تبلیغ بین الملل (1)

در دنیای امروز که دنیا تبدیل به یک دهکده جهانی شده است و عصر ارتباطات این جهان را به هر سمت و سویی بخواهد می کشاند لزوم هر چه بیشتر تقابل آراء ادیان حس  می شود.

جهانی شدن بدون شک یکی از متداول ترین اصطلاحات دهه حاضر در جهان و پدیده‌ای جدی جاری، در عرصه کنونی و دهه‌های آینده است روزنامه نگاران، سیاستمداران، مدیران تجاری، دانشگاهیان و سایرین، با به کار بردن این اصطلاح قصد دارند نشان دهند که پدیده‌ای ژرف در حال وقوع است، جهان در حال تحول است، و نظمی نو در عرصه اقتصاد، سیاست و فرهنگ جهانی ظهور می‌یابد.

اما به کارگیری این اصطلاح در موارد بسیار مختلف، توسط افراد متفاوت و برای اغراض گوناگون، چندان فراوان است که تعیین موضوع مورد بحث در جهانی شدن، کارکردهای این اصطلاح و اثراتش بر نظریه و سیاست معاصر را دشوار نموده است.[1]

قرآن کریم که عالی ترین منبع دین است و اراده تشریعی خداوند در آن تجلی یافته است وقتی صحبت از رسالت انبیا عموماً و پیامبر گرامی اسلام خصوصاً می‌نماید گستره‌ی رسالت انبیا را پهنه گیتی می‌داند و به انبیا مأموریت می‌دهد که تمام مردم روی زمین را هدایت نمایند و رحمت جهان شمول الهی همه انسان های عرصه ای گیتی را فرا گیرد.

در قرآن کریم یک دسته از آیاتی وجود دارد که خطاب به همه انسان های روی زمین است.

 الف ـ "هو الذی جعلکم خلائف فی الارض" (انعام/165) او کسی است که شما را جانشینانی در روی زمین قرار داد.

"ثم جعلناکم خلائف فی الارض من بعدهم" (یونس/14).

"و جعلناهم خلائف" (یونس/73، فاطر/39).

در آیات شریفه خلافت و جانشینی تعلق به همه انسان‌ها دارد و ملاک جعل خلافت الهی انسانیت و سکنی در زیست گاهی به نام زمین است.

تمام زمینیان را خداوند مخاطب قرار داده است و پیامبران نیز مسئولیت و مکلفیت دارند که پیام خداوند را برای همه‌ای انسا‌ن‌های روی زمین برساند و پیام جهانی است محدودیت ندارد.

ب ـ دسته دوم آیاتی است كه پیامبران را مخاطب قرار داده و آنان را خلیفه خود در زمین معرفی می‌نماید: "اذ قال ربک للملائکة انی جاعل فی الارض خلیفة"(بقره/30) (یاد کن) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: در حقیقت من در زمین نماینده قرار می‌دهم

"یا داود انا جعلناک خلیفة فی الارض" (ص/26). ای داود تو را در روی زمین به نمایندگی برگزیدم.

این گروه و مجموعه‌ای آیات بیانگر این است که خداوند پیامبران را در تمام پهنای زیستگاهی زمین مأموریت داده است تا همه انسان‌ها را به سوی کمال و معنویت سوق دهند. رنگ، نژاد و لسان، سکونت در محدوده ای باختر و خاور زمین موجب محدودیت پیام الهی نمی‌گردد.

ج ـ دسته سوم آیاتی است که مأموریت رسول اعظم را که خاتم پیامران و مجموعه ای از کمالات و فضایل همه پیامبران است بیان می نماید "تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده لیکون للعالمین نذیر" (فرقان/1). بزرگوار است پاک خداوندی که قرآن را بر بنده خود نازل فرمود تا اهل عالم را متذکر و خداترس گرداند

"قل یا ایها النا س انی رسول الله الیکم جمیعاً" (اعراف/158). بگو: ای پیامبر من پیامبر خدا به سوی همه شما هستم.

