تبیان، دستیار زندگی
پس از اثبات حقانیت ایران در دادگاه لاهه در خصوص ملی شدن صنعت نفت، مصدق خواستار افزایش اختیارات خود و عهده دار شدن وزارت جنگ شد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سیم تیری ها چگونه بودند+ عکس


پس از اثبات حقانیت ایران در دادگاه لاهه در خصوص ملی شدن صنعت نفت، مصدق خواستار افزایش اختیارات خود و عهده دار شدن وزارت جنگ شد.


پس از اثبات حقانیت ایران در دادگاه لاهه در خصوص ملی شدن صنعت نفت، مصدق خواستار افزایش اختیارات خود و عهده دار شدن وزارت جنگ شد.به دنبال مخالفت شاه با این خواسته، مصدق استعفای خود را تسلیم شاه کرد و شاه بی درنگ فرمان نخست وزیری قوام‌السلطنه را صادر کرد. آیت‌ا... کاشانی و مردم ایران زمانی از این جریانات اطلاع یافتند که قوام با اعلامیه شدیداللحنی آزادی‌های سیاسی را محدود کرد و با ارعاب و تهدید مردم ،‌مراکز حساس شهر را به اشغال نیروهای اشغال نیروهای نظامی درآورد. آیت‌ا... کاشانی به مخالفت شدید با قوام برخاست و با صدور اعلامیه‌ای مردم را به مبارزه تشویق کرد؛ این در حالی بود که دکتر مصدق به احمدآباد محل اقامت خود رفته و سکوت اختیار کرده بود. در روز 29 تیر ماه آیت‌ا... کاشانی در مصاحبه با خبرنگاران داخلی و خارجی اعلام کرد که «‌اگر قوام نرود اعلام جهاد می‌کنم و خودم کفن پوشیده با ملت در پیکار شرکت می‌نمایم.» پس از این موضعگیری قاطع، در سی‌ام تیر ماه بازار تعطیل شد و مردم به خیابانها ریختند و خواستار سرنگونی قوام شدند . به دستور قوام مردم به گلوله بسته شدند و عده‌ای به شهادت رسیدند. شاه ، وزیر دربار خود را به محضر آیت‌ا... کاشانی فرستاد تا با تطمیع و دادن امتیاز ایشان را به سکوت وادار کند؛ اما آیت‌ا... کاشانی با لحن تندی به وزیر دربار گفت: «‌اگر بی درنگ دکتر مصدق بر سر کار باز نگردد، شخصا به خیابان رفته و مبارزه مردم را مستقیما متوجه دربار می‌کنم.» سرانجام شاه مجبور شد در مقابل قیام مردم و موضعگیری بی سابقه آیت‌ا... کاشانی عقب نشینی کرده و مصدق بار دیگر در حالیکه وزارت جنگ را نیز به دست آورده بود بر سر کار برگردد. هر چند که از همان ابتدای بازگشت ، با آیت‌ا... کاشانی اختلاف پیدا کرد و به نصایح ایشان واکنش منفی نشان داد و سرانجام پس از یکسال ، دولت وی بوسیله کودتای 28 مرداد 1332 سرنگون گردید.

جهت به تصویر كشیدن برخی از حوادث سی تیر، شخصیتهای سیاسی و مذهبی آن دوره، صحنه‌هایی از تظاهرات مردم و گروه‌های سیاسی آن دوره، چندین قطعه عكس از میان عكسهای موجود در آرشیو مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران انتخاب شده است كه در ذیل ارائه می‌گردد.

