پیوندِ مبارک
روز اول ذیحجه ، سال دوم هجرت مصادف است با سالروز مبارک ازدواج حضرت علی و حضرت زهرا علیهما السلام که به امر پرودگار صورت گرفت .
شخصیتی چون حضرت علی علیه السلام هرگز در همسر گزینی به آرامش نسبی و موقت اکتفا نمی کند و آفاق دیگر زندگانی را در نظر دارد . از این رو خواستار همسری می شود که از نظر ایمان ، تقوی ، دانش ، بینش ، نجابت و اصالت ، " کُـفو" و همسان او باشد . چنین همسری ، جز دختر رسول خدا حضرت فاطمه زهرا علیها السلام نبود، که به همه خصوصیات او از هنگام تولد تا آن زمان کاملاً آشنایی داشت .
خواستگاران حضرت زهرا علیها السلام
پیش از حضرت علی علیه السلام ، افرادی مانند ابوبکر و عمر آمادگی خود را برای ازدواج با دختر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اعلام کرده بودند و هر دو از پیامبر یک پاسخ شنیده بودند و آن اینکه درمورد ازدواج زهرا منتظر وحی الهی است .
سرانجام حضرت علی علیه السلام برای خواستگاری به خانه پیامبر رفت . هنگامی که علی (ع) ، در خانه رسول اکرم را کوبید پیامبر فوراً به ام سلمه فرمود : برخیز و در را باز کن ، این کسی است که خدا و رسولش او را دوست می دارند .
ام سلمه می گوید : شوق شناسایی این شخص که پیامبر او را ستود آنچنان بر من مستولی شد که وقتی برخاستم در را باز کنم ، نزدیک بود پایم بلغزد . من در را باز کردم ، حضرت علی علیه السلام وارد شد و در محضر پیامبر صل الله علیه و آله و سلم نشست ، اما حیا و عظمت محضر پیامبر مانع از این شد که سخن بگوید ، لذا سر به زیر افکنده بود و سکوت بر مجلس حکم فرما . تا اینکه پیامبر صلی الله عیه و آله و سلم سکوت مجلس را شکست و گفت : گویا برای کاری آمده ای ؟ حضرت علی علیه السلام در پاسخ گفت : پیوند خویشاوندی من با خاندان رسالت و ثبات و پایداریم در راه دین و جهاد و کوششم ، در پیشبرد اسلام بر شما روشن است . پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود : تو از آنچه که می گویی بالاتر هستی . حضرت علی علیه السلام گفت : آیا صلاح می دانید که فاطمه را به عقد من درآورید ؟
پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و سلم ، به اصل آزادی زن در انتخاب همسر اشاره کرد و در پاسخ حضرت علی علیه السلام فرمود : پیش از شما افراد دیگری از دخترم خواستگاری کرده اند و من درخواست آنان را با دخترم درمیان نهاده ام ، ولی در او نسبت به آن افراد احساس بی میلی کرده ام . اکنون درخواست شما را با او در میان می گذارم ، سپس نتیجه را به شما اطلاع می دهم .
