تبیان، دستیار زندگی
آلودگی هوا به یکی از ملموس‌ترین معضلات زیست محیطی تهران، و چندین شهر دیگر ایران تبدیل شده‌است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دوچرخه به جای اتومبیل


آلودگی هوا به یکی از ملموس‌ترین معضلات زیست محیطی تهران، و چندین شهر دیگر ایران تبدیل شده‌است. آمارها نشان می‌دهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی «تا 60 درصد» افزایش می‌یابد.


دوچرخه به جای اتومبیل

بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماری‌های سیستم قلبی، عروقی و ریوی، افزایش آلاینده‌های دی اکسید گوگرد، ذرات معلق و منواکسید کربن است، به طوریکه آلودگی هوا در تهران به طور متوسط موجب کاهش عمر تهرانی‌ها شده‌است. وسایل نقلیه موتوری(منبع اصلی تولید دی اكسید نیتروژن و مهمترین آلوده كننده هوا )، گرد و غبار طبیعی، دود و مونواكسید كربن ناشی از آتش سوزیها از منابع اصلی آلوده كننده در شهرهای صنعتی به شمار می روند.

مرگ و میر سالانه 3 میلیون نفر در اثر آلودگی هوا دربعضی کشورها، تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می‌دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. به دلیل افزایش مونوکسیدکربن و دی اکسید نیتروژن در ابتلای مردم به بیماری دیابت تاثیر بسزایی دارد. در ایران سالیانه 45000 نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند.

گسترش فرهنگ دوچرخه‌سواری و جایگزین كردن دوچرخه به جای اتومبیل، از جمله موارد بسیار مهم در راستای كاهش میزان آلودگی هواست كه می‌بایست مورد توجه جدی مسئولین و برنامه ریزان اجتماعی در دستگاهها قرارگیرد.

درحالیکه آماربالای تردد خودروهای تک سرنشین وخودروهای فرسوده وغیراستاندارد درکلانشهرهای کشور و میزان بالای گازهای آلاینده هوا ناشی از احتراق سوخت این وسایل نقلیه موتوری اعم از مونوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید سولفور به همراه سرب، منجر به اعلام تعطیلی  چند روزه مراکز دولتی با پیامد ضربه اقتصادی مملکت می شود( با تعطیلی یک روزه کشور 5/1 میلیارد دلار به درآمد ناخالص کشور آسیب می رسد ) استفاده از دوچرخه و ترویج فرهنگ آن به عنوان بهترین جایگزین خودروهای آلاینده محیط زیست درسفرهای کوتاه درون شهری ، سالهاست که درکشورهای مهم و صنعتی نهادینه شده است . مطابق تجربه و مدل برخی از كشورها با ترویج فرهنگ استفاده از دوچرخه ، ترافیک در شهرهای بزرگ روان سازی شده و ازآلودگی هوا نیز کاسته شده است .

تنها وسیله نقلیه‌ای که بدون داشتن آلودگی هوا و آلودگی صوتی می‌تواند ورزش مناسب ، سالم و کم هزینه ای به شمار آید دوچرخه است. زمانی که به مسائل ناشی از ترافیک ، آلودگی هوا ، تردد ماشینی افراد از نقطه‌ای به نقطه‌ دیگر بی تحركی در افراد دقت می‌كنیم، از راههای سودمند و مقرون به صرفه ، استفاده از دوچرخه است.

از تاثیرات بدنسازی‌، این وسیله مكانیكی در مقایسه با دیگر ماشبن‌آلات در به حركت درآوردن عضلات جسمانی بدن بسیار مؤثر عمل‌مینماید. به عنوان وسیله‌ نقلیه‌ای کم حجم و راحت و ورزشی شاد ، بدنساز و سرگرم کننده ، مطلوب و موثر است.

تنها وسیله نقلیه‌ای که بدون داشتن آلودگی هوا و آلودگی صوتی می‌تواند ورزش مناسب ، سالم و کم هزینه ای به شمار آید دوچرخه است. زمانی که به مسائل ناشی از ترافیک ، آلودگی هوا ، تردد ماشینی افراد از نقطه‌ای به نقطه‌ دیگر بی تحركی در افراد دقت می‌كنیم، از راههای سودمند و مقرون به صرفه ، استفاده از دوچرخه است.

مزایای این وسیله نقلیه را از جنبه‌های مختلف به شرح زیر  بررسی می كنیم:

اقتصادی:

1000 دستگاه دوچرخه جهت استفاده عمومی درمقایسه با خرید یک دستگاه اتوبوس شهری عمومی مقرون به صرفه تر می باشد . طبق آمار برای 1 کیلومتر جابجائی یک نفر، اتوبوس حدود 20 برابر و خودروشخصی معادل 40 برابر دوچرخه انرژی مصرف می کنند و سرعت دسترسی شهری دوچرخه در مسافت های 4 الی 7 کیلومتر بیشتر از سایر وسایل نقلیه است .

اجتماعی:

امروزه مردم، از نشاط  در زندگی شلوغ و ماشینی امروزی برخوردار نیستند در حالی که کسب شادی برای سلامتی جسم و روان برای ادامه زندگی لازم و ضروری است. برای داشتن نشاط، ورزش کردن و بخصوص شرکت درفعالیت‌های ورزشی گروهی مثل دوچرخه‌سواری بسیار موثر است و از همه مهمتر دوچرخه سواری علاوه بر اینکه می‌تواند برای شخص دوچرخه‌سوار مفید باشد می‌تواند به داشتن جامعه‌ای سالم و پویا و داشتن هوایی پاک کمک نماید.