"و ما ارسلناک الا کافة للناس بشیرا و نذیرا" (سبأ/28). و ما تو را جز مژده آور و هشدار دهنده برای همگی مردم نفرستادیم.

این آیات به خوبی رسالت جهان شمول پیامبر اسلام را در فراخنای گیتی تبیین می کند و محدود به اقلیمی جغرافیایی و گروه خاص انسانی نمی‌گرداند.

*

چون از کلمه عالم و عالمیان و انسان با توجه به تأکید‌ی که در آیات شریفه دیده می‌شود مانند جمیعاً و کافة به خوبی روشن و آشکار می گردد که رسالت ختمی مرتبت جهانی است و این ایده جهانی که امروز قدرت‌های استکباری آن را مطرح می نمایند و می‌خواهند جایگزین نظام بین الملل موجود نمایند یک تفکر جدیدی نیست که ره‌آورد تمدن مغرب زمین در عصر مدرن باشد.

بلکه ریشه در آموزهای نبوی و تعالیم وحیانی دارد . برحسب عقیده عموم مسلمانان و صریح آیات قرآن مجید و احادیث شریفه، دعوت و رسالت خاتم الانبیاء محمد صلی الله علیه و آله یک دعوت خصوصی و منطقه‌ای و اقلیمی که هدف آن فقط اصلاح یک مجتمع و هدایت یک قوم و ملت و رهبری حکومت یک ناحیه باشد نبوده است و قوانین اسلام و احکام آن، نظام یک جامعه و برنامه مردم یک کشور و وطن و یک نژاد نیست.[2]

اسلام آیین عربستان نبود، موازین و احکام اسلام برای خاورمیانه و آسیا و آفریقا نیست، محمد صلی الله علیه و آله، برای هدایت بشر مبعوث گردید، بشر در هر نقطه از زمین خواه آمریکا باشد و یا آفریقا خواه اروپا و یا اقیانوسیه همه جا قلمرو دعوت اسلام است،

اسلام دین جامعی که به همه نیازهای بشر توجه کرده و در موارد قابل تغییر اصول کلی بر این راه ‌حل‌ها اعلام داشته و در موارد جزئیات احکام مربوط را مشخص ساخته آنچه مفید بوده در قالب حلال بر آن تأکید نموده و هرچه را که با طبیعت و فطرت آدمی سازگاری نداشته و زیان بخش بوده ممنوعیت آن را بیان نموده است.

 گفتیم اسلام دین جامع است تنها شامل یک سلسله عبادات و تنظیم رابطه شخصی با خدا نیست؛ بلکه شئون زندگی فردی و اجتماعی را در بردارد و برای همه جنبه های زندگی از جمله حکومت دستورات دارد.[3]

در نتیجه آنچه می توان نتیجه گرفت جهان شمولی دین اسلام است و در نتیجه اسلام باید در سراسر جهان گسترش یابد. و همین مسئله می تواند مبانی تبلیغ بین الملل در حوزه باشد.

در قسمت بعد سعی می شود تا حدودی شرایط لازم برای یک تبلیغ بین الملل بیان گردد.

پی نو شتها :

[1] اخوان کاظمی، بهرام، مقایسه دو آموزه جهانی سازی و جهانی سازی مهدوی، فصلنامه انتظار، ش17، ص84.

[2] صافی گلپایگانی، لطف الله امامت و مهدویت، انتشارات حضرت معمصومه، قم، 1378، ص101.

[3] مدنی، سید جلال الدین، مبانی و کلیات علوم سیاسی، تهران، 1372، ج1، ص221.

منابع:

مبانی و کلیات علوم سیاسی

فصلنامه انتظار

با اقتباس از فصلنامه کوثر

تهیه و فرآوری : احمد اولیایی ، گروه حوزه علمیه تبیان