تبیان، دستیار زندگی
اصولاً رضا را باید ثمره محبت، و محبت را ثمره معرفت دانست؛ زیرا آن کسی که شخصی را به خاطر کمالات و صفات خوشی که در او وجود دارد دوست می دارد به همان اندازه که بر مراتب معرفت و آگاهی...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امام رضا(ع) در مقام و پایگاه رضا به قضای الهی

امام رضا(ع) در مقام و پایگاه رضا به قضای الهی

این امام بزرگوار ما به رضا نامبردار می باشد، نامی که سراسر زندگانی آن حضرت و حالات درونی و شخصیت روانی او را در یک مقام والای اخلاقی خلاصه می کند. بدیهی است که این نام و عنوان به گزاف برای آن حضرت انتخاب نشده است، بلکه با آینده نگری و بینشی روشن چنین نامی از میان نامها برای این امام گزین شده است. چنان که نام های همه ائمه علیه السلام بازگو کننده یک سلسله واقعیاتی متناسب با شخصیت آنها بوده و نمودارترین حالات روحی آنها را روشنگر است.


با وجود این که این امام بزرگوار با آسیبهای گوناگونی مواجه بود که جان و تن او را می‌آزرد و به‌دور از زادبوم و اهل و عیال به سر می برد، به هیچ وجه از پایگاه رضای به قضاء الهی نلغزید، و هرگز بی تابی و بد گمانی نسبت به خدای متعال از او دیده نشد؛ بلکه هر حالتی که در طرز رفتار آن حضرت مشاهده می شد، نمایانگر روحی سرشار از رضا بوده است؛ چنان که نکات و گزارشهای کوتاهی که در پیش داریم گویای همین حقیقت می باشد، لذا باید گفت که این شخصیت عظیم انسانی با نام خود و روحی که این عنوان را تأیید می‌کرد بشریت را به مقامی از نظر اخلاق و تربیت رهنمون گشت که از دیدگاه همه عرفا و خدا آشنایان از پر فضیلت ترین مقامات انسانی و عالی ترین مراحل کمال اخلاقی به شمار است.

برای این که از این پایگاه اخلاقی و ارزش آن تا حدودی واقف گردیم راجع به آن فشرده ای از سخن بزرگان را بازگو می کنیم، امّا قبلاً روایتی را که از امام رضا علیه السلام نقل شده است در زیر می آوریم: آن حضرت فرموده است:

ایمان دارای چهار رکن می باشد:

1 ـ توکل به خدا

2 ـ رضا به قضای او

3 ـ تسلیم در برابر امر او

4 ـ واگذار کردن امور به او

اصولاً رضا را باید ثمره محبت، و محبت را ثمره معرفت دانست؛ زیرا آن کسی که شخصی را به خاطر کمالات و صفات خوشی که در او وجود دارد دوست می دارد به همان اندازه که بر مراتب معرفت و آگاهی وی نسبت به او افزوده می شود دوستی و دلبستگی به وی در او رو به فزونی می گذارد. اگر کسی با چشم بصیر جلال و کمال الهی را بنگرد قهراً به خدا دلبستگی می یابد و حبّ او به خدا ـ با افزایش معرفت نسبت به او ـ فزاینده می گردد:

"والّذین آمنوا اشد حبّاً لله"(بقره: 165) افرادی که ـ به خاطر فزونی معرفت ـ دارای ایمان هستند، حبّ آنها نسبت به خدا استوارتر و فزونتر می باشد.

وقتی شخص دوستدار خدا باشد هر پدیده و دستاوردی که از ناحیه او می رسد نیکو و زیبا تلقی کرده و آن را پسند می کند. چنین موضع روانی در انسان بیانگر رضای او نسبت به خدای متعال است.

رضا فضیلت شکوهمندی است که باید گفت تمام فضائل اخلاقی در آن خلاصه می شود، خداوند متعال مقام رضای شخص به خود را با رضای خود از آن شخص مقرون ساخته و از این رهگذر شکوه و عظمت آن را بیان نموده است، آنجا که می فرماید:

"رضی الله عنهم و رضوا عنه"(مائده: 119) خدا از آنها راضی است و آنان نیز از وی راضی هستند.

نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رضا را دلیل ایمان انسان معرفی کرده است، آن گاه که گروهی از یارانش را مورد سؤال قرار داد و فرمود:

«نشانه ایمان شما چیست؟

عرض کردند: در برابر بلایا و گرفتاریها صابر هستیم، و به گاه رفاه و خوشی خدای را سپاسگزاریم، و به هنگام در رسیدن قضای الهی از رضا برخورداریم.

آن حضرت به آنان فرمود: سوگند به خداوندگار و صاحب کعبه که شما دارای ایمان می باشید».

به امام صادق علیه السلام عرض کردند:

از چه طریقی می توان به ایمان مؤمن پی برد؟

فرمود: از طریق تسلیم او در برابر خدا، و رضای او در مقابل حوادث خوش و ناخوشی که به او روی می آورد.


منبع: نرم افزار آستان محبت

بخش حریم رضوی