دیدگاه سینماگران درباره قرارداد میلیاردی گلزار
حل این مشکل چندان پیچیده نیست
خبر قرارداد میلیاردی ستاره سینما (محمدرضا گلزار؟) و تهیه کننده (برادران آقاگلیان؟) برای بازی در قسمت پایانی سریال( "قهوه تلخ"؟) و سه فیلم سینمایی بسته شد، یک هفته در صدر اخبار جنجالی سینما بود و بالاخره هم با حکم معاونت سینمایی و مدیرکل نظارت و ارزشیابی لغو شد. بازتاب های این ماجرا هنوز در سینما و بین اهل سینما ادامه دارد.
چند واکنش و نظر درباره این موضوع را بخوانید
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «میکس» معتقد است دستمزدهای بالای بازیگران منجر به افزایش هزینه ساخت فیلم و در نتیجه کاهش تعداد تولیدات سالانه می‌شود.
سیروس تسلیمی درباره لغو قرارداد میلیاردی یک بازیگر اظهار داشت: «البته در مورد این قرارداد باید این نکته را در نظر داشته باشیم که وابسته به یک اسپانسر بوده و اگر اسپانسری در پس آن وجود نداشت، مشکلات بیشتر بود.»
او با اشاره به وضعیت تولیدات سینمای ایران گفت: «تعداد سالنهای سینما در کشور ما کم است و فروش فیلمها بسیار نازل است. این را به شکلی کاملاً کارشناسانه می‌گویند که 90 درصد تولیدات سینمای ایران با توجه به وضعیت فروشی که دارند هزینه خود را هم در نمی‌آورند.»
این تهیه‌کننده گفت: «ارتقای دستمزد بازیگران تاثیر مستقیم روی دستمزد سایر عوامل دارد. این جریان نه فقط در میان بازیگران ادامه پیدا می‌کند بلکه به سایر عوامل هم منتقل می‌شود و در نتیجه به دلیل وجود نداشتن درآمد کافی میزان تولیدات کمتر می‌شود.»
او ادامه داد: «در تاریخ سینمای ایران مشابه این وضعیت را داشتیم که تولید فیلم در سالی به شش تا هفت فیلم رسیده بود. در آن شرایط دستمزد ستاره‌هایی که در فیلمها بازی می‌کردند، 60 درصد هزینه کل فیلم بود و بالاخره وضعیت به گونه‌ای شد که دیگر تهیه‌کنندگان از تولید فیلم ایرانی خودداری کردند.»
تسلیمی با اشاره به اقدام مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی یادآور شد: «البته اقدام آقای سجادپور وابسته به یک بند قانونی نیست. صنف تهیه‌کنندگان باید دور هم بنشینند و در این زمینه و سقف دستمزدها تصمیم‌گیری کنند. اکنون به این دلیل بخش دولتی وارد کار شده که صنف فراگیر تهیه‌کنندگی وجود ندارد.»
او همچنین یکی دیگر از تبعات افزایش دستمزدهای بازیگران را چنین بیان کرد: «وقتی سایر بازیگران چنین دستمزدهایی دریافت نکنند، احتمالاً دچار احساس حقارتی می‌شوند که تصور می‌کنند ستاره نیستند و در نتیجه اثر روانی خوبی روی آنان ندارد. علاوه بر این در شرایطی که 90 درصد عواملی که در سایر حرفه‌های سینما کار می‌کنند اغلب بیکار و یا کم‌کار هستند پرداخت چنین دستمزدهایی با عرف سینمای ایران همخوانی ندارد.»
منیژه حکمت:
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «ورود آقایان ممنوع» معتقد است تصمیم‌گیری در مورد قرارداد یک بازیگر امری کاملاً صنفی است که دولت اجازه ورود به آن را ندارد. منیژه حکمت درباره لغو قرارداد میلیاردی یک بازیگر اظهار داشت: «دولت اجازه ورود به امور بخش خصوصی را ندارد. اگر مشکلات اینچنینی به وجود آید باید صنوف به صورت مستقل تصمیم بگیرند. چنین موضوعی کاملاً در انحصار تصمیم‌گیری‌های صنوف است.»
او ادامه داد: «بهتر است مدیران دولتی سینما در مورد مشکلات عدیده‌ای که سینمای ایران با آن دست به گریبان است
تصمیم بگیرند.»
