تبیان، دستیار زندگی
محمد فهد القحطانی» رئیس جمعیت حقوق مدنی و سیاسی عربستان سعودی، راه فشار بر نظام عربستان را پیوستن مردم به نهادهای جامعه مدنی می داند. او در این رابطه گفته است: اولین گام اینست كه مردم به روند مسالمت آمیز و سازمان یافته بپوندند كه با نهادهای جامعه مدنی در
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مردم عربستان خواهان اصلاح نظام

شترسواران برای سرکوب مردم و اغتشاش در مصر به دستور شاهزاده

ماه های اخیر موج مبارزه طلبی و اعتراض مردم در برابر حکومت های خود رنگ و بوی جدی تری به خود گرفته است. این موج از تونس آغاز و به مصر و اردن سرایت کرده است. مسئله ای که در این میان وجود دارد این است که رهبران كشورهای یمن، سودان، عربستان سعودی و برخی دیگر از كشورهای عربی همگی آسیب پذیر هستند. این حکومت ها از خشم و غضب مردم خود در امان نیستند و احتمال آغاز اعتراض های گسترده مردمی دراین كشورها وجود دارد.

در حال حاضر جهان عرب گرفتار استبداد بزرگی است به گونه ای كه حاكم عرب تظاهرات را آشوب، دیدگاه آزاد را خطر، مطالبه حقوق را تعدی، انتقاد از مسئولان را اهانت و بازخواست درباره مسئولیت های سیاسی را بدعت و تحریك كردن افكار عمومی و كشف فساد را خیانت می داند.

با این وجود خطر بزرگتر از لحاظ احتمال و شدت در عربستان سعودی وجود دارد. این کشور نفت خیز بزرگ همانند بسیاری دیگر از کشورهای عرب حق آزادی سیاسی را از مردم خود سلب کرده است. «ملک عبدالله» پادشاه عربستان ناآرامی های مصر را محکوم کرده و در بیانیه ای از دولت حسنی مبارک حمایت کرده و جمهوری اسلامی ایران را مورد هدف قرار داده است.

«محمد فهد القحطانی» گفته است: اولین گام اینست كه مردم به روند مسالمت آمیز و سازمان یافته بپوندند كه با نهادهای جامعه مدنی در ارتباط است. به این معنا كه افراد به یك موسسه بپیوندند كه خواهان حقوق مدنی و سیاسی است

البته این مسئله جدیدی نیست. تقریبا در تمام كشورهای عرب اهل سنت و همپیمان غرب نگرانی جدی نسبت به ایران وجود دارد. آن ها معتقدند ایران در تلاش برای ایجاد «هلال شیعی» از طریق عراق، بحرین و به سوی مناطق نزدیك خلیج فارس عربستان سعودی است تا به این ترتیب بتواند به قدرت هژمونیك در تامین نفت جهان تبدیل شود.

در کشور عربستان سعودی با وجود ثروت هنگفت نفتی شمار زیادی از جوانان بیكار هستند و در عین حال تعداد زیادی از اتباع سایر كشورها در این كشور مشغول به كار می باشند که این امر یكی از تضادهای موجود در این کشور است. خزانه عظیم عربستان تنها به طبقه ای خاص تعلق دارد و به دست مردم نمی رسد که این ناشی از تقسیم ناعادلانه ثروت در عربستان است.

مصر

در عربستان، تنها فساد اداری و مالی وجود ندارد بلكه فساد سیاسی نیز وجود دارد. در نظام های دموكراتیك به معنای واقعی، نظارت و شفافیت وجود دارد اما این امر در عربستان وجود ندارد. این مسئله به علت ماهیت انتصابات سیاسی است، فردی که برای دستگاهی تعیین می شود می‌خواهد از جایگاه خود استفاده كرده و از بیت المال در جهت منافع خود بهره می برد.

جمعیت حقوق مدنی و سیاسی عربستان سعودی پیامی ذر رابطه با فساد، رشوه گیری و نبود شفافیت در نهادهای كشور را تهیه و به پادشاه این کشور تقدیم کرده است. در ین پیام آنها به تفصیل درباره گسترش فساد اداری كه آن را ناشی از فساد سیاسی می‌دانند، اشاره كرده اند و چهار شیوه اصلی چگونگی به سرقت رفتن بیت المال را شرح داده‌ اند. اما نتیجه ای از كمیته ای كه برای رسیدگی به آن از سوی شاه عربستان تشكیل شد، بیرون نیامده است.

