سفرهای زنانه و مجردی، خوب یا بد؟
این که ما چگونه سفر کنیم بستگی به شخصیت، تربیت و تحصیلات ما دارد. لذت بردن از سفر بیش از آنکه به توانایی اقتصادی و یا میزان بهره وری از ابزارها و تجهیزات خاص، بستگی داشته باشد، موضوعی حسی، عاطفی و درونی است. همچنان که انتظار نمی رود همه آدم ها از یک سلیقه برخوردار باشند، نباید انتظار داشت همه آدم ها لذت یک شب زیبا در کنار یک دریاچه آرام و یا در زیر آسمان پرستاره کویر را درک کنند.
در واقع باید به سفر نه به عنوان تفریحی پرهزینه و گاه مشقت بار ( آن چنان که معمول است) نگاه کنیم، بلکه به سفر می توان به عنوان هنری که کاملا قابل دستیابی و لذت بخش است، بنگریم. هنگامی که این نوع نگاه کردن را آموختیم، آن وقت می توانیم بی هیچ برنامه ریزی قبلی، بدون هیچ نیازی به مقدمات طولانی و بدون هیچ پروایی، حضور در جاهایی دور از محل سکونت را تجربه کنیم و خود را یک جهان گرد، یک مسافر بدانیم.
امروزه دیگر سفر زنانه چندان مثل گذشته عجیب و غریب نیست و یا نگرانی خانواده مانعی جدی برای آن محسوب نمی شود. شاید در گذشته های دور دشواری راهها و شرایط اجتماعی مانعی برای سفر زنان تلقی می شد ولی امروزه اینها دلایل موجهی برای جلوگیری از سفر زنان نیست. سفرهای زنان چه برای تفریح ،کار و تحصیل صورت بگیرد چه به تنهایی و دسته جمعی گونه ای متفاوت از سبک زندگی است که پیش از این در ایران چندان جایگاهی نداشته است و اکنون اگر چه هنوز درصد بالایی را به خود اختصاص نمی دهد و بیشتر زنان مجرد هستند که به سفر بویژه سفرهای تفریحی می روند تا متأهل اما نسبت به گذشته پدیده قابل تأملی است. دکتر عالیه شکر بیگی عضو انجمن جامعه شناسان ایران و هیئت علمی دانشگاه زنجان معتقد است تمایل زنان به سفرهای زنانه نتیجه جنگ سنت و مدرنیته درجامعه و خانواده های ایرانی است و اینکه زنان می خواهند استقلال موجود در اندیشه هایشان را در زندگی عملی کنند.
طبعاً وقتی یک زن ایرانی تمایل دارد که به صورت مجردی با زنان سفر بروند به گونه ای رها شده از خانواده خود است.یعنی به گونه ای دارند از خانواده های خود فرار می کنند . به نوعی یک تضاد ، یک تناقض ، یک رابطه دیالکتیکی در دل خانواده ها شکل گرفته است
ما باید قبول کنیم که تغییراتی در روابط زن و مرد و در روابط عاطفی خانواده های ایرانی به وقوع پیوسته است. انسان زاده شرایطی است که در آن زندگی می کند. اگرچه ما می گوییم که تعیین شرایط را نباید بپذیریم اما بالاخره تحت تأثیر شرایط هم هستیم . چه خانمهای تحصیلکرده و چه خانمهای خانه دار بالاخره تغییراتی در اندیشه هایشان به وقوع پیوسته است. بنابراین اطلاع رسانی و در حقیقت تأثیر مدرنیته و جهانی شدن است که به نوعی زنان ایرانی را آگاه کرده است که می توانند احساس استقلالشان را به گونه ای نشان بدهند. از طرف دیگر زن ایرانی بعد از یک دوره 150 ساله 200 ساله الآن به این هویت و استقلال دست پیدا کرده است که می تواند خودش هم باشد.
امروزه به صورتی خانواده های زنانه شکل گرفته شده است یعنی زنانگی خانواده هاست.به نوعی زنان هستند که در خانواده ها الان تصمیم گیرنده هستند حتی درباره جزئی ترین مسائل همسر و فرزندانشان تصمیم می گیرند. این بلوز رو بپوش! این ادکلن رو بزن!. بنابراین از آنجایی که این تصمیم گیرندگی به کل خانواده احاطه پیدا کرده است طبعاً در مسائلی که به خودشان هم مربوط است می خواهند استقلال خودشان را به دست آورند.
