جرأت داری، نخوان!!

جرأت‌ورزی توانایی ابراز خود و ابراز حقوق خود بدون پایمال کردن حقوق دیگران است. با داشتن این مهارت افراد قادرند که اعتماد به نفس زیادی داشته باشند و موجب برانگیختن حس احترام دیگران شوند و در این شرایط است که تسلط بر موقعیت‌ها و مشکلات روزمره تا حد زیادی آسان می‌شود البته جرأت‌ورزی، جرأت‌مندی، ابراز وجود، قاطعیت و حتی مهارت نه گفتن تا حدودی مشابه هم هستند و همین معنی جرأت‌ورزی را می‌دهند.

افراد در مورد ابراز حقوقشان به چهار دسته تقسیم می‌شوند. گروه اول افراد بی‌جرأت و منفعلی هستند. شاید ما در ظاهر، آنها را فروتن، از خود گذشته، مهربان و صبور ببینیم اما در باطن این افراد به دلیل اینکه به دیگران اجازه می‌دهند به راحتی حقوق و احساساتشان را نادیده بگیرند، همیشه ناراحت هستند و برای دفاع از حق خود جرأت حرف زدن و مقابله ندارند و به راحتی نظرات دیگران را می‌پذیرند. افراد پرخاشگر، گروه دوم را تشکیل می‌دهند. این گروه حقوق خود را به قیمت نادیده گرفتن حقوق دیگران به دست می‌آورند و در حقیقت جرأت‌مندی را با خشونت اشتباه گرفته‌اند. افراد پرخاشگر بی‌جرأت در گروه سوم قرار می‌گیرند. این گروه از افراد به دلایل مختلف احساس خشم یا خصومت نسبت به دیگران را تحمل می‌کنند اما توانایی بیان آنها را ندارند و حتی نمی‌توانند این احساسات را تحمل کنند و به همین دلیل از روش‌های غیرمستقیم مثل لج کردن، کم‌کاری، قهر و گریه و... بهره می‌گیرند. درنهایت افراد جرأت‌ورز گروه آخر را شامل می‌شوند. این افراد بدون پرخاشگری و یا استفاده از راه‌های غیرمستقیم ابراز هیجانات، تلاش می‌کنند تا حقوق‌شان را به دست بیاورند و به راحتی از این حق نمی‌گذرند. در عین حال، افکار و احساسات خود را صریح بیان می‌کنند و مورد اعتماد و منطقی هم هستند و اگر با نظر جمع مخالف باشند بدون هیچ‌گونه بی‌احترامی، نظرشان را می‌گویند. اگر شما این خصوصیات را دارید، پس می‌توانید نتیجه بگیرید که فرد جرأت‌ورزی هستید.

همه ما در زندگی بارها و بارها در موقعیتی قرار گرفته‌ایم که با درخواست و تقاضای اطرافیان، موافق نبوده‌ایم. مثلا یکی از آشنایان که با او رودربایستی داشته‌ایم به ما پیشنهاد شراکت کاری یا مثلا ازدواج داده است. مهارت جرأت‌ورزی به ما کمک می‌کند که معقولانه این تقاضاها را رد کنیم و به جای بیان این جمله که «بگذارید بیشتر فکر کنم» از جمله «من با تمام احترامی که برای شما قایلم اما بنا به دلایلی با این موضوع مخالفم» استفاده کنیم و بیهوده فکرمان را مشغول نگه نداریم البته داشتن این مهارت در برخورد مناسب با مخالفت دیگران، جلوگیری از اعتراض‌های پرخاشگرانه نابه‌جا، تقاضای معقول از دیگران و اعلام موضع خود در تصمیم‌‌های جمعی (حتی اگر تنها مخالف جمع باشیم) نیز به دردمان می‌خورد.از آن جاکه سن جوانی سن انتخاب های مهم زندگی است پس داشتن این مهارت می تواند آینده ی یک جوان را تغیر دهد.

برای عینی تر كردن كاربرد این راهكارها، فرض كنید یكی از دوستانتان، شما را امشب به جشن تولّد دعوت كرده درحالی كه شما اصلاً دیگر میهمانان و مكانی را كه باید بدانجا بروید، نمی شناسید. در این صورت شایسته است از روش های جرأتمندانه ای كه در ادامه بدان اشاره خواهد شد، استفاده نمایید.

1- « نه » گفتن

روش های متعدّدی برای ابراز جرأتمندانه « نه » وجود دارد كه برخی از آنها عبارتند از:

صرفاً گفتن« نه » نظیر: « نه » یا « نه متشكرم ».

گفتن« نه » همراه با توضیح نظیر : « نه متشكرم، من شبها از خانه بیرون نمی روم».

2- تغییر دادن موضوع : در این روش سعی بر آن است كه موضوع صحبت عوض گردد.

فردا امتحان داریم؟

راستی فیلم دیشب را دیدی؟

3- دلیل آوردن

روحیه ام با این جور میهمانی ها سازگاری ندارد و ضعیف می شود.

رفتن به جایی را كه نمی شناسم، اصلاً درست نمی دانم.

4- ایجاد احساس شخصیّت مهم تر در طرف مقابل

از شما انتظار نداشتم چنین پیشنهادی به من بدهی!

من روی شما یك جور دیگر فكر می كردم!

5- ارائه پیشنهادی بهتر

حاضرم با شما به تئاتر، سینما و یا منزل شما بیایم ولی به میهمانی در جایی كه سایر میهمانها را نمی شناسم نمی آیم.

6- نشان دادن شأن بالای خانوادگی خود

در خانواده ما رسم نیست كه در این جور میهمانی ها شركت كنیم.

اگر این موضوع را در خانواده خود مطرح كنم، خیلی متعجّب می شوند.

7- بیان موضوع در قالب شوخی

من هنوز بچّه ام، هنوز به اندازه كافی برای میهمانی شبانه بزرگ نشده ام.

8- پافشاری و اصرار در ردّ درخواست

دیگر حرفش را نزن، من اهلش نیستم و به هیچ وجه نخواهم آمد.

9- دور شدن از موقعیّت:

در مواقعی كه فرد بیش از حد اصرار میورزد.

10- ابراز همدلی

شاید دلت می خواست كه من در جشن تولّدت باشم، این موضوع را می فهمم ولی متأسفانه من اهل شركت در این جور مراسم ها نیستم.

11- معذرت خواهی

با عرض پوزش، امیدوارم مرا ببخشید كه به هیچ وجه نمیتوانم در میهمانی شما شركت نمایم.

12- تشكر و قدردانی

لطف كردید كه مرا به میهمانی خود دعوت نمودید، ولی من دوست ندارم و نمی آیم.

فرآوری: نسرین صفری

بخش خانواده ایرانی سایت تبیان

منبع:

سلامت ایران

سایت پرسمان

مقالات مرتبط :

جوان و اوقات فراغت

دوران سرنوشت ساز جوانی

نترس، قاطعانه بایست و بگو نه!