در باغ احمد شاه

حاج آقا نورالله در سال 1341 به دعوت احمد شاه قاجار به تهران رفت و در حالی که حدود سی هزار تن به استقبال او آمده بودند  وارد تهران شد. دولتمردان، روحانیون بازرگانان و..گروه گروه به دیدار وی شتافته و با وی تجدید دیدار می کردند، هر چند دولتمردان در این دیدارها به دنبال اهداف و نیات پنهانی خود بودند به دنبال این بودند تا جای پای خود را مستحکم تر نمایند. حاج آقا نورالله پس از یک هفته میهمانی در باغ احمد شاه برای سفر به خراسان با احمد شاه خداحافظی کرد.

نشست با رضا خان

پس از سفر یک ماهه به مشهد مقدس، حاج آقا نورالله بار دیگر به تهران برگشت و در باغ ملک ری مسکن گزید. در میان انبوه دیدارکنندگان رضا خان هم حضور داشت، حاج آقا نورالله که از ستم نظامیان خبر داشت به رضا خان گفت: ممکن است شما به قدر یک ساعت حضرت اشرف و سردار سپه و فرمانده کل قوا نباشید، یعنی شما رضا خان باشید و من شیخ نورالله..؟

رضا خان گفت: من همیشه در برابر حضرت آیت الله ...رضا هستم و اطاعت می کنم.

روز بعد حاج آقا نورالله در سعدآباد به دیدار سردار سپه رفت و پس از صحبت ها گفت: نظر دیروز مردم به شما مانند نظر گوسفند به شبان بود نظر امروز مردم به شما مانند نظر گوسفندان است به گرگ آدم خوار.

رضا خان عصبانی شد که خواست اتاق را ترک کند اما با وساطت برادر حاج آقا نورالله ماند و پس از گفتگوهای طولانی که برخی آن را مجادله شدید نامیده اند قرار شد رضا خان به اصفهان برود و به امور نظامیان که به مردم ستم می کردند رسیدگی کند.

این مجادله سبب شد تا رضا خان حاج آقا نورالله را آخوند خطرناک بداند و برای از میان برداشتنش تلاش نماید و یک روز پس از گفتگوی این دو زنی به محل سکونت حاج آقا نورالله رفت و چون اطرافیان حاج آقا از توطئه خبر داشتند او در انجام این مأموریت ناکام ماند.

میراث ماندگار

هر چند فقیه بزرگ دیار اصفهان به دلیل فرو رفتن در مسئولیت های سیاسی چندان فرصت تدریس نیافت. اما نیکمردانی نیز در درس ایشان حضور یافتند که به قرار زیر می باشند.

1. آقای سید ابوالقاسم موسوی شاه کرمی فریدنی

2. ملا اسدالله فاضل بیدآبادی

3. آقا سید محمد باقر موسوی نحوی بیدآبادی

4. آقا جواد خادمی فرزند آقا سید علی بن آقا سید ابوجعفر خادم الشریعه

5. سید محمد حسین حسینی شوندی همدانی اصفهانی

6. آقا میرزا علی بن میرزا ابوتراب بروجردی اصفهانی

7. سید فخرالدین بن سید مهدی حسینی بهشتی

8. سید فضل الله حسینی بهشتی فرزند سید محمد هاشم

9. ملا کاظم بیدآبادی

10. مجد العلماء نجفی فرزند آقا شیخ محم رضا مسجد شاهی

آثار قلمی

علاوه بر تدریس، بخشی از ساعات فراغت اندک خود را به نگارش کتابهای سودمند می گذاشت ثمره این اوقات گرانبار، نگاشته های پرارجی است که در زیر به آنها اشاره ای اجمالی می شود.

1. خصال الشیعه

حاج آقا نورالله در این کتاب به گردآوری و ترجمه روایاتی از ائمه معصومین(ع) در رابطه با صفات الهی درباره شیعیان پرداخته است.

2. شرح حال مرحوم شیخ محمد حسین، برادرش

3. مکالمات مقیم و مسافر

در این کتاب گفت وگوهایی میان حاجی مقیم (تاجر کاشانی) و میرزا مهدی مسافر در روستای سعادت آباد است. حاج آقا نورالله در این کتاب استبداد مشروطه را با زبانی ساده بر خوانندگان به تصویر قلم کشیده است.

4. فواید مشروطه: این اثر به منظور بیدارسازی و روشنگری ذهن سیاسی جامعه به رشته تحریر درآمده است.

5. تقریظ بر کتاب حقائق الحق للقائم بالحق

کتاب حقائق الحق للقائم بالحق توسط حاج محمد علی نراقی تاجر همدانی در رد پیروان سید علی محمد شیرازی (مشهور به سید باب) نوشته شده است. حاج آقا نورالله مقدمه ای بر این کتاب نوشته است.

منابع:

1. کتاب اندیشه سیاسی و تاریخ نهضت بیدارگرانه حاج آقا نورالله

2. کتاب تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دوه قرن اخیر

3. کتاب ستاره اصفهان

فرآوری: فریادرس گروه حوزه علمیه