هنر نشانه گذاری

چگونه نشانه گذاری را به کودکانمان آموزش دهیم؟

آموزش دادن در هر حیطه ای به کودکان کار بسیار دشواری است. چرا که دامنه اطلاعات، کلمات و توانایی های کودکان به نسبت بزرگسالان محدودتر است و همین تفاوت باعث می شود که آموزش دهنده به سختی بتواند خود را به دنیای کودکان نزدیک کرده و آنها را تحت آموزش خود قرار دهد مگر اینکه آن فرد در این زمینه تجربه زیادی داشته باشد و در مورد این تفاوتها، مطالعات و تلاشهای بسیاری انجام داده باشد.

در این میان آموزش برخی موضوعات به نظر دشوارتر و سخت تر است. برای مثال کودکان معمولا خواندن و نوشتن را خیلی سریع می آموزند و در طی یک سال تحصیلی مفاهیم اساسی و اصلی خواندن و نوشتن را(در پایه اول ابتدایی)می آموزند؛ این در حالیست که آموزش نشانه گذاری در متن، کاری بسیار دشوار به نظر می رسد در حالی که شاید در ابتدای سالهای تحصیلی فرصت زیادی برای این کار صرف نشود و کودکان مجبور باشند به مرور زمان و به تجربه این اصول را بیاموزند. حال که تابستان است و اوقات فراغت والدین و کودکان بیشتر شده شاید بتوان بر روی آموزش این اصول قدری بیشتر کار کرد. چرا که یادگیری نشانه گذاری، به کودکان کمک خواهد کرد که سریع تر و بهتر مطلب مورد مطالعه را درک کرده و موضوع آن را بفهمند این مساله زمانی تاثیر گذار تر خواهد بود که کودکان شروع به کتاب و کتابخوانی کنند و مسلما برای درک بیشتر موضوع کتاب، رعایت این اصول و نشانه گذاری ها الزامی است.

البته قبل از آموزش نشانه گذاری نیاز است که معنای هر یک از این علایم و نشانه ها برای آنها به تفصیل توضیح داده شود. راهنمایی های زیر نکاتی را به شما گوشزد خواهد کرد تا بهتر بتوانید در آموزش نشانه گذاری به کودکتان کمک کنید:

* بهترین روش برای آموزش هنر نشانه گذاری به کودکان این است که آنها را وادار به بلند خوانی کنید. خواندن با صدای بلند باعث یادگیری سریع تر و بهتر آنان می گردد.

* ویرگول(کاما)زمانی در جمله استفاده می شود که قصد داشته باشیم در بخشی از جمله مکث داشته باشیم. برای آموزش این مفهوم لازم است که در ابتدای آموزش از جملات کوتاه استفاده کنید. به کار بردن جملاتی مانند"این، یک درخت است" باعث درک بهتر کودکان از مفهوم ویرگول در جمله می گردد.

* نقطه در زمانهایی به کار می رود که قصد داشته باشیم یک جمله را کاملا به اتمام برسانیم و هدفمان یک مکث طولانی تر باشد. کودکان در هنگام روخوانی عموما عادت به تندخوانی و پشت سر هم خواندن جملات دارند و تنها زمانی توقف می کنند که بخواهند نفسی تازه کنند که این مساله موجب می گردد آنها معنا و مفهوم جمله و متن را به درستی متوجه نشوند. لذا به کودکتان شکل و نقش نشانه نقطه را آموزش داده و برای وی توضیح دهید که هر گاه به این نشانه رسید باید جمله را به اتمام برساند و جمله بعدی را شروع کند.

*علامت سوال، نشانه ای است که در برابر جملات سوالی قرار داده می شود. البته طرز بیان جمله سوالی باید به شیوه ای باشد که نشان دهد شما در حال بیان یک سوال هستید.

یک جمله سوالی را بیان کنید و از کودکتان بخواهید آن جمله را نوشته و از علامت سوال استفاده کند.

این نکته را به وی گوشزد کنید که در جملات سوالی تن صدای گوینده بالا می رود.

* علامت تعجب در زمانهایی به کار می رود که شما برانگیخته شده و تعجب کرده اید و یا در مورد موضوعی شگفت زده شده اید. از جملاتی که علامت تعجب در آنها استفاده شده باشد استفاده کرده و اهمیت آن را برای کودکتان شرح دهید.

راهبردهایی برای تدریس نشانه گذاری

*فرصتهایی برای تقویت نوشتن تدارک ببینید. کودکی که قرار است بنویسد و علامت گذاری بیاموزد به زمان کافی برای تفکر، تعمق، نوشتن و بازنویسی و علامتگذاری نیاز دارد. حقیقت این است که بسیاری از کودکان دانش آموز روزانه کمتر از ده دقیقه وقت صرف نوشتن به خصوص انشا می کنند؛ توصیه می شود که زمان انشا به 50 دقیقه در هر روز و چهار روز در هفته افزایش یابد تا کودک بر روی نشانه گذاری تسلط یابد.

بهترین روش برای آموزش هنر نشانه گذاری به کودکان این است که آنها را وادار به بلند خوانی کنید

* از علایق دانش آموز سود جویید. والدین و معلم باید به علایق کودک خود آگاه باشند و موضوعاتی که مناسب و مورد علاقه وی است را انتخاب و در اختیار وی قرار دهند. سپس بعد از نوشتن این متن توسط کودک در نشانه گذاری به وی کمک کند.

* متنی تایپ شده(بدون هیچگونه علامتگذاری) در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید که علامتهای مناسب را در مکان خود قرار دهد و سپس به تصحیح آن بپردازید. این تمرین کمک بسیار موثری به یادگیری سبک به کار بردن علایم و نشانه ها به کودکان خواهد کرد.

مریم عطاریان

بخش خانواده ایرانی تبیان