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ، وارد اتاق حضرت زهرا علیها السلام شد فاطمه برخاست ، سپس وضو ساخت و در محضر پدر نشست . پیامبر سخن خود را با دختر گرامیش چنین آغاز کرد :
علی فرزند ابوطالب از کسانی است که فضیلت مقام او در اسلام بر ما روشن است ، من از خدا خواسته بودم که تو را به عقد بهترین مخلوق خود درآورد و اکنون او به خواستگاری تو آمده است ، در این باره چه می گویی ؟ ، در این هنگام زهرا علیها السلام در سکوت عمیقی فرو رفت ولی چهره خود را از پیامبر صلی الله عله و آله و سلم برنگرداند و کوچکترین اثری از ناراحتی در سیمای او ظاهر نشد . رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از جای برخاست و فرمود : « الله اکبر ، سکوتها اقراره » ( سکوت دخترم نشانه رضای اوست ). (1)
جهیزیه دختر رسول خدا
پس از انجام خواستگاری و مراسم عقد وقت آن رسید که حضرت علی علیه السلام برای همسر گرامی خود اثاثی تهیه کند و زندگی مشترک خود را با دختر پیامبر آغاز نماید . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پذیرفت که حضرت علی علیه السلام زره خود را بفروشد و به عنوان جزئی از مهریه فاطمه علیها السلام در اختیار پیامبر بگذارد . زره به چهارصد در هم به فروش رفت . پیامبر قدری از مبلغ آن را در اختیار بلال گذاشت تا برای زهرا ، عطر بخرد و باقمیانده را به عمار یاسر و گروهی از یاران خود داد تا برای فاطمه و علی لوازم منزل تهیه کنند . از صورت جهیزیه حضرت زهرا علیها السلام می توان به وضع زندگی بانوی بزرگوار اسلام به خوبی پی برد . فرستادگان پیامبر صل الله علیه و آله و سلم از بازار بازگشتند درحالیکه آنچه برای حضرت زهرا علیها السلام تهیه کرده بودند به قرار زیر بود :
1. پیراهنی به بهای هفت درهم ؛
2. یک روسری به بهای یک درهم ؛
3. قطیفه مشکی که تمام بدن را نمی پوشانید ؛
4. تخت عربی از چوب و لیف خرما ؛
5. تشک از کتان مصری که یکی پشمی و دیگری از لیف خرما بود ؛
6. بالش ، دو تا از پشم و دوتای دیگر از لیف خرما ؛
7. پرده ؛
8. حصیر ؛
8. دستاس ؛
9. تشت بزرگ ؛
10. مشکی از پوست ؛
11. کاسه چوبی برای شیر ؛
12. ظرفی از پوست برای آب ؛
13. آفتابه ؛
14. ظرف بزرگ مسی ؛
15. چند کوزه ؛
16. بازوبندی از نقره .
یاران پیامبر وسایل خریداری شده را بر آن حضرت عرضه کردند و پیامبر ، در حالی که اثاث خانه دختر خود را زیر و رو می کرد ، فرمود : « اللهم بارک لقوم جل آنیتهم الخزف » ( خداوندا ، زندگی را بر گروهی که بیشتر ظروف آنها را سفال تشکیل می دهد مبارک گردان ) . (2)
مهریه و مراسم عروسی حضرت زهرا علیها السلام
مهریه دختر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پانصد درهم بود که هر درهم معادل یک مثقال نقره بود . ( هر مثقال 18 نخود است )
مراسم عروسی دختر گرانمایه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در کمال سادگی و بی آلایشی برگزار شد . یک ماه از عقد پیمان زناشویی می گذشت که زنان رسول خدا به حضرت علی گفتند : چرا همسرت را به خانه خویش نمی بری ؟ ، حضرت علی علیه السلام در پاسخ آنان آمادگی خود را اعلام کرد . ام ایمن شرف یاب محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شد و گفت : اگر خدیجه زنده بود دیدگانش از مراسم عروسی فاطمه روشن می شد .
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ، وقتی نام خدیجه را شنید چشمان مبارکش از اشک پر شد و گفت : او مرا هنگامی که همه تکذیبم کردند تصدیق کرد در پیشبرد دین خدا یاریم داد و با اموال خود به گسترش اسلام مدد رساند . (3)
ام ایمن افزود : دیدگان همه را با اعزام فاطمه به خانه شوهر روشن کنید .
زمان اعزام عروس به خانه داماد که فرا رسید ، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم حضرت زهرا را به حضور طلبید و در حق ایشان دعا کرد .
سپس چهره زهرا را باز کرد و دست او را در دست علی نهاد ، به او تبریک گفت و فرمود : " فاطمه برای تو همسر شایسته ای است . سپس رو به فاطمه کرد و گفت : علی همسر خوبی برای توست . "
آنگاه به هر دو دستور داد که راه خانه خود را پیش گیرند و به شخصیت برجسته ای مانند سلمان دستور داد که مهار شتر زهرا علیها السلام را بگیرد و از این طریق ، جلالت مقام دختر گرامیش را اعلام داشت . و سپس در حق هر دو چنین دعا فرمود : " پروردگارا ! این دختر من و محبوبترین مردم نزد من است . پروردگارا ! علی نیز گرامی ترین مردم نزد من است . خداوندا ! رشته محبت آن دو را استوارتر فرما و ... " (5)
پی نوشت ها :
1.کشف الغمة، ج 1، ص 50 .
2.بحار الانوار، ج 43، ص 94/ کشف الغمة، ج 1، ص 359.
3.بحار، ج 43، ص 130.
4.بحار، ج43، ص 96.