شان و جایگاه فرهنگ دوچرخه سواری با توجه به نقش مطلوب آن بر سلامتی جامعه و کاهش بیماری در بین شهروندان و اثر آن بر کاهش معضلات اجتماعی به بهبود وضعیت ترافیک و کاهش چشم گیر آلودگی هوا ، لزوم فراهم ساختن زیرساخت های اجتماعی با مشارکت، دستگاههای اجرایی از جمله وزارت بهداشت و درمان ، سازمان حفاظت از محیط زیست ، سازمان تربیت بدنی ، شهرداری‌ها و شورای اسلامی شهرها ، سازمان صدا و سیما ، راهنمایی ورانندگی ، نیروی انتظامی ، وزارت آموزش و پرورش، لازم است. گام برداشتن در راه ارتقای سلامت جامعه وظیفه تمامی نهادهای مسئول است .

ارائه طرح های ویژه در قالب برنامه های جامع با هدف ایجاد انگیزه ورزش و استفاده از دوچرخه دربین طبقات مختلف جامعه كه دارای آثار تامین سلامت عمومی توسط وزارت بهداشت با همکاری سازمان تربیت بدنی ، ساخت برنامه های فرهنگی و آموزشی بوسیله صدا و سیما ، طراحی و ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه در شهرها توسط شهرداری ها، ایجاد اماكنی بمنظور پارک دوچرخه در داخل مدارس و دانشگاه‌ها، تشویق دانش آموزان و دانشجویان به استفاده از دوچرخه برای جابجایی توام با ورزش از سوی وزارت خانه های آموزش و پرورش و علوم و تحقیقات و ترویج دوچرخه سواری، در محیط های آموزشی نقش بسزایی دارد . این فرهنگ سازی به عهده فقط یک ارگان یا سازمان خاص و همت كلیه صاحبنظران و

برنامه‌ریزان اجتماعی و بسیج دستگاهها را در نهادینه گردن این فرهنگ است.

دوچرخه به جای اتومبیل

بهداشتی:

طبق تحقیقات پزشكی ، دوچرخه سواری به میزان حداقل 32 کیلومتر در هفته ، خطر ابتلا به بیماری های کرونری را به کمتر از نصف در مقایسه با غیر دوچرخه سوارها کاهش میدهد . دوچرخه سواری با سرعت آرام 20 کیلومتر در ساعت در جاده ای هموار 450 کیلو کالری در ساعت مصرف می کند ، احساس جوانی در فرد ایجاد کرده و استرس را می کاهد . همچنین دوچرخه سواری سرعت متابولیسم بدن را تا ساعت ها پس از آن بالا می برد در نتیجه بدن فرد ، حتی پس از ورزش هم به سوزاندن کالری ادامه میدهد . دوچرخه سواری عمدتا فعالیتی هوازی است و این نوع ورزش برای ریه ها که نقش ارسال و تامین اکسیژن خون را دارند ، مفید است . داشتن قلب و ریه هایی قوی ازپارامترهای اساسی سلامتی جسم است . دوچرخه سواری علاوه بر ارتقاء فیزیک و اندام بدن و بالا بردن مصرف اکسیژن بدن ، قدرت عضلانی بدن را نیز تقویت می کند،كافیست با چند کیلومتر دوچرخه سواری ماهیچه هایتان ازفواید آن بهره مند شوند ، عضلات اصلی که به هنگام دوچرخه سواری استفاده می شوند عضلات قسمت بالای ران ،چهارسرعضله ران،همسترینگ و عضلات پشتی و ساق پا هستند . از دیگر فواید این ورزش ، تقویت توانایی بدن برای جلوگیری از ساخت اسید لاکتیک ، کاهش درصد توده چربی بدن و جلوگیری از ابتلاء به بیماری دیابت نوع دوم می باشد . همچنین از دیدگاه قدرتی ، دوچرخه سواری به ورزش دو و میدانی ارجحیت دارد چون در دوچرخه سواری شما بطور مداوم علیه یک مقاومت ، در حال ورزش و فعالیت هستید . دوچرخه سواری به عنوان یک ورزش بسیار مناسب جهت حفظ و بهبود سیستم قلبی – عروقی خواهدبود.

اگر دوچرخه سواری ، درست واصولی انجام شود ساختارعضلانی نگهدارنده مفاصل تقویت می شود و تولید مایع مفصل که مانند روغن بین مفاصل عمل می کند و از سائیدگی آنها جلوگیری می کند افزایش یافته و درد مفاصل کاهش می یابد. انجام ورزش ، موادی معروف به اندروفین ها را به داخل جریان خون رها می کند ، این مواد باعث ایجاد رضایت و خوشحالی در فرد شده و باعث کاهش استرس می شود . به طور طبیعی اگر در محیطی مطبوع و دلپسند دوچرخه سواری کنید سطح رضایت را بیشتر می‌كند.

حمیده داودی زاده

بخش اجتماعی تبیان


لینک های مرتبط

تصادفات جاده ای،دغدغه ای جهانی 

عوامل اصلی آلودگی هوا را بشناسید