دفاع مقدس در اولویت نیست!؟

امروز مصادف است با سی و یکمین سالگرد آغاز جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران. تهاجمی که حاصلش یک حماسه بود. ثبت این حماسه اما مقدمات و الزاماتی می طلبید که با فروکش کردن آتش جنگ و عقب نشینی متجاوز می بایست در دستور کار قرار می گرفت. در سال های پایانی دهه شصت به قاعده گرم بودن فضای جامعه از خاطرات این حماسه سینمای ایران هم متأثر از این فضا گام در مسیری گذاشت که حاصل آن ثبت مهمترین ژانر بومی سینمای ایران تا به امروز یعنی سینمای دفاع مقدس بود. این ژانر در طی این سال ها اما مهجور و مهجورتر شد تا جایی که پس از سه دهه امروز زمزمه هایی به گوش می رسد مبنی بر اینکه «دفاع مقدس دیگر در اولویت نیست»! آن هم در روزهایی که قضاوت درباره توفیق سینمای ایران در ثبت آن حماسه 8 ساله چندان دشورا نیست و متأسفانه به خروجی امیدوارکننده ای هم منتج نمی شود!

دفاع مقدس در اولویت مدیران سینما نیست

در همین راستا چند روز پیش یک کارگردان سینما و تلویزیون تاکید کرد که در تلاش برای جذب حامی برای فیلم تازه‌اش با مضمون دفاع مقدس مدیری با صراحت به او اعلام کرده است دفاع مقدس در اولویت قرار ندارد. جلیل سامان که فیلم «وقت بودن» و مجموعه «ارمغان تاریکی» را در کارنامه دارد درباره سینمای ایران در نیمه اول سال 90 گفت: در این مدت زمان، کار شاخصی تولید نشده است که بتوان به آینده سینما امیدوار بود بلکه سینمای عوام پسند است که طرفدار بسیاری پیدا کرده و حتی مدیران نیز به تولید کارهایی جدی که با نگاه عمیق و بدون تنها مدنظر قرار دادن گیشه ساخته می‌شوند، تمایلی ندارند. وی افزود: از یکی از مسئولین سینمایی شنیدم که به صراحت اعلام کرد سینمای دفاع مقدس در اولویت کاری‌شان وجود ندارد. با وجود اینکه برخی با پشتوانه دفاع مقدس به مدیریت می‌رسند اما به محض اینکه روی صندلی ریاست می‌نشینند همه چیز را فراموش می‌کنند. کارگردان فیلم سینمایی "وقت بودن"، با اشاره به تلاش بی‌نتیجه برای ساخت فیلم جدیدش "هانیه" اظهار کرد:  سال 81 بود که نگارش "هانیه" را آغاز کردم و در سال 83 کار به اتمام رسید. از آن زمان برای ساخت این فیلمنامه آماده تولید در حوزه دفاع مقدس، تلاش می‌کنم اما به در بسته می‌خورم. مشکل عمده کار نبود تهیه کننده‌ای است که روی کار سرمایه بگذارد، بخش دولتی نیز که در این زمینه کمکی نکرده است. سامان تصریح کرد: حتی دولت نیز تنها به بفروش بودن یک اثر برای حمایت از آن فکر می‌کند و فارابی تاکنون آب پاکی را روی دستمان ریخته است. از طرفی ساخت کار دفاع مقدسی دیگر به من پیشنهاد شد که بودجه خوبی هم داشت، اما فیلمنامه‌اش خوب نبود.

این گونه است که حتی کسانی که پولی دستشان است و مسئولیتی دارند و می‌خواهند کاری انجام دهند نیز به این دلیل که با کارشناسان کار نمی‌کنند، آثار سطح پایینی چون "اخراجی‌ها" تولید می‌شود! سازنده سریال "ارمغان تاریکی" یادآور شد: همان بهتر که فیلم‌های عوام پسند ساخته شود تا اینکه فیلم‌های به نام ارزشی روی پرده سینما برود که بی‌ارزش و شعاری است. ما شعارهای خوبی داریم که بهتر است روی پارچه و دیوار نوشته شوند، اما تبدیل آن‌ها به یک فیلم موفق از آب درنخواهد آمد.

وی گفت: مشکل اساسی سینمای ایران این است که کسانی که مسئولیت دارند و خودشان را متخصص نیز می‌دانند نسبت به آنچه درباره‌اش مسئولیت دارند و نظر می‌دهند، آگاهی و شناخت کافی را ندارند و این است که کار را خراب می‌کند.

بوی الرحمن می‌آید

هم زمان با این انتقادات پرویز پرستویی شناخته شده ترین بازیگر سینما دفاع مقدس در دهه 80 هم در جمعی زبان به گلایه از نابسامانی سینمای ایران در سالهای اخیر گشود و گفت: حال سینمای ایران خوب نیست. پرستویی در جشن شب سینمایی نوشهر با گله از فضای مدیریت فرهنگی و سینمایی کشور گفت: شاید بیشتر از دو سال است حرف دلم را جمع کرده ام و خودمان را نباید گول بزنیم. حال سینمای ما خوب نیست. وی با انتقاد از رفتارهای قهری مسئولان سینمایی با خانه سینما و هنرمندان ادامه داد: در روز سینما که در تهران جشن گرفته می شود مسئولان سینما صرفا به واسطه مسائل شخصی با جماعت سینما قهر هستند و در این مراسم شرکت نمی‌کنند. پرستویی در ادامه افزود: برگزاری 10 جشنواره مختلف در طول سال و تجلیل از10 فیلم تکراری و خاص در هر جشنواره حال سینمای ما را خراب کرده و فضای سینما را درگیر سلایق شخصی افراد کرده است. وی خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: خوب است مجلس بداند که بودجه‌های سینمایی و فرهنگی خرج چه چیزهای دیگری می‌شود، درحالیکه چراغ خانه سینما با تنخواه اعضایش روشن است. پرستویی با پرداختن به فضای رایج فیلمهای اکران شده سینما در دو سال اخیر تصریح کرد: چرا برخی فکر می‌کنند می‌توانند هر فیلمی را به خورد مردم بدهند ولی نمی‌دانند مردم ما با عزت‌ترند. وی افزود: من احساس شرم می‌کنم در چنین فیلم‌هایی بازی کنم و شش ماه است که هیچ فیلمی را نپذیرفتم. این بازیگر سینما و تئاتر و تلویزیون از دغدغه‌های خود در اکران فیلمهای دفاع مقدس گفت و افزود: خادم سینمای دفاع مقدس هستم و هنوز رها نکرده‌ام اما بدانید بوی الرحمن سینمای دفاع مقدس دارد می‌آید. وی که از شرایط اکران فیلم سیزده 59 خود گله‌مند بود و گفت: این کمال نامردی است که از دفاع مقدس برای اکران آن باید دفاع کنیم. پرستویی همچنین افزود: برای اعتقادهای خود کار می‌کنیم و برای آرمانها و ارزشهای دفاع مقدس و بچه‌های جنگ از این مسیر برنخواهیم گشت. وی در پاسخ به طرح برخی سیاه‌نمایی‌ها که سینمای کنونی دفاع مقدس را برای افراد خاص می‌دانند، گفت: چطور آن زمانی که این رزمنده‌ها جانشان را در کف دستشان می‌گذاشتند و برای عامه مردم و همه کشور در جبهه‌ها حضور داشتند جرات طرح این سیاه نمایی‌ها را نداشتید اما امروز سینمای دفاع مقدس را به عنوان فیلم خاص برای افراد خاص می‌دانید.