سفرهای زنانه نوعی آسیب اجتماعی
از بعد دیگر چرا،همیشه در روابط زوجین در خانواده ها بالاخره یک سری مشکلاتی وجود دارد.طبعاً وقتی یک زن ایرانی تمایل دارد که به صورت مجردی با زنان سفر بروند به گونه ای رها شده از خانواده خود است.یعنی به گونه ای دارند از خانواده های خود فرار می کنند . به نوعی یک تضاد ، یک تناقض ، یک رابطه دیالکتیکی در دل خانواده ها شکل گرفته است . این به نظرم ناشی از جنگ سنت و مدرنیته است . در رفتارهای سنتی مرد می گوید: همه تصمیمات و همه برنامه ها باید زیر نظر من باشه ولی در مدرنیته زن می گوید: من باید درباره همه چیز تصمیم بگیرم.
جنگ سنت و مدرنیته در خانواده ها رخ داده است ارزشهای سنتی و مدرن به گونه ای در حال جدال با هم هستند. ما خیلی از ارزشهای سنتی را جدا می کنیم ارزشهای نو را به جایشان می گذاریم.
الآن براساس تحقیقاتی که در جامعه رخ داده است گونه های مختلف خانواده در جامعه دارد زندگی می کند: خانواده های سنتی، مدرن، در حال گذار و پست مدرن. یعنی در دل جامعه ما درصدهای مختلفی از این گونه های مختلف در کنار هم زندگی می کنند بنابراین نمی توانیم حکم کنیم که همه خانواده ها گونه پست مدرن اند یعنی روابط عاطفی برابر در همه خانواده ها هست یا گونه سنتی یا در حال گذار. همه این گونه ها در دل خانواده ها در حال حرکت است ولی آن گونه ای که در حال حاضر بیشتر به چشم می خورد گونه های در حال گذار است یعنی ارزشهای سنتی و مدرن به جنگ هم رفته اند.ارزشهای مدرن جای ارزشهای سنتی را گرفته است.
اگر بیاییم ارزشهای نو را براساس ارزشهای سنتی که قابل احترام هستند بسازیم می توانیم موفق تر باشیم. نه اینکه ارزشهای سنتی را کنار بگذاریم و بگوییم هرچه که مدرنیته می گوید
جلوگیری از صدمات مدرنیته
اگر بیاییم ارزشهای نو را براساس ارزشهای سنتی که قابل احترام هستند بسازیم می توانیم موفق تر باشیم. نه اینکه ارزشهای سنتی را کنار بگذاریم و بگوییم هرچه که مدرنیته می گوید هر چه غرب می گوید هر چه که تکنولوژی روز دنیا می گوید. به هر حال ما هم برای خودمان دارای پیشینه فرهنگی هستیم و بنابراین به نظر من خانواده ها باید در این زمینه دقت کنند . به علت عملکرد غلط سیاستگذاران نظام خانواده در ایران ما نتوانستیم راههای نو ، راههای اسلامی را ایجاد کنیم و خانمها را به آن سمت و سو هدایت کنیم. معمولاً کسانی که سیاستگذاران این جامعه و الگوها هستند خودشان در عمل دارای تقابل ارزشهای سنتی و مدرن هستند.
زنان با این سفرهای مجردی می خواهند به گونه ای از مشغله های شخصی و زندگی خصوصی خودشان رها بشوند.بنابراین کجا می تواند این رهایی صورت بگیرد جایی که افراد به خاطر خودشان همدیگر را دوست داشته باشند. نه اینکه زن به مرد بگوید من این کالا را می خواهم و اگر نگرفت آن رابطه خراب بشود. بنابراین دقت بکنیم به گونه ای فرار صورت گرفته است
لذا در این نوع سفر ها به گونه ای آزادی و رها شدگی دیده می شود. این همان ارزشهای مدرن است که به جنگ ارزشهای سنتی در خانواده آمده است. تمام این مسائل در این تقابل سنت و مدرنیته به وجود می آید.
فرآوری: کهتری
بخش اجتماعی تبیان
منابع :
مجید سلطانی – موسسه آسیب های اجتماعی ستایشگران
دکتر عالیه شکر بیگی- خبر آنلاین
مطالب مرتبط :
