تبیان، دستیار زندگی
سه چیز است كه هر كه بدانها چنگ زند، به خواسته‏هاى دنیا و آخرت خود می­رسد: 1- هر كه به خدا چنگ بزند. (معصیت خداوند را انجام ندهد) 2- آنچه كه خداوند برای او می پسندد، بپسندد 3- به خداوند متعال خوش گمان باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

راه رسيدن به خواسته‌ها

راه رسیدن به خواسته‌ها

يکي از چيزهايي که انسان ها پيوسته در صدد به دست آوردن آن بوده اند، رسيدن به خواسته‌ها و يا به تعبير ديگر رسيدن به آرززوهايشان است. از آنجايي که خداوند خالق جهان و انسان است و ورابط و علل و معاليل به دست اوست و تدبير دنيا و امور آن ني به يد قدرت اوست. لذا راه و رسم رسيدن به خواسته‌ها نيز مساله اي است که بايد از طرف خداوند متعال بيان شود.

آنچه ما در روايات و احاديث داريم و بدان ها اشاره شده، تاکيد بر سه نکته است. شايد براي خيلي ها جالب باشد که راهکاري به دست بياورند که به خواسته‌هاي خود برسند. يادمان باشد که براي رسيدن به مقصود دنيايي و آخرتي، مثل خيلي چيزهاي ديگر، احتياج به پارتي داريم و فقط با يک نفر مي شود پارتي بازي کرد و آنهم خداست.

پس از همين حالا اقدام کنيد:

رُوِیَ عَنِ الصّادقِ علیه السَّلام:

ثَلَاثَةٌ مَنْ تَمَسَّكَ بِهِنَّ نَالَ مِنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ بُغْيَتَهُ مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ وَ رَضِيَ بِقَضَاءِ اللَّهِ وَ أَحْسَنَ الظَّنَّ بِاللَّه.[1]

ترجمه روایت: امام صادق صلوات الله علیه فرمودند:

سه چيز است كه هر كه بدانها چنگ زند، به خواسته‏هاى دنيا و آخرت خود می­رسد: 1- هر كه به خدا چنگ بزند. (معصيت خداوند را انجام ندهد) 2- آنچه كه خداوند براي او مي پسندد، بپسندد 3- به خداوند متعال خوش گمان باشد.

شرح روایت: «ثَلَاثَةٌ مَنْ تَمَسَّكَ بِهِنَّ نَالَ مِنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ بُغْيَتَهُ»؛ انسان هم خواسته­های دنیایی دارد و هم خواسته­های آخرتی دارد. اگر کسی این سه چیز را که جنبه­های درونی هم دارد، برای خودش فراهم کند و به دست بیاورد، به مطلوب دنیا و آخرتش می­رسد.

سه چيز است كه هر كه بدانها چنگ زند، به خواسته‏هاى دنيا و آخرت خود می­رسد: 1- هر كه به خدا چنگ بزند. (معصيت خداوند را انجام ندهد) 2- آنچه كه خداوند براي او مي پسندد، بپسندد 3- به خداوند متعال خوش گمان باشد.

 اول: «مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ»؛ كسي كه دست از گناه بردارد به امید اینکه خداوند به او لطف كند. یکی از معانی «اعتصام بالله»، دوری گزیدن ازگناه به امید رسیدن لطف خداست.

دوم: «وَ رَضِيَ بِقَضَاءِ اللَّهِ» راضی به قضای الهی باشد. رضایت را خشنودی معنا می­کنند ولی در واقع به معنای «پسند» است. رضایت به قضای الهی معنایش این است که آنچه را که خداوند برای او پسندیده و تدبیر کرده است، بپسندد.

سوم: «وَ أَحْسَنَ الظَّنَّ بِاللَّه» خوش گمانی به خدا داشته باشد و بد گمانی نداشته باشد. اینطور نباشد که - نعوذ بالله- در ذهنش بیاید که آنچه خدا برایش پسندیده، بد پسندیده است. حتی امام صادق علیه السلام تعبیر به «ظن» به معنای گمان می­کند نه یقین! می­فرماید "حسن ظن" به خدا داشته باشد. خدا هیچ وقت بدی برای ما نمی­خواهد؛ خوبی و خیر ما را می­خواهد.

[لذا روايت داريم که امام صادق عليه السلام فرمود: عجبت  للمرء المسلم، لا يقضي الله عزوجل له قضاء الا کان خيرا له : (2) مي‌کنم از انسان مسلمان که خداي متعال براي او چيزي را تثبيت نمي‌کند (قضا و حتمي) مگر اين که براي او خير است.]

یک نکته­ را اشاره کنم و آن اینکه ما هم خواسته­های دنیایی داریم و هم خواسته­های آخرتی. ما در خواسته­های دنیایی­مان گاهی در مصداقِ خواسته­هایمان اشتباه می­کنیم. از آنجایی که ما دنبال راحتی هستیم، خیال می­کنیم راحتی با پول فراهم می­شود؛ لذا از خداوند تقاضای پول می­کنیم. اینجاست که ما اشتباه می­کنیم. چرا می­گوییم خدایا پول بده؟ و وقتی به ما نداد، گمانمان به خدا بد می­شود و با خود می­گوییم "­خواستیم، ولی به ما نداد". اگر به تو می­داد چه بسا این برای تو راحتی نمی­آورد. تو اشتباهت در این است که خواسته واقعی­ات «راحتی» است. خیال می­کنی با پول راحتی فراهم می­شود و حال اینکه اگر خدا تمام دنیا را در یک کاسه کند و به دست تو بدهد، باز هم گره­های کوری هست که با آن پول باز نخواهد شد و تا آخر زندگی­ات هم ناراحت می­مانی. این اشتباهی است که ما می­کنیم. نه! امام صادق علیه السلام فرمودند چه کن، گناه را ترک کن به امید اینکه خداوند به تو لطف کند. بعد هم آنچه که او می­پسندد تو هم بپسند. او خیر تو را می­خواهد، هیچ وقت بدی تو را نمی­خواهد.پس آنچه برای تو می­پسندد را بپسند و بعد از آن هم به خدا خوش گمان باش. خدا در انتخاب اشتباه نمی­کند اما تو اشتباه می­کنی!

رضایت به قضای الهی معنایش این است که آنچه را که خداوند برای او پسندیده و تدبیر کرده است، بپسندد.

مهم­تر از همه همان اوّلی یعنی «اعتصام بالله» است گناه را ترک کن، امید لطفش را داشته باش؛ به تَبَع آن مطلوبت می­آید. اما اگر بنا باشد هم مرتّب گناه کنی و هم بخواهی به مطلوبت برسی، نمی­شود. شوخی نکن!

حضرت فرمودند اگر این سه چیز را رعایت کردی، به مطلوب دنیا و آخرتی­ات می­رسی. اوّلی­اش این است که گناه را ترک کنی. ما اوّلی را گذاشتیم کنار و در دومی وسومی­اش - نعوذ بالله- خیال می­کنیم از خدا بهتر می­فهمیم. این است که گره پس از گره در کار ما می­افتد و بعد هم می­نشینیم ناله می­کنیم. ناله نکن! از همان اوّل برو گناه را ترک کن. دقّت کنید که حضرت روی طاعات دست نمی­گذارد؛ بلکه روی ترک گناه تأکید می­فرماید. گناه را ترک کن و امید به لطف خدا داشته باش. آن وقت هیچ­گاه خدا ناامیدت نمی­کند و مطلوب دنیا و آخرتت را به تو می­دهد.

ما اوّلی را گذاشتیم کنار و در دومی وسومی­اش - نعوذ بالله- خیال می­کنیم از خدا بهتر می­فهمیم. این است که گره پس از گره در کار ما می­افتد و بعد هم می­نشینیم ناله می­کنیم.


منابع:

سخنراني آيه الله مجتبي تهراني. چهارشنبه 12 اسفند 1388- 16 ربیع الاول 1431. مسجد جامع بازار تهران

[1] . تحف العقول، صفحه 315 - بحارالأنوار، جلد 75، صفحه 229

[2] کافي ج2، ص62.

برگفته از پايگاه آيه الله تهراني.

تهيه : محمد حسين امين،گروه حوه علميه تبيان