تبیان، دستیار زندگی
آیت الله ذبیح الله محلاتی از دامن بزرگان علم وادب خوشه ها چید و بهره ها برد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
اساتید

آیت الله ذبیح الله محلاتی از دامن بزرگان علم وادب خوشه ها چید و بهره ها برد که برخی از آنها عبارتند از:

میرزا ابراهیم استهباناتی

بعد از وفات جان سوز عالم ربانی، مرجع تقلید عالم تشیع، میرزا محمد تقی شیرازی، جماعتی از اعلام و بزرگان حوزه مقدسه نجف اشرف، آقا میرزا استهباناتی را به عنوان مرجع عالم تشیع برگزیدند.این ردای مقدس، به حق، برقامت رسای مرحوم استهباناتی پوشانده شد و وی، در امر خطیر زعامت عامه، کوشید و مرجعی جهانی گردید. مرحوم آیت الله مرعشی نجفی نوشته اند: پس از ارتحال مرجع دینی مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی در سال (1365 هـ . ق)، مرجعیت دینی شیراز و شهر های اطراف آن و بسیاری دیگر از شهر های ایران، هند، پاکستان، و برخی از کشور های عربی حوزه ی خلیج فارس، به مرحوم آیت الله آقا میرزا استهباناتی منتهی گردید.

مرحوم استهباناتی زهد را از مکتب جدش، امیر المومنین علیه السلام آموخته و همان گونه که مولی علی علیه السلام در نهج البلاغه زهد را تعریف نموده است، زهد آن بزرگوار زهدی تام بود. او دنیا را اسیر خود کرد و اسیر دنیا نشد. کسانی که او را درک کردند و از نزدیک شاهد زندگی او بودند، اعتراف نموده اند که وی قناعت می کرد و جدا از زخارف دنیا بیزار بود. نه مقام و موقعیت او را مغرور کرد و نه مال او را مسحور. خانه ای بسیار کهنه و محقر داشت و فرش منزلش بسیار ساده بود.

مرحوم آیه الله مرعشی نجفی در این باره می نویسد:

«با آن که به مقام مرجعیت و زعامت دست یافت و اموال زیادی به وی سپرده شد و مردم در برابر او خاضع گردیده و صبح و شام بر دست وی بوسه می زدند؛ اما تغییری در خوراک و پوشاک و نشست و برخاست و اخلاق و رفتار او حاصل نشد، کرسی ریاست و زعامت، شیوه زندگی او را دگرگون نکرد. او در این دوران چنان نزدیکی می کرد که پیش از آن می زیست. او فروتن و متواضع بود. معاشرتش با دیگران نیکو و چهره شان متبسم، در صحبت هایش مزاح های جاذبه دار، توام با حشمت و ادب هویدا بود. نسبت به حضار مجلس تکبر نمی ورزید، سخاوت و کرم وی به اندازه بود. افراط در بیت المال و بذل و بخشش بی جا نداشت، در عین حال از کمک به محرومان دریغ نمی ورزید حلم و وقار بر طبعش حاکم بود. جز در مقابل مخالفان که به کیان و کرامت شریعت آسیب وارد می آوردند، خشمیگین نمی شد.»

آيت‏اللَّه شيخ عبدالحسين رشتی

آيت‏اللَّه شيخ عبدالحسين بن عيسي رشتي در سال 1253ش  (1292ق) در كربلا به دنيا آمد. وي در كودكي به همراه پدر به رشت رفت و مقدمات و سطوح را در اين شهر خواند. شيخ عبدالحسين رشتي در بيست سالگي راهي تهران گرديد و از محضر عالم بزرگ، شيخ محمد حسن آشتياني، در اصول و فقه بهره برد. وي همچنين حكمت و كلام را نزد شيخ علي نوري، سيدشهاب‏الدين تبريزي شيرازي و ميرزا ابوالحسن جلوه فرا گرفت. ايشان همزمان در مدرسه صدر تهران به تدريس ادبيات و سطوح ادبي نيز اشتغال داشت. آيت‏اللَّه رشتي پس از اقامت ده ساله در تهران، رهسپار نجف اشرف گرديد و در حلقه درس فقيهان زمان همچون حضرات آيات: آخوند ملامحمد كاظم خراساني، شيخ الشريعه اصفهاني و سيد محمدكاظم يزدي، فقه، اصول، حديث، رجال، فلسفه و اخلاق را به نهايت رسانيد تا اينكه به دريافت اجازه اجتهاد از استادان خود مفتخر شد. وي از آن پس، حلقه درس خارج خود را تشكيل داد و بسياري از افاضل را از محضر خويش بهره‏مند ساخت. ايشان همچنين آثار گوناگوني به رشته تحرير درآورد كه شرح كفاية الاصول، الثّمرات، حاشيه اسفار و حاشيه بر جواهر الكلام و مكاسب ازآن جمله‏اند. اين عالم ديني و فقيه و فيلسوف عالي مقام سرانجام در بيست و هفتم بهمن 1332ش برابر با دوازدهم جمادي‏الثاني 1373ق در هفتاد و نه سالگي بدرود حيات گفت و در وادي السلام نجف اشرف به خاك سپرده شد.

میرزا محمد عسکری تهرانی

حضرت آیةاللّه میرزا محمد عسکری تهرانی از فقهای برجسته و از زعمای بزرگ حوزه علمیه سامرا به شمار می رود. ایشان در سال 1281قمری در تهران و در خانوده ای متدین دیده به جهان گشود. شش ساله بود که با غم از دست دادن پدر مواجه گردید و از آن پس تحت حمایت و سرپرستی مادر و دایی اش پرورش یافت.

میرزا محمد تهرانی از نمونه های بارز پرهیزکاری، شرافت و زهد و پارسایی بود. ایشان از انفاس قدسی عارفان وارسته ای چون ملا حسینقلی همدانی و ملا فتحعلی سلطان آبادی بهره مند گشته بود و در عمل به توصیه های اخلاقی آن مردان الهی، اهتمام ویژه داشت. در خوراک و پوشاک به کم، قناعت می ورزید و از تجملات پرهیز داشت. یکی از بستگان ایشان می گوید: «ایشان شام نمی خورد و یا این که به مقدار کمی از آن اکتفا می نمود، و گاهی به دور از چشم اطرافیان، غذایش را به بعضی از فقرا که در نزدیکی خانه اش زندگی می کردند، انفاق می کرد.» آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی قدس سره نوشته است: «جناب شیخ (آیةاللّه میرزا محمد تهرانی) در علم حدیث شناسی و روایت، از برترین اساتیدی بود که بنده از محضرش برخوردار شدم، و ایشان را بهترین نمونه در تقوا و پرهیزگاری و زهد و تسلط به علوم روایی و زمانی که در شهر مقدس سامرا حضور داشتم، از انفاس قدسی آن عالم برجسته بهره های فراوانی بردم...»

این فرزانه وارسته که افتخار خادمی حرم ملکوتی عسکریین علیهما السلام را برگزیده بود، سرانجام روز دوشنبه 28 جمادی الاول 1371 قمری، بر سجاده نماز صبح، داعی حق را لبیک گفت و به سرای باقی شتافت. با انتشار خبر رحلت آن روحانی برجسته، سایه غم و تأثر، سامرا را فراگرفت و مردم اعم از شیعه و سنی، پیکر آن مرحوم را تشییع و در رواق مطهر حرم عسکریین علیهما السلام به خاک سپردند.


تهیه و فرآوری: گروه حوزه علمیه