  • دكتر مصدق به اتفاق هانری رولن در جریان شركت در دادگاه لاهه
    دكتر مصدق به اتفاق هانری رولن در جریان شركت در دادگاه لاهه
  • آیت الله كاشانی در منزل دكتر محمد مصدق
    آیت الله كاشانی در منزل دكتر محمد مصدق
  • مظفر بقائی كرمانی نماینده مجلس شورای ملی از راست: 1- كریم سنجابی 2- حسین فاطمی 3- علی شایگان
    مظفر بقائی كرمانی نماینده مجلس شورای ملی از راست: 1- كریم سنجابی 2- حسین فاطمی 3- علی شایگان
  • احمد قوام
    احمد قوام
  • سرلشكر علوی مقدم فرماندار نظامی تهران و محمود افشارپور معاون وی
    سرلشكر علوی مقدم فرماندار نظامی تهران و محمود افشارپور معاون وی
  • تظاهرات مردم تهران در مقابل مجلس شورای ملی در حمایت از دكتر محمد مصدق نخست وزیر
    تظاهرات مردم تهران در مقابل مجلس شورای ملی در حمایت از دكتر محمد مصدق نخست وزیر
  • حسین فاطمی،باقر كاظمی و غلامحسین صدیقی در یكی از جلسات رسمی مجلس شورای ملی
    حسین فاطمی،باقر كاظمی و غلامحسین صدیقی در یكی از جلسات رسمی مجلس شورای ملی
  • چند تن از نمایندگان مجلس شورای ملی دوره هفدهم احمد زیرك زاده، كاظم حسیبی، كریم سنجابی، علی شایگان، یوسف مشار، ابوالحسن حائری زاده
    چند تن از نمایندگان مجلس شورای ملی دوره هفدهم احمد زیرك زاده، كاظم حسیبی، كریم سنجابی، علی شایگان، یوسف مشار، ابوالحسن حائری زاده
  • دكتر محمد مصدق نخست وزیر در میان مردم در مقابل مجلس شورای ملی
    دكتر محمد مصدق نخست وزیر در میان مردم در مقابل مجلس شورای ملی
  • تظاهرات مردم به طرفداری از دكتر محمد مصدق در یكی از خیابانهای تهران
    تظاهرات مردم به طرفداری از دكتر محمد مصدق در یكی از خیابانهای تهران
  • تظاهرات مردم تهران در دوران نخست وزیری دكتر مصدق
    تظاهرات مردم تهران در دوران نخست وزیری دكتر مصدق
  • تظاهرات گروهی از مردم در خیابانهای منتهی به مجلس شورای ملی به طرفداری از نهضت ملی شدن صنعت نفت
    تظاهرات گروهی از مردم در خیابانهای منتهی به مجلس شورای ملی به طرفداری از نهضت ملی شدن صنعت نفت
  • نمونه ای از تظاهرات مردم و گروههای سیاسی در حمایت از دكتر مصدق
    نمونه ای از تظاهرات مردم و گروههای سیاسی در حمایت از دكتر مصدق
  • نمونه ای از تظاهرات مردم و گروههای سیاسی در حمایت از دكتر مصدق
    نمونه ای از تظاهرات مردم و گروههای سیاسی در حمایت از دكتر مصدق
  • تظاهرات مردم تهران به حمایت از دكتر محمد مصدق
    تظاهرات مردم تهران به حمایت از دكتر محمد مصدق
  • نثار گل بر مزار شهدای قیام سی تیر سال 1331
    نثار گل بر مزار شهدای قیام سی تیر سال 1331
  • از چپ به راست: مهندس كاظم حسیبی و عبدالله معظمی
    از چپ به راست: مهندس كاظم حسیبی و عبدالله معظمی
  • محمدرضا پهلوی، حسن امامی (امام جمعه تهران) و مهدیقلی علوی مقدم
    محمدرضا پهلوی، حسن امامی (امام جمعه تهران) و مهدیقلی علوی مقدم
  • نثار گل بر مزار شهدای قیام سی تیر سال 1331
    نثار گل بر مزار شهدای قیام سی تیر سال 1331
  • دكتر مصدق نخست وزیر به هنگام ملاقات با آیت الله ابوالقاسم كاشانی
    دكتر مصدق نخست وزیر به هنگام ملاقات با آیت الله ابوالقاسم كاشانی

 

بخش تاریخ تبیان


منبع:موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران