خود مورد توجه قرار نگرفته است.

البته قضاوت در مورد مقدار توجه کافی، مشکل است؛ ولی کودک باید احساس کند که پدر یا مادرش وقتی به آن ها نیاز دارد پیش او خواهند بود و این احساس باید به صورت طولانی، منظم و هر روزه در کودک ایجاد شود.

بعضی دیگر از کودکان به این دلیل انتظار توجه بیش از حد دارند که احساس ناامنی می کنند و بیش از اندازه وابسته اند. این وابستگی ممکن است موقتی باشد.

برای مثال:

به علت مرگ یکی از اقوام، بیماری، طلاق، به دنیا آمدن خواهر یا برادر و یا مشکلی در مدرسه یا با دوستان.

همچنین ممکن است این وابستگی دائمی تر باشد؛ زیرا در این حالت پدر و مادر این وابستگی را با ابراز محبت های بی موردشان تشدید کرده اند.

اگر والدین بدون چون و چرا از خرده فرمایشات نو آموز پیروی کنند، کودک به سرعت خواهد آموخت که همیشه انتظار داشته باشد به خواسته هایش عمل شود. «مامان اینو نگاه کن.»،«بابا با من بازی کن.»، «بابا ، این کارو بکن.»، «مامان اون کارو بکن.»

اگر کودک توقع دارد بی وقفه ، بی پایان و منحصرا به او توجه کنید ، این حالت نباید و نمی تواند باقی بماند.

کلید فائق آمدن بر این مشکل این است که بدانیم، «کی» و «چگونه به کودک توجه کنیم».

وقتی کودک طلب توجه نمی کند به او توجه زیادی بکنید.

اگر کودکتان توقع توجه بیش از حد از شما دارد فقط هنگامی که کنترل اوضاع را در دست دارید به او توجه کنید. به عبارتی وقتی به کودک توجه کنید که از شما توجه نمی خواهد. او را برای رفتار درستش تحسین کنید تا اعمال درست کودکتان تقویت شود.

•زمانی را به کودکتان اختصاص دهید. هر روز به هر یک ار کودکانتان به صورت جداگانه و انحصاری توجه کنید.حتی اگر به هر کودک بیش از چند دقیقه بیشتر نرسد. هنگام غذا خوردن و به ویژه رختخواب رفتن مواقع خوبی برای این کار هستند، ولی مهم این است که کودک بداند شما همیشه در کنار او و مراقب او هستید، زمان بذل توجه شما چندان اهمیتی ندارد.

•اگر شما موقعی که کودک با شما کار دارد وقت ندارید، می توانید روی یک برگه بنویسید: «با این برگه مامان باید یک ربع وقتش را به من اختصاص دهد.» و برگه را به کودک بدهید و به او معنای نوشته را توضیح بدهید تا او بداند که چه زمانی می تواند این برگه را رو کند.

اگر کودک کوچک شما باید برای این که به او بپردازید صبر کند، ساعت زنگ داری را تنظیم کنید تا وقتی ساعت زنگ می زند کودک دریابد که وقتش رسیده که به سراغ شما بیاید.

وقتی او در حال انتظار است، از او بخواهید برای زمانی که در حال انتظار است برنامه ریزی کند.

اگر هنوز توقع توجه بیشتری دارد

اگر احساس می کنید که نیازهای عاطفی کودکتان را برآورده کرده اید و اطمینان دارید که هر چه در توان دارید برای کودک انجام داده اید؛ ولی کودک هنوز از شما توقع دارد بیش از پیش به او توجه کنید، در این هنگام باید موقعیت خود را دوباره ارزیابی کرده و از روش هایی برای کاهش تقاضاهای کودک استفاده کنید.

•خواسته های کودک را نادیده بگیرید. فرض کنید همین الان سارا کوچولو را از مدرسه آورده اید و وقت کافی برای او گذاشته اید و به اندازه کافی به او توجه کرده اید و اکنون با کودک دیگرتان صحبت می کنید. سارا مرتب صحبت شما را قطع می کند و انتظار دارد فقط به او گوش دهید. این حرکت سارا را نادیده بگیرید. وقتی سارا گریه و زاری و خواهش و تمنای خود را قطع کرد، کمی به او توجه کنید و بگوئید: «سارا،البته که من نقاشی تو را دوست دارم،کجا یاد گرفتی؟» در واقع با این رفتار به او می آموزید که

