سلام خانم «شب بخیر كوچولو»!
گفت‌وگو با مریم نشیبی
مریم نشیبی، متولد 1325 و لیسانسه جغرافیای اقتصادی از دانشگاه تهران است. او از سال 1351 تا 74 مدرس رشته جغرافیا در دبیرستان‌های تهران بوده، كار گویندگی خود را از سال 57 آغاز كرده است. 13 اردیبهشت ماه مصادف با تولد 61 سالگی اوست.
نشیبی می‌گوید: در بچگی آدم بسیار خجالتی بودم و پاسخگویی به سوالات شفاهی برایم سخت بود.
به گفته‌ی او كه اصرار دارد نشیبا «نشیبی» نوشته شود، نخستین بار صدای او توسط علی‌اصغر دریابیگی كه معلم جغرافی او در دبیرستان بهمنیار بوده كشف شده است. « شب بخیر كوچولو» برنامه به یاد ماندنی و خاطره‌انگیز این گوینده در اذهان بسیاری از شنوندگان در طول سال‌های گذشته است كه پخش آن از سال گذشته متوقف شد.
نشیبی، از پایان «شب بخیر كوچولو» به عنوان برنامه‌ای یاد می‌كند كه از مادر خود جدا شده است. او در اجرای این برنامه همواره معتقد بوده كه كلامش باید كودكان دورترین نقاط این سرزمین را كه حتی از حداقل‌هایی محروم‌اند، بنوازد.
این گوینده پیشكسوت خرسند است كه هنوز صدای او را می‌شناسند و در جاهای مختلف با این جمله روبه رو می‌شود: سلام خانم «شب‌بخیر كوچولو»!
در حال حاضر مریم نشیبی، گوینده برنامه‌های رادیویی «گلبانگ»، « قصه ظهر جمعه» در شبكه‌ی سراسری صدا و « قصه‌های ایرانی برای بچه‌های ایرانی» در شبكه‌ی صدای آشناست. بخش عصرگاهی چهارشنبه‌های شبكه رادیویی پیام، راوی «از رمان تا نمایش» شبكه‌ی فرهنگ و گوینده متن برنامه تلویزیونی «دیار یادها» از شبكه اول سیما، كارهای دیگر او در بهار 61 سالگی است.
ورود به رادیو
مریم نشیبی، درباره چگونگی ورود خود به رادیو گفت: در سال 56 در آزمون گویندگی قبول شدم و كار گویندگی را از سال 57 با گویندگی خبر آغاز كردم. در آن زمان با توجه به این كه معلم بودم، فكر می‌كردم باید گوینده خبر باشم. غافل از این كه باید گویندگی را با كار تولید شروع می‌كردم. چرا كه آدم احساساتی بودم و در حین خواندن خبرها چه شاد و چه تلخ، دچار احساسات می‌شدم.
وی افزود: در سال 60، كار گویندگی خبر را كنار گذاشتم و در تحریریه خبر به فعالیت مشغول شدم، اما پس از آن متوجه شدم كه اصلا كار خبر، كار من نیست و پس از آن 6 سال فعالیت خاصی نداشتم تا این كه اوایل سال 66 زمینه ورود من به رادیو، دوباره فراهم شد و پس از تست دادن پذیرفته شدم.
دعوت به كار برای «شب بخیر كوچولو»
نشیبی با بیان این مطلب كه در سال 69 از دفتر ساعد باقری برای قصه‌گویی در یك برنامه رادیویی برای تست دعوت شدم، اظهار كرد: در آن زمان ساعد باقری را نمی‌شناختم، پشت میكروفن نشستم و قصه خاله پیرزنی كه میهمان‌های ناخوانده را در خانه خود می‌پذیرد خواندم و پس از آن برای كار در برنامه‌ی «شب بخیر كوچولو» پذیرفته شدم.
وی از مهدی سدیفی نخستین تهیه‌كننده «شب بخیر كوچولو» به نیكی یاد كرد و گفت: سدیفی مرا با فاكتورهای قصه‌گویی در زمینه گویندگی كودك و بیان ضعف و قوت عبارات قصه نظیر گرگه، موشه آشنا كرد.
این گوینده با اشاره به این كه در رادیو به نسبت بیرون به « برنامه شب بخیر كوچولو» كمتر توجه شده است. ادامه كرد: البته «شب بخیر كوچولو»، در نخستین جشنواره‌ی رادیو به عنوان برنامه برتر و در دومین جشنواره نیز خود من به عنوان گوینده برتر شناخته شدم.
نشیبی، درباره این كه چرا بزرگترها هم مخاطبان «شب بخیر كوچولو» بودند گفت: زمانی فردی به من القاء كرد كه در كلام و صدایم مهری نهفته است كه تصنعی نیست و آدم‌ها همه به دنبال این گمشده هستند و آن را در هر چهره و یا كلامی حس كنند، احساس می‌كنند آن را قبلا دیده‌اند و من بارها وقتی در اتوبوس، تاكسی، خیابان و به آدم‌هایی برخورد كرده‌ام كه گفته‌اند «خانم، سلام، من شما را می‌شناسم ! در دانشگاه با هم نبودیم! نمی‌دانم عجیب است انگار حتی با شما سفر هم كرده‌ام!» و این اتفاق بارها افتاده است.
تربیت شاگرد در رادیو
این گوینده در این باره كه آیا در رادیو شاگردانی تربیت كرده است، گفت: به شكل اجرایی كلاسی در زمینه آموزش گویندگی نداشتم. چرا كه فكر می‌كنم در حیطه كاری من نیست. اما گاه‌گاهی وقتی شنونده رادیو در خانه هستم، اگر اشكالاتی در تلفظ عبارات و نحوه‌ی بیان آن از سوی گوینده بشنوم، تماس می گیرم و آن اشكال را می‌گویم.