این تهیه‌کننده و کارگردان با اشاره به نمونه‌های ورود مدیریت دولتی به حوزه‌های مختلف گفت: «در این دو سه سال دیده‌ایم که هر جا دولت دخالت کرده شرایط نابه‌هنجاری به وجود آمده است. شکل‌گیری تشکل واحد تهیه‌کنندگان با نظارت دولت و همچنین شکل‌دهی خانه کارآفرینان همگی نمونه‌هایی از این دخالت‌ها است که در عمل بلوغ اهالی سینمای ایران را نادیده می‌گیرد.»
او در مورد منطقی بودن مبلغ قرارداد یک میلیارد برای یک بازیگر گفت: «اگر سینمای ما صنعتی بود و بحث عرضه و تقاضا در آن وجود داشت شاید عقد چنین قراردادهایی توجیهی داشت، اما سینمای ما صنعت نیست. به دلیل حضور پررنگ نهادهای دولتی تعریف درستی از فضای موجود در سینما نداریم.»
حکمت اظهار داشت: «تعداد سالنهای سینما، نقش سینما در سبد خانواده و مسائلی از این دست، می‌تواند نشان دهد چقدر می‌توان به سینمای ایران به شکل یک صنعت نگاه کرد.»
این تهیه‌کننده گفت: «در وضعیتی که سینمای ایران با مشکلات عدیده‌ای روبروست چنین اتفاق‌هایی و عقد قراردادهای اینچنینی چندان به سود سینمای ایران نیست و باید صنوف سینمایی از جمله شورای عالی تهیه‌کنندگان، بازیگران و مسئولان خانه سینما با تشکیل جلساتی به این مسئله رسیدگی کنند.»
خسرو دهقان:
منتقد با سابقه سینمای ایران در واکنش به انتشار خبر لغو قرارداد میلیاردی یک بازیگر گفت این رقم به قدری غیرعادی است که می‌توان به صحت خبر شک کرد.
خسرو دهقان دیدگاه خود را در مورد قرارداد یک بازیگر سینما چنین بیان کرد: «این رقم بسیار غیرعادی و غیرطبیعی است. شنیدن عقد چنین قراردادی برای همه اهالی سینمای ایران نکته عجیبی است. آنقدر این رقم غیرطبیعی است که به صحت خبر شک می‌کنیم.»
او در مورد حضور ستاره‌ها در سینمای ایران گفت: «ستاره‌پروری در سینما دست ما نیست. ربطی هم به منطقه و کشور و مسائلی از این دست ندارد. حضور ستاره‌ها در سینما کاملاً طبیعی است.»
دهقان گفت: «موجی در مورد حضور ستاره‌ها راه افتاده که فراگیر هم شده و نمی‌توان آن را مهار کرد. آن را ما به وجود نیاورده‌ایم که بخواهیم از بین ببریم. بر این اساس تصور از بین بردن آن نادرست است، اما این موج باید در چارچوب درستی حرکت کند.»
این منتقد درباره تاثیر ستاره‌ها بر فروش فیلم‌های سینمای ایران گفت: «حتماً ستاره‌هایی هستند که حضور آنان موجب فروش فیلمها می‌شود و عکس آن‌ها را روی جلد مجلات می‌بینم. به هرحال بازیگران مشهور برای تماشاگران جذابیت دارد و آنان را به سالنهای سینما می‌آورند.»
احمد طالبی‌نژاد:
منتقد باسابقه سینمای ایران معتقد است پرداخت دستمزدهای بالا به بازیگران ستاره سینما موجب نابودی سینمای فرهنگی می‌شود.
طالبی‌نژاد درباره لغو قرارداد میلیاردی یک بازیگر شناخته شده سینما گفت: «لغو قراردادی که در مورد دستمزد یک بازیگر اتفاق افتاده کار بسیار درستی است. هرچند من با دخالت‌های اینچنینی مدیریت دولتی در امور سینما مخالفم.»
او ادامه داد: «این رقم‌ها سینمای فرهنگی ایران را نابود می‌کند. این خطری است که موجب می‌شود دیگر تهیه‌کنندگان فرهنگی سراغ ساخت فیلم‌های فرهنگی در سینمای ایران نروند.»
این منتقد درباره اهمیت حضور ستاره در سینمای ایران گفت: «سینمای ما نیاز به ستاره ندارد. سینمای ما نیازمند کارگردان و فیلمنامه خوب است. مگر اصغر فرهادی در فیلم‌هایش از ستاره‌ها استفاده می‌کند؟»
او راه مقابله با عقد قراردادهایی با ارقام بالا را چنین بیان کرد: «امضای چنین قراردادهایی راه کنترلی غیر از اعمال زور و فشار ندارد. من با هرگونه اعمال زور مخالفم، اما تصور می‌کنم آنقدر وجود چنین قراردادهایی در سینمای ایران ضرر و زیان دارد که بهتر است حتی شده با اعمال فشار از بین برود.»
