قاطع باشید بدون گستاخی
شما نظرات خود را چگونه بیان می‌کنید؟ آیا از آن افرادی هستید که غیرمستقیم، مبهم و محافظه‌کارانه درباره خواسته‌های خود صحبت می‌کنید یا به‌گونه‌ای مستقیم، روشن و صریح درباره امیال، نظرات و خواسته‌های خود به گفت‌وگو با دیگران می‌پردازید؟...
آیا تابه‌حال شده است که دوست شما حرف ناراحت‌کننده‌ای بزند و شما برای اینکه دلخور نشود، جوابش را ندهید؟ هیچ‌وقت پیش آمده در معامله‌ای بدانید طرف مقابل قصد فریب یا سوء‌استفاده از شما را دارد ولی چیزی نگوید یا حتی اگر مخالفتی کرده‌اید، سریع از موضع خود عقب‌نشینی کنید؟ آیا دایم با این تفکر زندگی می‌کنید که «نکند کسی از من برنجد یا ناراحت شود؟» چنانچه راننده تاکسی از پرداخت مابقی پول کرایه به شما خودداری کند آیا جسارت مطرح‌کردن این مورد یا گرفتن حق خود را دارید؟ آیا وقتی دوست شما درخواست مبلغ زیادی پول به عنوان قرض از شما می‌کند، این پول را در اختیار وی می‌گذارید بدون آنکه واقعا مایل به انجام این کار باشید؟ و سرانجام اینکه آیا فکر می‌کنید که «آدم خوب کسی است که هیچ‌کس از دستش ناراحت نشود؟»
معنای قاطعیت
قاطعیت یا ابراز وجود به فرآیندی گفته‌می‌شود که در آن ابراز افكار و بیان احساسات به‌شکلی صادقانه، مناسب، روشن و مستقیم وجود دارد. در این فرآیند فرد خواسته‌های منطقی خود را بدون تعارف و رودربایستی با دیگران مطرح می‌کند و بدون آنکه حقوق فردی دیگران را پایمال کند، تلاش می‌کند به حق خود برسد.قاطعیت 4 جنبه دارد
1. اینکه بتوانیم تقاضاهای غیرمنطقی دیگران را نپذیریم و آنها را رد کنیم.2. بتوانیم درخواست‌های منطقی خود را با دیگران مطرح کنیم یا چیزی را که فکر می‌کنیم حق ماست، از دیگران بخواهیم تا برایمان انجام دهند.
3. توانایی ابراز یا بیان کلامی احساسات چه مثبت چه منفی خود را داشته باشیم (البته برای ابراز احساسات باید شرایط (زمانی، مکانی و...) را در نظر گرفت.
4. توانایی شروع، ادامه و خاتمه‌دادن به یک گفت‌وگو در ما وجود داشته باشد.
در مبحث قاطعیت، مساله حقوق فردی مطرح می‌شود. برخی از این حقوق عبارتند از
* حق بیان اندیشه‌ها و دیدگاه‌های خود حتی اگر با عقاید و دیدگاه‌های دیگران مخالف باشد.* حق ابراز احساسات و مسوولیت پذیرش ابراز آنها.
* حق اشتباه‌کردن و داشتن مسوولیت در برابر این اشتباه.
* حق «نه گفتن» به درخواست‌های نامعقول دیگران.
* حق پاسخ مثبت دادن به درخواست‌هایی که در آن شخص به گرفتن پاسخ مثبت تمایل دارد.
* حق گفتن «نمی‌دانم».
* حق درخواست چیزهای معقول از دیگران.
* حق مورد احترام بودن و به دیگران احترام‌گذاشتن.
* حق استدلال‌کردن، قضاوت و نتیجه‌گیری از یک امر.
یکی از مهم‌ترین فایده‌های قاطعیت آن است كه پس از به دست‌آوردن این مهارت، اشخاص می‌توانند بدون هرگونه احساس گناهى در برابر درخواست‌های نامعقول و توقعات بی‌جای دیگران «نه» بگویند
به اعتقاد روان‌شناسان، رفتار قاطعانه یک مهارت است و می‌توان آن را یاد گرفت و سپس با تمرین زیاد بر آن مسلط شد.
یکی از مهم‌ترین فایده‌های قاطعیت آن است كه پس از به دست‌آوردن این مهارت، اشخاص می‌توانند بدون هرگونه احساس گناهى در برابر درخواست‌های نامعقول و توقعات بی‌جای دیگران «نه» بگویند.
قاطعیت با افزایش برابرى در روابط میان افراد، این امكان را براى فرد فراهم مى‌كند تا با رعایت منافعش و بدون اضطراب و تشویش بى‌مورد، به‌راحتى احساسات صادقانه خود را ابراز و حق و حقوق شخصى خود را بدون انكار حق دیگران مطالبه كند
با یادگیری قاطعیت می‌توان خواسته‌هاى خود را به‌شکل مستقیم مطرح و مفیدتر و راحت‌تر با دیگران ارتباط برقرار کرد. سرانجام اینکه قاطعیت ابزاری مهم براى داشتن اعتماد‌به‌نفس و كنترل خویشتن است.
آیا قاطعیت به معنی رفتار گستاخانه یا پرخاشگرانه نیست؟
خوب است بدانیم با اینکه مفاهیم پرخاشگرى و قاطعیت اغلب با هم اشتباه گرفته مى‌شوند اما رفتار قاطع نه‌تنها به معناى پایمال‌كردن حقوق دیگران نیست بلكه رفتاری است که به حقوق همه افراد در آن توجه می‌شود.بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع :
سلامتیران
مقالات مرتبط :
