آیت‌الله مصباح یزدی

حوزه‌ نقش حیاتی در سیاستگذاری فرهنگی دارد

حوزه های علمیه نقش بسیار مهم و حیاتی در سیاستگذاری فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران دارند.

به گزارش مرکز خبر حوزه، آیت الله مصباح یزدی، در همایش بررسی سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، که در موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی‌(ره) در قم برگزار شد، اظهارداشتند: مجموعه فعالیت‌های علمی و فکری که محور اصلی آن را دین تشکیل می‌دهد و هدف آن دفاع از باورها و اعتقادات دینی جامعه است، در حوزه‌های علمیه صورت می‌گیرد.

ایشان با طرح این سوال که سیاستگذاری فرهنگی چه ارتباطی با حوزه‌های علمیه دارد، ادامه دادند: همان طور که در مسائل اقتصادی و سیاسی،کارشناسان اقتصاد و سیاستمداران، سیاستگذاری می‌کنند، در عرصه فرهنگ نیز می‌بایست نخبگان فرهنگی، سیاستگذاری کنند.

رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی افزودند: هر جامعه‌ای عرصه‌ها و نهادهای مختلفی دارد، اما توجه و نظر به این نهادها، یکسان نیست و برخی بر دیگری ترجیح داده و بالاتر شمرده می‌شوند که این مسئله به اختلاف در جهان بینی‌ها بازگشت دارد، نکته اینجا است که اکثر جوامع امروز، عملاً مهم‌ترین نهاد را اقتصاد می‌دانند و هویت خود را بر پایه آن بنا کرده‌اند.

ایشان بیان داشتند: این جوامع سایر عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را در خدمت اقتصاد می‌دانند، ولی انقلاب اسلامی، فکر و ایده‌ای دیگر را مطرح کرد؛ نظام اسلامی، نهادهای اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی را زیر مجموعه فرهنگ آن هم فرهنگ اسلامی می‌داند و  جامعه را بر پایه آن بنا کرده است.

عضو خبرگان رهبری تصریح کردند: ایده انقلاب اسلامی بر این اصل مبتنی است که همه فعالیت‌های انسانی و هویت بخش جامعه، فرهنگ و باورهای آن جامعه است؛ این مسئله مهم‌ترین تفاوت ایران اسلامی با سایر کشورهای اسلامی اسمی و ظاهری است.

آیت الله مصباح یزدی گفتند: اگر فرهنگ ستون فقرات و مهمترین اصل نظام، بلکه روح نظام تلقی می شود، بنابراین سیاستگذاری در این عرصه بسیار اهمیت دارد، ولی چه نهادی باید این وظیفه مهم را بر عهده داشته باشد؟ آیا نهادی همچون آموزش و پرورش، هنرمندان، نقاشان و خطاطان و... می توانند؟

*دین‌شناسان سیاست‌های فرهنگی را تدوین کنند

معظم له ادامه دادند: اگر فرهنگ را اساس جامعه و روح انقلاب دانستیم، تبعاً دین شناسان باید سیاست‌های فرهنگی نظام را تدوین کنند؛ بنابراین تعیین کنندگان این سیاست ها، عالمان دینی که در حوزه های علمیه هستند، خواهند بود، پس چون نظام اسلامی و فرهنگ هم اسلامی است، حضور حوزه های علمیه در عرصه سیاست گذاری این فرهنگ معقول، منطقی است.

*حوزه خط مشی‌ها را تعیین نماید

عضو خبرگان رهبری تاکید کردند: هرگز نباید از جنبه های ابزاری و اجرایی مسئله فرهنگ گذشت که در این زمینه باید از نهاد هایی همچون آموزش و پرورش و متخصصین جامعه شناس و روان شناس استفاده کرد، ولی انتظار از حوزه ها، تعیین خط مشی و سیاست گذاری فرهنگی است و این انتظار باید در جامعه باشد.

ایشان در ادامه با اشاره به اهمیت مسئله فرهنگ اظهارداشتند: اگر باورها و ارزش‌های یک ملت تغییر کند، دیگر آن ملت سابق نخواهد بود و هویت خود را از دست داده است، امروز در سراسر دنیا، فرهنگ ایران به اسلام ولایی و ولایت مدار مشهور شده و همگان فرهنگ کشور را این گونه می‌شناسند.

وی افزود: دشمنان نظام و انقلاب با هدف انحراف و بازتاب منفی از این فرهنگ آن را اسلام اصولگرا معرفی کردند، که باز هم به نظر ما بار منفی ندارد و به آن افتخار می‌کنیم.

آیت الله مصباح یزدی در ادامه سخنان خود با طرح این سوال که آیا حوزویان عملاً نقش خود را در مسائل فرهنگی کشور بعد از سی و سه سال ایفا کرده اند یا نه؟ اظهارداشتند: گرچه امروز هیچ کسی ادعا ندارد که حوزه های علمیه نقش خود را در سیاستگذاری فرهنگی کشور به طور کامل اجرا کرده اند، ولی باید پرسید، چرا نتوانسته؟باید آسیب ها و مشکلات پیش روی حوزه در مسائل فرهنگی بررسی شود.

ایشان تصریح کردند: هرگز نباید فرافکنی کرد و مشکلات را بر گردن دیگران انداخت؛ بنابراین ابتدا از خود حوزویان می پرسیم که آیا حوزه صلاحیت لازم برای ایفای این نقش دارد و یا در خود ایجاد کرده است؟

آیت الله مصباح یزدی عنوان کردند: البته قطعا مشکل تنهااز جانب حوزه نبوده و نیست که اگر تنها مشکل این بود تاکنون حل می شد، بنابراین این که حوزه های علمیه نتوانستند به نقش اصلی خود در سیاستگذاری فرهنگی کشور عمل کنند، وجود مشکلات برون حوزوی بوده است.

ایشان ادامه دادند: وقتی روحانیت می تواند نقش خود را در دانشگاه، اساتید، کتب دانشگاهی، رساله های دانشگاهی و سمت و سوی حرکت علمی ایفا کند که دانشگاهیان نیز بخواهند با حوزه تعامل و هماهنگ باشند.

معظم له بیان داشتند: وقتی مسئولی، حوزه علمیه و حوزویان را سر بار بداند، وجود حوزه ها را اضافی قلمداد کند و تفکر انقلابی در افکارش رسوخ نکرده است و فکر سکولار داشته باشد، حوزه چگونه می تواند با او تعامل داشته باشد تا به نقش خود عمل کند، اگر حوزه هم بخواهد او نمی خواهد.