هجدهم بهمن ماه شماری از فعالان حقوق بشری و سیاسی عربستان سعودی فراخوان مردمی را در اینترنت تحت عنوان «مردم خواهان اصلاح نظام» هستند، داده اند. شاید این فراخوان مقدمه ای برای حرکت مردم در جهت اجرای اصلاحات ریشه ای در كشورشان باشد.

در حال حاضر جهان عرب گرفتار استبداد بزرگی است به گونه ای كه حاكم عرب تظاهرات را آشوب، دیدگاه آزاد را خطر، مطالبه حقوق را تعدی، انتقاد از مسئولان را اهانت و بازخواست درباره مسئولیت های سیاسی را بدعت و تحریك كردن افكار عمومی و كشف فساد را خیانت می داند.

«عبدالهادی بوخمسین» از فعالان عربستانی گفته است: ما در دوره اصلاح به سر می بریم اما نیاز به اصلاحاتی بیشتر، عمیق تر و گسترده تر داریم كه همه جوانب سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را در بربگیرد تا دیگر كسی احساس نكند كه به او ظلم شده است زیرا این امر، به التهاب و سپس بی ‌ثباتی می انجامد.

یکی از بزرگترین نگرانی ها در عربستان ایجاد تظاهرات هایی به تبعیت از ناآرامی های مصر توسط شیعیانان در منطقه

اولین تکانهای انقلاب مصر؟

الشرقیه است. شیعیانان كه ده درصد جمعیت عربستان را تشكیل می دهند در منطقه الشرقیه ساكن هستند. این منطقه مقر اصلی شركت نفتی بزرگ آرامكو و میدان های نفتی السفیانیه و الغوار است. به طور معمول درگیری ها و نزاع های خیابانی با نیروهای امنیتی عربستان وجود داشته كه بسیار به ندرت در رسانه های بین المللی انعكاس یافته است. اغلب شیعیان عربستان معتقدند كه با آنها به عنوان شهروندان درجه دو برخورد می شود.

«فیصل عیتانی» استراتژیست مسایل خاورمیانه گفته است: حرکت شیعیانان عربستان، به طور بالقوه بسیار خطرناك تر از مصر است. شیعیانان در این کشور بسیار مورد بی مهری قرار گرفته و به حاشیه رانده شده اند و در عین حال بر روی ذخائر نفتی پادشاهی عربستان نشسته اند.

«محمد فهد القحطانی» رئیس جمعیت حقوق مدنی و سیاسی عربستان سعودی، راه فشار بر نظام عربستان را پیوستن مردم به نهادهای جامعه مدنی می داند. او در این رابطه گفته است: اولین گام اینست كه مردم به روند مسالمت آمیز و سازمان یافته بپوندند كه با نهادهای جامعه مدنی در ارتباط است. به این معنا كه افراد به یك موسسه بپیوندند كه خواهان حقوق مدنی و سیاسی است. ر‍ژیم های عرب در گذشته مدعی بودند كه مردم مطالبه نمی‌ كنند اما امروز صداها بلند شده است. جریانی كه به طور مسالمت آمیز و علنی خواسته های حقوقی خود را مطرح می كند، به نتیجه خواهد رسید و مردم را در روند امور مشاركت خواهد داد یا حداقل ظلم را از آنها خواهد برداشت. او در ادامه خاطر نشان کرده که ما خواهان وضعیت موجود در عربستان نیستیم ما خواهان برداشته شدن ظلم از مردم و حفاظت از حقوق آنها هستیم و اولویت ما اجرای اصلاحات سیاسی در عربستان است زیرا اعتقاد راسخ داریم كه همه موارد نقض حقوق بشر به ساختار سیاسی كنونی برمی گردد و از این رو، ما بر آن تمركز می كنیم لذا باید دیدگاه خود را مطرح كنیم و نظام هم باید دیدگاهش را مطرح كند و فصل الخطاب و قضاوت كننده درباره این دیدگاه، مردم هستند.

 پریسا چیذری

بخش سیاست