بر فراز قله ماه رمضان

همه روزهای سال از آن خدا است و همه ماه ها هم ماه او است. اما چرا رسول خدا صلّی الله علیه و آله در میان ماه های دوازده گانه، تنها ماه رمضان را «ماه خدا» نامیده است؟ گویا که خداوند، در این ماه نمک دیگری قرار داده تا از دیگر ماه ها متمایز باشد و همچون خورشید در میان دیگر ستارگان بدرخشد.

رمضان، ماه کرامت پروردگار

امیر مومنان علی علیه السلام می فرماید: روزی از روزها(در آستانه ماه مبارک رمضان) رسول خدا صلّی الله علیه و آله برای ما خطبه ای خواند و درباره این ماه چنین فرمود:

«ای مردم! همانا ماه خداوند با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است. ماهی که نزد خداوند بهترین ماه ها و روزهایش بهترین روزها و شب هایش بهترین شب ها و ساعاتش بهترین ساعت هاست. این ماهی است که در آن به میهمانی خداوند دعوت شده اید و از اهل بخشندگی و کرم خداوند قرار گرفته اید.» (عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج 1، ص 295)

آری، پیامبر خدا در این فراز زیبا، رمضان را «ماه کرامت و بخشندگی پروردگار» (جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ) دانسته است. اگرچه «رحمت پروردگار»، همیشه و در همه حال، شامل حال بندگان او می شود، اما «کرامت و بزرگواری» او حکم می کند، تا زمانی ویژه را برای بخشش و عنایتی خاص قرار دهد. خداوند عالم، این ماه را ماهی ویژه برای کرامت و بخشندگی قرار داده و درهای رحمتش را چهار طاق، به روی بندگانش گشوده است و تنها در پی بهانه ای است که جود و کرمش را به رخ بکشد و سرتاپای بنده اش را از طلای معنویت پر کند.

قله ماه کرامت از آن کیست؟

انسان برای رسیدن به پیشرفت و تکامل حقیقی باید مسیری پر از پستی ها و بلندی ها را بپیماید. تمامی روزها و ماه های سال، پستی ها و بلندی های روزگارند که باید با تدبیری شایسته درنوردیده شوند. اما ماه خدا همانند کوهی استوار است که برای رسیدن به هدف، بالاجبار باید از قله آن نیز گذر کرد.

روشن است که عبور از هر بلندایی، فرازی را می طلبد و در نهایت فرودی را خواهد خواست. ماه خدا که آغاز می شود، صعود به قله نیز کلید می خورد. چهارده شبانه روز باید تلاش کرد تا به قله این ماه رسید و چهارده شبانه روز دیگر نیز با کم و زیادش باید، کوشید تا از قله این ماه بزرگ، فرود آمد. اما همه ما تنها یک شب بر قله این ماه مهمان خواهیم بود و تنها یک روز را در بلندای این ماه سپری خواهیم کرد.

نیمه هر ماهی قله آن ماه است و نیمه ماه رمضان نیز قله بلندترین و مهمترین ماه سال. اما بی شک خداوند، این قله را که هر ساله این همه کوهنورد به خود می بیند و این همه مهمان را در خود جای می دهد، بی صاحب رها نمی کند و ماموری ویژه برای پذیرایی میهمانانش قرار خواهد داد. ماموری که از یک سو همرنگ کرامت و بزرگی این ماه باشد و از سوی دیگر، هم آواز جود و کرم پروردگار باشد.

به نیمه ماه که می رسیم، چهره شاداب و پرکرامت آقایی را خواهیم دید که جهانی از کرم او به وجد آمده است. مردی از تبار کریمان. گویی که خداوند در بلندای این ماه، کریم ترین مامور خود را به دنیا عرضه کرده و میلاد با سعادتش را در چنین شبی رقم زده است.

آری، قله این ماه از آن کریم اهل بیت، امام حسن مجتبی علیه السلام است. در نیمه این ماه خداوند بزمی وصف ناپذیر برایمان فراهم کرده است. بزمی که در آن، ما هستیم و خدای کریم و ماه کریم و امام کریم.

کریم آل طه در قله ماه کرم پروردگار

امام هادی علیه السلام در زیارت جامعه کبیره به همه ما آموخته تا اهل بیت را «پایه های اصلی بخشندگی و کرم» بدانیم و آنها را «اصول الکرم» بنامیم. بنابراین هیچ کس نمی تواند در هیچ کجای عالم، در گذشته و حال و آینده بشر، کریم تر از اهل بیت پیدا کند. چرا که اساس کرم و بخشندگی نزد آنان است و دیگران از کرامت آنها است که به این صفت ارزنده دست یافته اند.

اما در میان همین خانواده پرارزش، یکی شهره شهر شده و گویا که گوی سبقت را در این زمینه از هم ربوده است. نقل شده که حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام دو فرزندش را هنگام بیماری رسول خدا صلّی الله علیه و آله که در همان بیماری از دنیا رفت، نزد آن حضرت برد و گفت: ای رسول خدا! اینان دو فرزند تو هستند. میراثی به آن دو عنایت فرما. پیامبر خدا فرمود:

أَمَّا الْحَسَنُ فَإِنَّ لَهُ هَیْبَتِی وَ سُؤْدُدِی وَ أَمَّا الْحُسَیْنُ فَإِنَّ لَهُ جُرْأَتِی وَ جُودِی‏(الخصال، ج 1، ص 77)؛ «هیبت و بزرگوارى خود را به حسن و جرات و بخشش خود را به حسین واگذار نمودم.»

تاریخ، داستان های فراوانی از جود و کرم اهل بیت برایمان به یادگار نهاده اما در میان این نمونه های تاریخی، زندگی امام حسن علیه السلام در این مساله، هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت متفاوت است.

مردى نزد حضرت امام حسن ایستاد و گفت: ای پسر امیرالمؤمنین! تو را بحق آن كسى كه این نعمت را بدون شفاعت به تو داده، قسم می دهم كه مرا از دست این دشمن ستمگر و جاهل نجات ده. دشمنى كه به پیر احترام نمی گذارد و به کودک رحم نمی کند. امام حسن علیه السلام فرمود: دشمن تو كیست تا من حق تو را از او بگیرم؟ گفت: «فقر و بی نوایى». امام به خادم خود فرمود:

«أَحْضِرْ مَا عِنْدَكَ مِنْ مَوْجُودٍ»؛ «هر آنچه كه از موجودى نزد تو است، بیاور!»

وى رفت و مبلغ پنج هزار درهم آورد و امام نیز به او داد و به او فرمود:

«بِحَقِّ هَذِهِ الْأَقْسَامِ الَّتِی أَقْسَمْتَ بِهَا عَلَیَّ مَتَى أَتَاكَ خَصْمُكَ جَائِراً إِلَّا مَا أَتَیْتَنِی مِنْهُ مُتَظَلِّما»؛ «تو را بحق این قسم ها كه به من دادى، قسم می دهم كه هر گاه این دشمن متوجه تو شد، نزد من بیا و از آن شكایت كن! (بحارالأنوار، ج 43، ص 35)

این تنها یک نمونه از جود و کرم او است. پس دستانتان را بگشایید و در بلندای ماه کرامت از نماینده کرامت و بخشندگی پروردگار تا می توانید، طلب کنید.