روند شگفت‌انگیز تولید اطلاعات

حجم تولید و ذخیره اطلاعات امروزه به حد خاصی در طول عمر رسانه ها رسیده است.و اکنون روند این تولید و انباشت روز به روز در حال افزایش می باشد.

اطلاعات و دیتا مولفه اصلی است که با توجه به نیاز به آگاهی اجتماعی در زندگی اجتماعی برای بهتر زندگی کردن و انجام مسئولیتهای اجتماعی دارای اهمیت بالایی می باشد.

در دوران شفاهی ارتباطات و تا قبل از اختراع صنعت چاپ توسط گوتنبرگ و گسترش این تکنولوژی در سطح جهان  اطلاعات در میان مردم کم حجم و به دلیل شفاهی بودن مستعد فراموش شدن و در معرض تحریف قرار گرفتن بود. شاید در دوران شفاهی تخیل چنین روزهایی در عصر دوران مارکنی بسیار سخت بوده است. با ورود چاپ به جوامع روند دریافت و تبادل و ذخایر اطلاعات نیز دچار تغییر شده و رو به بهبود و گسترش رفت. چاپ علاوه بر جلوگیری از تحریف آسان و از بین رفتن اطلاعات در مرور زمان امکان ذخیره اطلاعات و بسط بستر تولید اطلاعات افزون را نیز فراهم آورد.این روند رو به افزایش با ورود به عرصه مارکنی و اختراع رادیو بسیار سرعت گرفت و وارد مرحله خاصی شد. به ویژه با پا نهادن دو تکنولوژی ارتباطات ماهواره ای و اینترنت در روزگار مدرن حجم تولید، ارسال و ذخیره اطلاعات به مرحله شگفت انگیزی رسید که روز به روز در حال تکامل و پیشرفت می باشد.

سال‌های پیش تصور ذخیره کردن اطلاعات در یک سال به میزانی که با آن بتوان حجم یک قاره هم اندازه قاره اروپا را پوشش داد دشوار به‌نظر می‌رسید اما ساخت کامپیوتر و به تبع آن تولید هارددیسک‌ها و سپس سی‌دی، دی‌وی‌دی و هارددیسک اکسترنال که امروزه می‌توان روی آن دست‌کم تا 2 ترابایت اطلاعات ذخیره کرد، حجم ذخیره‌سازی‌ اطلاعات در سطح جهان را به طرز بی‌سابقه‌ای گسترش داده است؛ تا جایی که در سال2007 حدود 300 اگزابایت اطلاعات جدید در سراسر دنیا ذخیره شد.

این در حالی است که براساس تحقیقات انجام شده در دانشگاه برکلی تولید اطلاعات در سال1999 بین یک تا 2 اگزابایت برآورد شده که این میزان با شناسایی منابع اطلاعاتی جدید طی کمتر از 8سال به نحوه شگفت‌آوری افزایش یافته است.

براساس برآوردهای دانشمندان که در مجله علم انتشار یافته است، میزان اطلاعات ذخیره شده در سراسر جهان در سال2007 در حدود 295 اگزابایت بود. این حجم اطلاعات برابر است با حجم میانگین یک میلیارد و 200میلیون هارددیسک.

محققان این آمار را با محاسبه میزان اطلاعات انباشت شده در 60 نوع تکنولوژی روز از کامپیوترهای خانگی گرفته تا دی‌وی‌دی و تا اطلاعات نوشته‌شده روی کاغذ کتاب به دست آورده‌اند.

دکتر مارتین هیلبرت از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی می‌گوید: اگر قرار باشد ما تمام این اطلاعات را در کتاب‌ها جمع‌آوری کنیم، تمام آمریکا و چین با کتاب‌هایی مملو از این اطلاعات مفروش خواهد شد.در ابتدا میزان ذخیره‌سازی‌ اطلاعات در کامپیوترها با کیلوبایت و سپس مگابایت اندازه‌گیری می‌شد، اما اکنون معیار گیگابایت است. پس از آن نیز ترابایت، پتابایت و سپس اگزابایت خواهد آمد، یک اگزابایت برابر یک میلیارد گیگابایت است.

حجم گردآوری شده از اطلاعات در سراسر جهان در سال2007 را اگر در سی‌دی نیز ذخیره کنیم، فاصله میان کره زمین تا ماه را پر خواهد کرد.