نشیبی با بیان این مطلب كه هر چه دارم خوب و بد، از پر قنداق دارم. گفت: درست است كه فاكتورهایی در گویندگی باید رعایت شود. اما انگار من از شكم مادر گوینده به دنیا آمدم و نمی‌توانم فن بیان را یاد دهم.
خاطره بازگشت دوباره‌ی «شب بخیر كوچولو»
نشیبی از برنامه «قصه‌های ایرانی برای بچه‌های ایرانی» به عنوان برنامه‌ای یاد می‌كند كه برایش مثل «شب بخیر كوچولو»ست و او در آن راوی قصه‌هایی است كه برای بچه‌های خارج از كشور گفته می‌شود.
وی درباره این برنامه گفت: بعد از توقف «شب بخیر كوچولو» و یك شب قبل از اعلام كارم در روایت قصه‌های این برنامه‌ی جدید، از تعدادی از بچه‌های رادیو كه در مكه بودند خواستم تا برای دمیده شدن روحی به كالبد مرده‌ی «شب بخیر كوچولو» و زنده شدن آن دعا كنند كه همین طور هم شد، و من دوباره به آن فضا نزدیك شدم .
روند طی شده گویندگی در رادیو
نشیبی درباره‌ی روند طی شده‌ی گویندگی در رادیو طی سال‌های گذشته گفت: به اعتقاد من رادیو در این زمینه افت داشته است و گویندگان شاخص گذشته، مثل مولود كنعانی گوینده «در انتهای شب» و گویندگان برنامه «گل‌ها» را كم داریم یا اصلا نداریم.
وی با بیان این مطلب كه شاید برخی از ضوابط برای انتخاب گوینده برداشته شده است اظهار كرد: بسیاری از گویندگان ما نیاز به كلاس‌های آموزشی دارند و این كه اساتید با آن‌ها دلسوزانه كار كنند.
به اعتقاد او، در بحث حضور گویندگان جدید، صدای گویندگان مرد شرایط قابل قبول‌تری در زمینه‌ی فاكتورهای گویندگی مورد نظر در رادیو را دارد.
نویسندگی رادیو
نشیبی با بیان این مطلب كه به غیر از تعدادی از برنامه‌های رادیویی كه اساتید و نویسنده‌های دلسوز پشت آن هستند، تعدادی از برنامه‌ها پرمحتوی نیست، اظهار كرد: حتی به لحاظ ویرایش نیز به برخی از متن‌ها باید مطالبی اضافه یا كم شود.
وی تعدد شبكه‌های رادیویی گسترده و جذب مخاطب به این شبكه‌ها را بسیار سخت دانست و ادامه داد: برای هركدام از این شبكه‌های رادیویی به تیم‌های بسیار قوی و افراد دلسوز نیازمند هستیم.
نریتوری در برنامه‌های سینمایی تلویزیون
این گوینده با اشاره به نریتوری خود در برنامه‌های سینمایی تلویزیون اظهار می‌كند: در آن زمان بسیاری از افراد گمان می‌كردند كه من در این زمینه كارشناس هستم؛ چرا كه در تلفظ عبارات به شكل صحیح بسیار دقت می‌كردم.
نپذیرفتن تیزرخوانی برای تبلیغات بازرگانی
نشیبی با بیان این مطلب كه صدای من در یك تبلیغ بازرگانی می‌تواند مهر استانداردی باشد، می‌گوید: شاید در برخی از مواقع پشت تبلیغات بازرگانی زمینه‌های سودجویی نهفته باشد كه من از آن‌ها اطلاع ندارم و هرگز این كار را نمی‌پذیرم.
پیشنهاد این گوینده 61 ساله به رادیو در 66 سالگی
نشیبی، روند رادیو را طی 66 سال گذشته روند صعودی دانست و گفت: در این سال‌ها تلاش‌های زیادی از سوی مسؤولان رادیو و تلویزیون انجام شد و ما به آخرین پیشرفت‌ها مجهز شدیم و طبعا در روز چهارم اردیبهشت ماه جای همه پایه‌گذاران و تلاشگران و همكاران عزیز رادیو كه الان در بین ما نیستند خالی است.
به اعتقاد این گوینده، رادیو به لحاظ جغرافیایی همه جا هست.
این گوینده با بیان این مطلب كه رادیو با توجه به برد خود می‌تواند همه جا كارساز باشد، تاكید كرد: رادیو باید كمی به كیفیت برنامه‌های خود توجه كند و برنامه تنها آنتن پر كن نباشد.
نشیبی در پایان با اشاره به لزوم وجود متخصصان برنامه‌ساز در رادیو می‌گوید: متاسفانه یكی از صدمات رادیویی‌ها در این است كه دریافتشان با عملكرد آن‌ها نمی‌خواند و مجبور هستند به كار دوم و سوم روی آورند. اما به هر حال ما رادیو را با همین شرایط پذیرفته‌ایم.
لینکها:
صدای برنامه رادیویی «شب بخیر كوچولو»!
شصت و هفتمین سال تولد صدا در ایران ( آلبوم تصاویر )
« شصت و هفتمین سال تولد صدا در ایران »
ای عاشق شوریده، آهسته قدم بگذار
غلامرضا طباطبایی در خاك وطن آرمید
دیدار با حمید عاملی راوی « هزار و یك شب » (گزارش تصویری)
