تبیان، دستیار زندگی
نوجوانی دوران بدست آوردن بسیاری از قابلیتها و تواناییهای ذهنی و جسمی است. شکوفا کردن استعدادها و ظرفیتهاست. زمانیکه نوجوان ارتباط دوستانه و صمیمی با والدین خود دارد و از یک محیط امن برخوردار است
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : ندا داودی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یک قرارداد برای ارتباط بهتر


نوجوانی سن حساس و چالش برانگیز است. آگاه بودن به اصول و مبانی ارتباطی خوب، ضامن رابطی موثر و سالم با نوجوان است. پذیرش، احترام متقابل، اعتماد، حضور همیشگی، آگاهی از ویژگی های دوران نوجوانی می تواند دورانی خاطره برانگیز برای خانواده و نوجوان ایجاد کند.

نوجوان

نوجوانی دوران بدست آوردن بسیاری از قابلیتها و تواناییهای ذهنی و جسمی است. شکوفا کردن استعدادها و ظرفیتهاست. زمانیکه نوجوان ارتباط دوستانه و صمیمی با والدین خود دارد و از یک محیط امن  برخوردار است، می تواند با آسودگی خیال به پرورش و کشف استعدادهای خود بپردازد.

والدین می توانند با رعایت اصول و مبانی ارتباطی، محیط سالم و شادی برای نوجوان  فراهم کنند، که به چند مورد از این اصول اشاره می شود:

پذیرش: یکی از راههای علاقمندی به نوجوان پذیرش اوست. هنگامیکه نوجوان بداند از جانب والدین موجودی ارزشمند بحساب می آید و همواره  والدین او را مورد تایید و پذیرش خود قرار می دهند. حس ارزشمندی در او قوت می گیرد.

پذیرش همچنین شامل پرورش توانمندیها و اصلاح نقاط ضعف او می باشد. البته منظور ما از پذیرش این نیست که دائما خرابکاری او را گوش زده کنیم تا توانا شود، این روش تاثیر معکوس دارد و او را دلسرد خواهد کرد. تصور کنید هر روز اشتباهتان را به رخ تان بکشند! آیا احساس با ارزش بودن می کنید؟ مسلماً همه ما زمینه پیشرفت داریم ولی نکته این است که افراد نمی توانند پیشرفت کنند مگر اینکه احساس خوبی درباره خود داشته باشند و باور کنند که می توانند به پیشرفت نایل شوند.

 بنابراین پذیرش خود، احساس خوب، باور خود، ضامن موفقیت یک نوجوان است.

احترام متقابل: یعنی آنکه والدین و  فرزندان به یکدیگر اجازه دهند که باورها و احساسات خود را صادقانه بیان کنند.

 اگر با  احساسات و گفته های نوجوان موافق نیستیم به گونه ای به نوجوان برگردانیم که به نادرستی آن پی ببرد. مثلاً چه شواهد و نظراتی در تایید گفته هایت داری؟  فکر می کنی دیگران چگونه فکر می کنند؟ در واقع با گفتگو های که حاکی از فضای صمیمت و دوستی است با او به گونه ی صحبت می کنیم که  به نادرستی افکارش پی ببرد.

حضور همیشگی:  نوجوان گاهی طوری رفتار می کند که انکار نیازی به ما ندارد. مثلا گاهی در را به روی ما می بندد و طوری رفتار می کند که وجود ما برای او اهمیتی ندارد. اما در واقع نوجوان بیش از هر زمان دیگر نیازمند حضور روانی و همیشگی ما است تا احساس امنیت و آرامش کند.

البته باید بدانیم بین طرد کردن و حمایت بیش از حد تفاوت وجود دارد و تعادل لازم را برقرار کنیم. و در این حضور همیشگی تفریحات ، فعالیتهای جمعی و خانوادگی می تواند فضای شادتری در محیط خانه بوجود آورد.

آشنایی به ویژگی های دوران نوجوانی موجب می شود تا والدین بهتر با نوجوان خود رفتار کنند. البته بعضی از بدخلقی های نوجوان بدلیل شریط نوجوانی اوست و قسمتی از آن متوجه ارتباط والدین با نوجوان می شود

اعتماد: اعتماد یک شرط لازم برای رشد نوجوان است. البته اعتماد به همراه کنترل نامحسوس نوجوان لازم و ضروری است. یعنی مقداری، میدان براساس سن و شرایط زندگی به نوجوان می دهیم تا او زیر نظر والدین بفهمد که بزرگسالی چه شکلی دارد. وقتی برای او محدودیتهای ایجاد می کنیم، حفظ احترام متقابل را فراموش نکنیم و زمانیکه با او اختلاف سلیقه داریم به نظرات او توجه کنیم. بدون اینکه داد بزنیم و موعظه کنیم برای او توضیح دهیم که چرا در مسائل مختلف با او مخالف یا موافق هستیم. و در نهایت تصمیم نهایی با شماست.

در مسائل جزئی و پیش پا افتاده اجازه انتخاب را به او می دهیم تا اعتماد به نفس و مسئولیت پذیری و مورد توجه بودن در او رشد کند. به او بگویید "  در این مورد خودت تصمیم بگیر، هر تصمیمی بگیری من قبول دارم" . بنابراین اعتماد به همراه کنترل نامحسوس یک ضرورت لازم در ارتباط با نوجوان است.

آشنایی به ویژگی های رشد نوجوانی : آشنایی به ویژگی ها و مراحل رشد نوجوانی به والدین کمک می کند تا خلق و رفتار او را بهتر بشناسند. بعنوان مثال نوجوان گاهی با سخنان زیبا والدین را شیفته ای خود می کند و زمانی دیگر اظهار نفرت می کند. یا در اوایل نوجوانی ارزشهای والدین را انکار می کنند، شلخته تر می شوند، وظایف محوله را انجام نمی دهند. آشنایی به این ویژگی ها موجب می شود تا والدین بهتر با نوجوان خود رفتار کنند. البته بعضی از بدخلقی های نوجوان بدلیل شریط نوجوانی اوست و قسمتی از آن  متوجه ارتباط والدین با نوجوان می شود.

بنابراین هر چقدر ما اصول و مبانی ارتباطی خود را با نوجوان بهتر رعایت کنیم، احترام متقابل، پذیرش، اعتماد، حضور همیشگی داشته باشیم، محیط شادتر، سالم تر، صمیمی تری داریم و هر چقدر لجبازی، تنش، انتقاد، سرزنش بیشتر باشد، سوء تفاهم ها و ارتباط نامناسب بیشتر است

در این راستا، ما بعنوان والدین در دوران نوجوانی سعی می کنیم همراه تغییرات او، ما هم از نظر رفتار و خلق با او تغییر کنیم تا بتوانیم به نوجوان خود نزدیکتر شویم و و بستر مناسب عاطفی برای او ایجاد کنیم تا در وقت لزوم به سراغ ما ببایید.

زهرا خسروجردی

بخش خانواده ایرانی تبیان


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.