•از روش سوزن گرامافون گیر کرده استفاده کنید.اگر بی اعتنائی با روحیه شما سازگار نیست راه حل دیگری هم وجود دارد. برای مثال شما به اندازه کافی بعد از ناهار با ناتالی بازی کرده اید و حالا می خواهید کمی روزنامه بخوانید. شما به ناتالی گفته اید که تا شما مشغول مطالعه می شوید کمی نقاشی کند؛ ولی او هر چند دقیقه یکبار می آید و می گوید: «ببین!» به او بگوئید که تمام نقاشی های او را وقتی روزنامه خواندنتان تمام شد خواهید دید و از آن لحظه به بعد، پاهایتان را رویهم بیاندازید و به کارتان مشغول شوید و اصلا به او نگاه نکنید.

هر بار از شما می خواهد به نقاشی اش نگاه کنید، بگوئید: «وقتی کارم تمام شد.» و پاسخ خود را عوض نکنید. مهم نیست چند بار این وضع تکرار شود، ولی شما باید همان جمله را تکرار کنید. وقتی خواندن روزنامه تمام شد، رو به ناتالی کنید و بگویید: «حالا کارم تمام شده، بذار ببینم چی کشیدی؟»

اگر کودک شما احساس ناامنی می کند و نیازمند آن است که بیاموزد که چگونه مستقل عمل کند

•استقلال کودک را شکل دهید و تقویت کنید. اگر کودک عادت داشته است که به طور مداوم به دست و پای شما بپیچد و مانع از انجام کارتان شود، در صورتی که یک بار صبر کرد که شما کارتان را تمام کنید یا منتظر شد که نوبتش برسد او را تحسین کنید.

به کودک بگوئید مثلا 5 دقیقه دیگر کار دارید. وقتی کارتان تمام شد با علاقه نشان دادن به سوال کودک به او پاداش بدهید. از یک ساعت زنگ دار (تائید) استفاده کنید تا کودک بداند چقدر باید منتظر شود.

در ابتدا باید با چند دقیقه شروع کنید و به تدریج زمان انتظار را طولانی کنید تا کودک بیاموزد که چگونه صبر کند.

•از نمودار و پاداش استفاده کنید. ببینید کودک در چه هنگامی بیشتر به دنبال جلب توجه شماست. مثلا موقع درست کردن غذا یا زمان که مهمان دارید یا قبل از خواب.

در آن زمان خاص یک سرگرمی برای او در نظر بگیرید و بگوئید در ازای تنها بازی کردن در آن زمان ، امتیاز کسب خواهد کرد.

سپس با امتیازهایی که به دست می آورد، می تواند وقت شما را بخرد. برای مثال با هم به سینما بروید، با هم بازی کنید و...

•دفترچه ای برای رفتارهای خوب داشته باشید و در آن یادداشت کنید که کودک چه کارهای خوبی را در روز انجام داده است.

ابتدا کودک را برای کارهای خوبش تحسین کنید یا به او پاداش دهید و سپس مطالب دفترچه را برای دیگر اعضای خانواده بخوانید.

•کودک را با فعالیت هایی که که نیازمند کمک والدین نباشد آشنا کنید. کاری را انتخاب کنید که کودک بتواند به تنهایی انجام دهد مثل ورزش و نقاشی و...

•گاهی کودک به این علت به توجه شما نیاز دارد که ترسیده و یا نگران است. در این موقع به آنچه کودک می خواهد بگوید، گوش کنید.

به واکنش ها پاسخ دهید

در صورتی که احساس نیاز به توجه به علت واقعه خاصی است، باید برخورد ویژه ای با این احساس داشته باشید.

•افراط نکنید.

هر قدر هم کودک واقعا به توجه نیاز دارد به او توجه کنید؛ ولی بکوشید توجه را از حد نگذرانید. گرایش کودک به توجه اضافی از جانب شما معمولا رفع می شود ،فقط به زمان نیاز دارد.

•اگر اتفاق غیر معمولی قراراست بیفتد، کودک را از قبل آماده کنید.

به او بگویید چه چیزی قرار است اتفاق بیفتد. ولی به کودک اجازه دهید احساساتش را بیان کند و بگوید که نگران است، حسودی می کند ، خوشحال است ، غمگین است و یا ...

•از روش های کسب آرامش استفاده کنید. به کودک کمک کنید به جای وابستگی به شما ، به خودش متکی باشد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: اکرم محمدزاده فرهانی

تنظیم: یگانه داودی