بحرین و جنایت علیه بشریت

جنایت علیه بشریت برضد شیعیان بحرین!

دومین جرمی که در کنار نسل کشی برای پی گیری قضایی آن در دیوان کیفری بین المللی( International Criminal Court )قابل طرح است ،جرم "جنایت علیه بشریت " است .

جنایت علیه بشریت بر پایه اساسنامه دیوان چیست ؟

این موضوع به لحاظ عنصر مادی جرم شرایطی دارد كه اشاره می گردد:

شرط اول مصادیق معین شده در اساسنامه باشند.

 جنایت علیه بشریت برپایه اساسنامه icc  صرفا شامل مصادیق ذیل می شود :

1. قتل

2. ریشه کن کردن

3. به بردگی گرفتن

4. اخراج یا کوچ اجباری جمعیت

5.  محبوس ساختن.

6.  ایجاد محرومیت شدید از آزادی

7.  شکنجه

8. تجاوز جنسی و جرایم مرتبط با آن

9.  ناپدید کردن اجباری اشخاص

بر این پایه قطعا برخی از مصادیق شرط اول جنایت علیه بشریت در بحرین اتفاق افتاده است  اما این سوال مطرح می شود که آیا جنایات علیه شیعیان در بحرین را می توان با اتهام این جرم در دیوان گفته شده مطرح کرد یا خیر ؟

در هنگام تهیه اساسنامه دیوان، کشورهایی همچون آمریکا بر اینکه بین دو شرط از واژه "واو" استفاده شود تاکید می کردند و این نشان دهنده خوی وحشیانه آنهاست كه خود را در معرض ارتكاب این جنایات گسترده می دیدند و لذا تلاش می كردند كه شرط های تحقق جرم را بیشتر كنند تا از مجازات فرار نمایند حال آنکه در نهایت " یا " استفاده شد و در نتیجه این جرم بزرگ با یکی از دو شرط هم قابل تحقق است.

شرط دوم – جنایات در حد گسترده باشد

پاسخ به این مساله بستگی دارد به اینکه شرطهای دیگری را نیز که برای این جنایت در(Icc)مطرح است در این مورد محقق بدانیم یا خیر؟

یكی دیگر از این  شروط عبارت است از این که  این جنایات که در بالا اشاره گردید باید در حد گسترده باشد یعنی مشتمل بر قربانان متعدد باشد.

بر پایه اخبار قطعی و رسمی خود بحرین  برخی از مصادیق شرط  دوم جنایت علیه بشریت  نیز در بحرین اتفاق افتاده است.

سومین شرط جنایات بطور سازمان یافته ارتکاب  گردیده باشد.

این شرط به شکل جایگزین  و نه در عرض شرط نخست مطرح می شود این است  که جنایات  شمرده شده بطور سازمان یافته ارتکاب یافته باشند.

مقصود از اینکه جنایت علیه بشریت باید به طور سازمان یافته ارتکاب گردند این است که بر اساس  طراحی و نقشه و برنامه ریزی قبلی باشد.

براین پایه یکی از دو شرط کافیست تا به لحاظ موضوعی بتوان دیوان را صالح دانست ؛

قابل ذکر است که در هنگام تهیه اساسنامه دیوان، کشورهایی همچون آمریکا بر اینکه بین این دو شرط از واژه "واو" استفاده شود تاکید می کردند  و این نشان دهنده خوی وحشیانه آنهاست كه خود را در معرض ارتكاب این جنایات گسترده می دیدند و لذا تلاش می كردند كه شرط های تحقق جرم را بیشتر كنند تا از مجازات فرار نمایند حال آنکه در نهایت " یا " استفاده شد و در نتیجه این جرم بزرگ با یکی از دو شرط هم قابل تحقق است.

مدارك دلخراشی از شكنجه، ارعاب و تحقیر یك پزشك بحرینی كه در سركوب‌های اخیر به مداوای معترضان مجروح پرداخته نشان دهنده وسعت اقدامات نیروهای امنیتی رژیم بحرین برای سركوب تظاهرات است و بیانگر تحقق شرایط اشاره شده در فوق می باشد .

از انجا كه این گزارشات توسط خبرگزاری های غربی نیز كما بیش تصدیق شده است دیگر جای تردید باقی نخواهد ماند و بار اثباتی  جنایت علیه بشریت در بحرین نیز تسهیل می شود

مصاحبه‌هایی كه از داخل بحرین به دست ایندیپندنت رسیده روایت كننده بیمارستانهای مورد هجوم نیروهای امنیتی آل خلیفه و كادر پزشكی كتك خورده و آزار دیده آنهاست كه مجبور شده‌اند در بازجویی‌ها با ارعاب و تهدید اقرارنامه‌های جعلی را امضا كنند.

بر اساس این گزارشات بسیاری از پزشكان و پرستارانی كه بازداشت شده‌اند سرنوشت نامعلومی دارند.

طی دو دهه تحقیق درباره حقوق بشر در بیش از بیست كشور جهان هرگز شاهد چنین نقض فراگیر و برنامه ریزی شده بی‌طرفی پزشكی كه در بحرین جریان دارد، نبوده‌ایم.

آمبولانس‌ها، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها و نیز پزشكان،‌ پرستاران و كاركنان درمانی همگی هدف قرار می‌گیرند و این رویه‌ای فراگیر است كه همچنان جریان دارد

بر اساس گزارشات ، سگ‌های پلیس بحرین نیز برای ترساندن كادر پزشكی بحرین استفاده می‌شود.

از ،آنجا كه این گزارشات توسط خبرگزاری های غربی نیز كما بیش تصدیق شده است دیگر جای تردید باقی نخواهد ماند و بار اثباتی  جنایت علیه بشریت در بحرین نیز تسهیل می شود

نکته دیگری که در رابطه با این جرایم باید مد نظر قرار گیرد این است که جرم جنایت علیه بشریت لازم نیست حتماً در جنگ اتفاق بیفتد.

بدین ترتیب به نظر می رسد جنایات علیه شیعیان در بحرین را بتوان مصداق روشنی از جنایت علیه بشریت تلقی نمود؛ البته در اساسنامه اشاره شده حداكثر مجازات پیش بینی شده حبس ابد است .

اینکه صلاحیت زمانی، مکانی و قابلیت پذیرش دیوان کیفری بین‌المللی تا چه حد اجازه پی‌گیری قضایی این جنایات را می‌دهد  و....موضوعاتی است تفصیل آن در آینده‌‌ای نزدیک ان شاء الله تقدیم شما می‌نماییم؛

ادامه دارد...

ر . زهروی/مدرس حوزه و دانشگاه

بخش حقوق تبیان