زونا، آبله مرغان بیدار شده
زونا نوعی بیماری پوستی ویروسی است که عامل ایجاد آن همان ویروس مولد آبله مرغان به نام "واریسلا زوستر" است که مجددا در بدن فعال می‌شود؛ به عبارت دیگر ابتلا به بیماری آبله مرغان در هر مرحله از زندگی فرد ، زمینه‌ساز ابتلا به زونا در بزرگسالی است، زیرا اغلب اوقات بعد از بهبودی بیماری آبله مرغان، ویروس این بیماری به حالت نهفته در بدن باقی می‌ماند.
این بیماری اغلب در افراد مسن دیده می شود، ولی در افراد جوان هم بروز بیماری نامحتمل نیست.
یک فرد در طول عمر خود به احتمال 10 تا 20 درصد به زونا مبتلا می‌شود. افرادی که از وضعیت سیستم ایمنی خوبی برخوردار نیستند، با احتمال بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.
علائم زونا کدامند؟
ویروس واریسلا در داخل گره‌های عصبی خفته باقی می‌ماند و بعد‌ها به دلایلی مانند کاهش مقاومت بدن، بالا رفتن سن، استرس و ... دوباره تحریک می‌شود و از طریق مسیرهای عصبی حرکت کرده و به سطح پوست می‌آید و با ایجاد درد و تاول‌های پوستی، بیماری زونا را ایجاد می‌نماید.
اغلب قبل از شروع علائم پوستی، در محل مبتلا درد ایجاد می‌شود. این درد میتواند همراه با سوزش و خارش و یا احساس گزگز شدن باشد. شایع‌ترین محل ابتلا، تنه و در ناحیه پهلوهاست ولی سایر نقاط هم می‌توانند درگیر شوند، از جمله صورت و اندام‌ها.
پس از 2 تا 3 روز، تاول‌های ریز و دردناک آبدار در سطح پوست نمایان می‌شوند. به دلیل آن که این ویروس در مسیر اعصاب پوستی حرکت می‌کند، معمولا تاول‌ها هم در مسیر رشته‌های عصبی یک ناحیه ی خاص از پوست به وجود می‌آیند که همراه با آن تب و لرز خفیف و نیز احساس کسالت و تهوع دیده می شود.
عوارض زونا چیست؟
از عوارض مهم زونا، دردهای پس از آن است، بدین معنی که یک تا سه ماه پس از ابتلا به زونا، درد به اشکال مختلف در محل ابتلا ایجاد می شود و برای مدت نسبتا طولانی باقی می‌ماند. اغلب این موارد بهبود دارند و گذشت زمان شروع درد را تخفیف می‌دهد، ولی در برخی موارد این مدت بسیار طولانی است.
آیا زونا مسری است؟
در مقایسه با بیماری آبله مرغان، شانس انتقال ویروس در بیماری زونا کمتر است، اما انتقال ویروس از راه تماس مستقیم به خصوص در هفته اول بروز ضایعات امکان‌پذیر است و احتمال انتقال آن از طریق ذرات معلق آلوده در هوا کم است.
افرادی که قبلا به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند یا علیه آن واکسینه نشده‌اند، مانند کودکان و خانم‌های باردار باید از تماس با افراد مبتلا به زونا پرهیز کنند.
انتقال ویروس واریسلا زوستر سبب ایجاد بیماری آبله‌مرغان می‌شود، ولی بیماری زونا ایجاد نمی‌کند. به همین دلیل است که گاهی گفته می‌شود زونا مسری نیست، زیرا برای ابتلا به آن باید ویروس نهفته در بدن مجددا فعال شود.
چه درمان‌هایی برای زونا مفید است؟
دردی که در محل ابتلا ایجاد می‌شود معمولا شدید است و برای کنترل آن مصرف مسکن‌هایی مانند استامینوفن میتواند مفید باشد.
داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر در صورتی که در شروع بیماری مصرف شوند سبب می گردند که بیماری خفیف‌تر بروز یابد.
مصرف داروها باید تحت نظر پزشک باشد.
از دستکاری ضایعات پوستی باید خوددارای کرد.
استحمام روزانه با صابون و شامپوهای ملایم کمک کننده خواهد بود.
فرآوری : نیره ولدخانی
بخش تغذیه و سلامت تبیان
منابع :
جام جم – دکتر شیرین فرجی گودرزی
ایسکانیوز - دکتر رضا حسینی، متخصص پوست و مو
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.
مطالب مرتبط :
