تبیان، دستیار زندگی
سوختگی، یکی از شایع ترین حوادثی است که در آزمایشگاههای شیمی اتفاق می افتد. درجه حرارت شعله چراغ بونزن تا 1500 درجه سانتیگراد می رسد. هر گاه شیئی را گرم کردید تا از خنک شدن کاملِ آن مطمئن نشده اید به آن دست نزنید.قبل از روشن کردن چراغ مطمئن شوید که در...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کار با چراغ بونزن و نکات ایمنی مربوط به آن

دانش پژوهان عزیز، یکی از مهارت های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد، مهارت کار با چراغ بونزن است که در زیر توضیحاتی در مورد آن ارائه می شود.

روشن کردن چراغ بونزن

سوختگی، یکی از شایع ترین حوادثی است که در آزمایشگاههای شیمی اتفاق می افتد. درجه حرارت شعله چراغ بونزن تا 1500 درجه سانتیگراد می رسد. هر گاه شیئی را گرم کردید تا از خنک شدن کاملِ آن مطمئن نشده اید به آن دست نزنید.

قبل از روشن کردن چراغ مطمئن شوید که  در اطراف چراغ هیچ ماده آتشگیری وجود ندارد. صورت و لباس خود ر ا نیز از شعله دور نگه دارید. همچنین سطحی که چراغ روی آن قرار دارد باید نسبت به حرارت مقاوم باشد.

دریچه هوا را کاملاً ببندید، کبریت یا فندک را روشن کنید و به دهانه چراغ نزدیک کنید و سپس شیر گاز را باز کنید.

هنگامی که چراغ روشن شد با دریچه ورودی گاز و هوا را طوری تنظیم کنید که شعله ای آبی به دست آید. گاهی شیر تنظیم گاز با شیر تنظیم هوا با هم اشتباه می شوند بنا بر این باید قبل از شروع کار با چراغ بونزن با آن و اجزاء آن کاملاً آشنایی پیدا کنید. با شیر تنظیم گاز ارتفاع شعله و با شیر تنظیم هوا رنگ شعله را کنترل کنید. درون شعله دو یا چند مخروط  آبی رنگ به وجود می  آید که درجه حرارت قسمتهای مختلف آن با هم متفاوت است.

کار با چراغ بونزن

حرارت دادن اجسام

اگر شیئی که می خواهید آن را حرارت دهید جامد است و اندازه آن نیز کوچک است، می توانید آن را مستقیماً روی شعله چراغ بونزن نگاه دارید. جسمی را که می خواهید حرارت دهید هرگز با انگشتان خود روی شعله نگاه ندارید. استفاده از انبرک یا گیره در چنین حالتی ضروری است.

کار با چراغ بونزن

اگر آنچه می خواهید حرارت دهید گَرد، یا مایع است باید از ظرفی مثل ارلن استفاده کنید. در این صورت ظرف را باید روی "توری فلزی" قرار دهید و آن را روی یک سه پایه در بالای شعله مستقر کنید. ظرف را با گیره یا انبرکی که در دست دارید روی شعله نگاه ندارید. چرا که اولاً امکان لرزش دست وجود دارد و ممکن است به این ترتیب مایع از درون ظرف به بیرون بپاشد و ثانیاً پی از مدتی انبرک داغ می شود و امکان نگاه داشتن آن در دست وجود نخواهد اشت.

کار با چراغ بونزن

هنگامی که از ظرفهای شیشه ای استفاده می کنید دقت کنید که به حرارت مقاوم باشند. اگر ظرف شیشه ای ترک داشته باشد نیز هنگام حرارت دیدن خواهد شکست و بیرون ریختن محتویات آن خطرناک خواهد بود.

پس از اتمام کار با چراغ بونزن شیر گاز را از منبع آن ببندید. از محکم بسته شدن آن اطمینان حاصل کنید تا گاز به فضای آزمایشگاه نشت نکند.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: احمد آشتیانی

تنظیم: نسرین صادقی