طالبی‌نژاد تاکید کرد: «ریخت و پاش‌هایی از این دست به سینمای ایران فشار می‌آورد. گران شدن قیمت بلیت‌های سینما خود حاصل چنین اقداماتی است؛ مسئله‌ای که موجب می‌شود خانواده‌ها امکان کمتری برای حضور در سینما به دست آورند.»
به تصور ما این قضیه تبدیل به پدیده‌ای مشکل‌زا شده که باید راه‌حلی برای آن اندیشیده شود. در این میان برخورد چکشی و از بالا با این موضوع نمی‌تواند مشکل اصلی را برطرف کند. اگر چاره‌ای برای این مسئله اندیشیده نشود و قرار باشد همه چیز با بخش‌نامه حل شود آنگاه شاهد قراردادهای پنهان خواهیم بود
او زیرزمینی شدن چنین قراردادهایی را بعد از مقابله مدیران با آن امری اجتناب‌ناپذیر دانست و گفت: «باید خطر پنهانی بسته شدن این قراردادها را هم در نظر گرفت. البته می‌توان به جای اعمال زور مکانیزمی طراحی کرد که براساس آن سطح هزینه تولید فیلم‌های سینمایی پایین بیاید تا فیلم‌های باکیفیتی با هزینه کمتر بسازیم. در سینمای ما باید فرهنگ حرف اول را بزند نه سرمایه.»
رئیس هیئت مدیره خانه سینما معتقد است برخورد چکشی با قراردادهای بازیگران منجر به پنهانی شدن آن‌ها خواهد شد.
فرهاد توحیدی :
توحیدی درباره لغو قرارداد میلیاردی یک بازیگر مشهور از سوی مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی اظهار داشت: «در سال 1388 کمیته مشترکی از سوی خانه سینما با صداوسیما شکل گرفت که به دلیل حاضر نشدن نماینده صداوسیما در جلسات عملاً آن کمیته بی‌‌اثر ماند. تلاش بر این بود که در آن کمیته مسائل اینچنینی مورد بررسی قرار بگیرد و برای مشکلات موجود راه حلی یافته شود.»
به گفته توحیدی در این کمیته علاوه بر نماینده صداوسیما نمایندگانی از صنف بازیگران و تهیه‌کنندگان نیز حضور داشتند.
او با اشاره به مسئله‌ای که اخیرا در مورد قرارداد یک بازیگر مشهور به وجود آمده، گفت:«به هر حال بازیگران در این زمینه استدلال‌هایی دارند که باید در فضایی به دور از تشنج و تنش با حضور طرفین ذی‌نفع و برگزاری جلساتی مورد بررسی قرار بگیرد.»
توحیدی ادامه داد: «به تصور ما این قضیه تبدیل به پدیده‌ای مشکل‌زا شده که باید راه‌حلی برای آن اندیشیده شود. در این میان برخورد چکشی و از بالا با این موضوع نمی‌تواند مشکل اصلی را برطرف کند. اگر چاره‌ای برای این مسئله اندیشیده نشود و قرار باشد همه چیز با بخش‌نامه حل شود آنگاه شاهد قراردادهای پنهان خواهیم بود.»
رئیس هیئت مدیره خانه سینما گفت: «بخشی از این مشکل به سیاست‌های نادرست و ممنوعیت عقد قرارداد ستارگان سینما و وزشکاران مشهور با شرکت‌های تبلیغاتی، صنعتی و خدماتی برمی‌گردد. مشابه این قراردادها در تمام دنیا وجود دارد که بسیاری از سازمان‌ها با بهره‌گیری از ستارگان اهداف تبلیغاتی خود را پیش می‌برند.»
او ادامه داد: «این موضوع در ایران به شکل دستوری منع شد. زمانی که امر و نهی در آن زمینه وجود دارد مشکلات به این حوزه‌ای که شاهد هستیم منتقل می‌شود. به هر حال حل این مشکل چندان پیچیده نیست و می‌توان با نگاهی از زوایای مختلف آن را برطرف کرد.»
سینما و تلویزیون تبیان
خبرآنلاین