حجم تولید اطلاعات در سطح جهان روندی کاملا تصاعدی و شگفت‌انگیز را طی می‌کند. استفاده از اطلاعات درصورتی‌که به تولید و ارائه دانش و دانایی منتهی شود، می‌تواند دستاوردهای مثبتی را برای یک جامعه به‌دنبال داشته باشد، درغیراین‌صورت فقط سرمایه‌های ملی که مهم‌ترین آن عنصر زمان است را از دست خواهیم داد. یکی از ویژگی‌های مهم عصر اطلاعات، میزان تولید، ذخیره‌سازی‌ و نشراطلاعات در جهان است. اکثر کارشناسان و متخصصین فناوری اطلاعات بر این باور هستند که در عصر حاضر ما با اقیانوسی از اطلاعات مواجه هستیم و باید در عوض پرتاب کردن خود به درون این اقیانوس با نحوه شنا کردن درون آن آشنا شویم. با توجه به میزان رشد 30درصدی اطلاعات ذخیره‌شده در هر سال، ما شاهد تغییرات اساسی در اکولوژی انسانی هستیم. همه چیز عمومی بوده و همه چیز در حال ثبت و ضبط است.

سازمان‌ها و مؤسسات، نیازمند مدیریت هوشمندانه اطلاعات هستند. استفاده از راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات صرفا در این راه کارساز نبوده و ما همچنان نیازمند بررسی و آنالیز دقیق و موشکافانه اطلاعات هستیم. بشر امروزه در حال غرق شدن در اطلاعات است و ما نیازمند استفاده از روش‌های مطلوب‌تر به منظور سازماندهی و مدیریت اطلاعات هستیم. فناوری اطلاعات، هرگز جایگزین تفکر هوشمندانه و قدرت تحلیل‌گری انسان نخواهد شد. اطلاعات تولید شده همواره صحیح و درست نبوده (در واژه اطلاعات هیچ‌گونه جایگاهی در رابطه با صحت و درستی اطلاعات و حتی کیفیت پیش‌بینی نشده است) و باید پالایش و بهینه‌سازی‌ اطلاعات توسط کارشناسان متخصص هرشاخه از علوم در جهت تولید دانش به دقت صورت پذیرید.

با توجه به اینکه اطلاعات با فرمت‌های متفاوت تولید و یا از رسانه‌های مختلفی به‌منظور توزیع آنان استفاده می‌شود، استاندارد منحصر به‌فردی در رابطه با اندازه‌گیری میزان اطلاعات تولید شده طی هرسال وجود ندارد. در این راستا و به‌منظور دستیابی به یک استاندارد قابل‌قبول، محققین دانشگاه برکلی تمامی فرمت‌های متفاوت اطلاعات و ابزار ذخیره‌سازی‌ را به یک استاندارد واحد تبدیل کردند: ترابایت، یک واحد استاندارد اندازه‌گیری به‌منظور سنجش میزان اطلاعات جدید است. استاندارد فوق، با توجه به اینکه اکثر اطلاعات جدید به شکل دیجیتال بوده و سایر فرمت‌های ذخیره‌سازی‌ اطلاعات نیز به‌سرعت به‌سمت دیجیتال شدن در حرکت بوده (مثلا تصاویر دیجیتال جایگزین تصاویر سنتی شده‌اند)، و یا به‌صورت دیجیتال آرشیو می‌شوند (مثلا نشر روزنامه‌ها روی وب) مفید و کارساز خواهد بود. استاندارد فوق، صرفا به ارزیابی و سنجش حجم اطلاعات تولید شده اشاره داشته و در رابطه با کیفیت اطلاعات با یک فرمت خاص و یا کاربرد آن در جهت اهداف متفاوت، معیاری را ارائه نمی‌دهد.

اما آنچه دیدها و اذهان در این راستا از آن مغفول مانده و توجهی بدان نمی شود ماهیت این اطلاعات است. کمی گرایی و درگیر ذات تکنولوژی شدن باعث شده است که تعادل میان پیام و رسانه دچار آسیب شود و نگاه های ارتباطاتی خیره بر قابیل تکنولوژی در تولید و انباشت اطلاعات بماند و از اینکه حال این اطلاعات از کجا و به چه منظور آمده و غافل می شود.

فرآوری:امیر رضوانی

بخش ارتباطات تبیان

منبع: همشهری آنلاین