آقایان بیشتر مراقب نقرس باشند

در این عارضه فرد دچار درد مفاصل به خصوص درد شست پا می‌شود که ابتدا به صورت درد و قرمزی خود را نشان می‌دهد و کم‌کم ملتهب می‌شود که اگر درمان به موقع انجام نشود، ممکن است دیگر اعضای بدن را نیز دچار آسیب کند.

درد مفصل 5 تا 10 روز طول می‌کشد و سپس از بین می‌رود و هر چند وقت یک‌بار عود می‌کند. این مشکل ناشی از پورین اضافی در بدن است که به اسید اوریک تجزیه می‌شود. پورین توسط بدن ساخته می‌شود، همچنین در برخی غذاها مخصوصاً گوشت قرمز و برخی غذاهای دریایی به وفور یافت می‌شود.

اسید اوریک ممکن است در اعضای اصلی بدن مانند قلب و کلیه نیز رسوب کند که اگر درمان نشود، ایجاد سنگ کلیه و صفرا خواهد کرد.

این بیماری در مردان شایع‌تر و شروع آن بعد از سن 40 سالگی است. از آنجایی که استروژن باعث دفع اسیداوریک از کلیه می‌شود، شروع این بیماری در خانم‌ها بعد از سن یائسگی است. این بیماری مسری نیست و 50 تا 60 درصد ابتلا به آن زمینه ژنتیکی دارد. البته پرخوری هم در بروز این بیماری موثر است، اما باید توجه داشت در این بیماری گاهی اوقات چربی‌های خون به ویژه تری‌گلیسرید بالا می‌رود.

توصیه‌های غذایی زیر جهت پیشگیری از حملات حاد نقرس می‌باشد و تنها راه بهبود حملات حاد نقرس، درمان دارویی است.

توصیه های غذایی

رژیم غذایی بیماران نقرسی شامل 70 درصد کربوهیدرات پیچیده، 10 تا 15 درصد پروتئین و 15 تا 18 درصد چربی است. در ضمن باید مصرف غذاهای حاوی پورین بالا را محدود نموده و غذاهای کم پورین را مصرف کرد.

- رژیم غذایی که کربوهیدرات آن کم باشد، باعث بدتر شدن نقرس می‌شود.

-نوشیدن 8 تا 12 لیوان آب در روز توصیه می‌شود، زیرا مقادیر زیاد آب به خروج اسیداوریک اضافی از خون کمک می‌کند.

- وزن خود را در حد مطلوب حفظ نمایید، زیرا وزن زیاد باعث فشار به مفاصل شده و تولید اسیداوریک را نیز در بدن افزایش می‌دهد. در ضمن هر گونه کاهش وزن سریع نیز می‌تواند باعث افزایش اسیداوریک در خون شود.

- الکل مصرف نکنید، زیرا سطح اسید اوریک را افزایش می‌دهد.

- کپسول روغن ماهی مصرف کنید، زیرا اسید چرب امگا3 برای تسکین درد مفاصل و حفظ سلامت آنها مفید است.

- مصرف فیبر را افزایش دهید؛ مثل میوه‌، سبزیجات و غلات سبوس دار. تحقیقات نشان داده است که حتی سبزیجات دارای پورین بالا، نقرس ایجاد نمی‌کنند.

- مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید.

- منابع خوب پروتئین که دارای پورین کم هستند شامل : گوشت مرغ، لبنیات کم چرب و تخم مرغ است.

- مصرف قندهای ساده (قند، شکر، شیرینی، شکلات) را کم نموده و به جای آن از قندهای مرکب که در نان و غلات سبوس دار یافت می‌شوند استفاده نمایید.

- چربی‌های اشباع (کره، مارگارین، روغن نباتی جامد و غذاهای سرخ کردنی) و غذاهای آماده مصرف نکنید.

- مصرف غذاهای دارای پورین بالا مانند گوشت قرمز، جگر، دل، قلوه، مغز، مخمر، قارچ و حبوبات را کاهش دهید.

- غذاهای دارای پورین کم مانند آب میوه، رشته فرنگی، برنج، ماکارونی، میوه‌ها، آجیل، زیتون و سبزیجات را می‌توانید مصرف کنید.

- مواد غذایی که می‌توانند سطح اسید اوریک و تورم مفاصل را کاهش دهند عبارتند از: آلبالو و آب آن، سیب، توت فرنگی، تمشک، موز، کشمش، سیب‌زمینی، هویج، کرفس و آب آن، جعفری، شاهی، کلم پیچ، برگ گیاه قاصدک، خیار، چغندر، زیتون و جوانه.

- مواد غذایی مفید برای کاهش التهاب و درد مفاصل عبارتند از : روغن زیتون، چای سبز و دانه کرفس.

درمان خانگی نقرس برای کاهش حملات دردناک

- مفصل دردناک را استراحت دهید و تا 24 ساعت بعد از حمله دردناک نقرس، آن را تکان ندهید.

- مفصل دردناک را بالا نگه دارید.

توصیه‌های دارویی

- برای کاهش التهاب مفاصل از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تحت نظر پزشک استفاده کنید. آسپیرین نخورید، زیرا استفاده مرتب از آسپیرین نیز باعث افزایش سطح اسید اوریک می‌شود.

- در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک مشورت کنید. بعضی از داروهایی که مصرف می‌کنید مانع از دفع اسید اوریک توسط کلیه‌ها می‌شوند. این داروها معمولاً داروهای مدر یا ادرارآور و نیاسین هستند.

مصرف ویتامین C، خطر ابتلا به نقرس را در مردان کاهش می‌دهد

نتایج یک پژوهش جدید نشان داد، مردانی که مقادیر زیادی ویتامین C را از طریق غذا یا مکمل دریافت می‌کنند، کمتر در خطر ابتلا به نقرس قرار دارند، زیرا این ویتامین می‌تواند باعث کاهش اسید اوریک خون شود.

گفتنی است، هر 500 میلی‌گرم افزایش در مصرف روزانه این ویتامین، منجر به کاهش 17 درصدی خطر ابتلا به بیماری نقرس می‌شود. هر یک عدد پرتقال متوسط در حدود 70 میلی‌گرم ویتامین C دارد.

چاق‌ها بیشتر در معرض ابتلا به نقرس هستند

ایرج خسرونیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی گفت:

افراد چاق به علت مصرف زیاد غذا و بیشتر بودن سلول‌های بدن، بیش از دیگران مستعد ابتلا به بیماری نقرس هستند. افراد چاق باید برای جلوگیری از ابتلا به نقرس باید حرکت و ورزش کافی داشته باشند و در کنار آن‌ها به مصرف لبنیات، سبزی و میوه روی آورند.

مصرف غذاهای آماده در ایجاد این بیماری نقش دارند. مردم باید از مصرف مواد غذایی که چاقی را به دنبال دارند تا حد امکان اجتناب کنند و در عین حال با ورزش و مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها خود را سالم نگه دارند.

فرآوری : زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان

سلامت نیوز

دکتر پریسا میرشجاعی، متخص تغذیه

سایت پزشکان ایران