اژدر بنگال چیست؟

اژدر بنگال (Bangalore torpedo) یک خرج انفجاری است که در انتهای یک تیوب با طول زیاد تعیبه شده که طول این تیوب قابل افزایش است. این ابزار توسط واحدهای مهندسی رزمی به منظور پاکسازی موانعی به کار می رود که پاکسازی آنها مستلزم نزدیک شدن و احتمال قرار گرفتن در معرض آتش دشمن است. اسامی دیگری که برای اژدر بنگال در محاوره به کار می رود عبارتند از: Bangalore mine، bangers یا به طور خلاصه Bangalore.

اژدر بنگال قادر به پاکسازی معبری با طول حداکثر 15 متر و عرض یک متر در میادین مین و سیم خاردار است.

تاریخچه

اژدر بنگال نخستین بار توسط سروان مک کلینتاک (Captain McClintock) جمعی ارتش انگلیس در هند مستقر در بنگلور در سال 1912 ابداع شد. او این وسیله را به منظور منفجر کردن تله های انفجاری و موانع به جا مانده از جنگهای بوئر(Boer) و روسیه-ژاپن اختراع کرد. اژدر بنگال روی یک مین منفجر می شد، بدون اینکه نیاز باشد فرد خنثی کننده بیش از 3 متر به آن نزدیک شود.

اژدر بنگال هم اکنون توسط شرکت سیستمهای دفاعی موندیال (Mondial Defence Systems) در انگلستان جهت استفاده نیروهای مسلح انگلیس و آمریکا تولید می شود.

سابقه خدمتی

در جنگ جهانی اول، اژدر بنگال در ابتدا جهت پاکسازی میدان نبرد از سیمهای خاردار قبل از حمله مورد استفاده قرار می گرفت. این وسیله در زیر آتش دشمن، از یک محل امن در یک سنگر قابل استفاده بود.

نمونه متعارف اژدر متشکل از تعدادی لوله هر یک به طول 5/1 متر (5 فوت) بود که محتوی خرج انفجاری بودند و به یکدیگر متصل می شدند. لوله ها با استفاده از یک غلاف خارجی به یکدیگر پیچ می شدند تا لوله ای طویلتر به طول دلخواه تشکیل دهند. برای جلوگیری از گیر کردن نوک لوله به عوارض روی زمین، یک قطعه مخروطی با سطح صیقلی به انتهای اولین لوله پیچ می شد. پس از آماده شدن مجموعه لوله ها، آن را از یک مکان امن، به درون میدان مین یا سیم خاردار وارد و سپس مجموعه را منفجر می کردند. بدین ترتیب معبری با عرض حدود 5/1 متر درون میدان سیم خاردار پاکسازی می شد.

یک نمونه از کاربرد این تکینک در فیلم صامت بالها (Wings) محصول 1927 به نمایش درآمده است. این فیلم برنده جایزه بهترین تصاویر متحرک شد. در سال 1917 در نبرد کامبرای (Battle of Cambrai)، واحد مهندسی سلطنتی بریتانیا از اژدر بنگال برای منحرف کردن توجه دشمن از محلی که نبرد واقعی در جریان بود، استفاده می کرد.

کاربرد در جنگ جهانی دوم

اژدر بنگال توسط ارتش آمریکا در طول جنگ جهانی دوم با نام اژدر بنگال M1A1 به کار گرفته شد. نیروهای آمریکا و کشورهای مشترک المنافع به ویژه در جریان حمله به ساحل نرماندی از این ابزار به طور گسترده استفاده کردند. کاربرد اژدر بنگال برای پاکسازی موانع سیم خاردار در صحنه های هجوم به ساحل در روز حمله به نرماندی (D-Day) در فیلمهای نجات سرجوخه رایان (Saving Private Ryan)، طولانیترین روز (The longest Day)، یکِ سرخ بزرگ (The Big Red One) و همچنین در بازیهای مدال افتخار: هجوم متفقین (Medal of Honor: Allied Assault)، مدال افتخار: خط مقدم (Medal of Honor: Frontline) و یکِ سرخ بزرگ 2:ندای وظیفه (The Big Red One 2: Call of Duty) به تصویر کشیده شده است.

در فیلم " یکِ سرخ بزرگ"، ساموئل فولر ،سناریست و کارگردان، به عنوان یک کهنه سرباز که خود در حمله به نرماندی مشارکت داشته است، از زبان راوی فیلم، مخاطرات ذاتی مونتاژ و استفاده از اژدر بنگال را روایت می کند. راوی می گوید: اژدر بنگال 10 متر طول داشت وحاوی 85 پاوند تی ان تی بود که می باست در طی مسیر با دست مونتاژ می شد.

توسعه پس از جنگ جهانی دوم

امروزه، اژدر بنگال با اندکی تغییرات نسبت به نمونه اولیه و با نام M1A2 عمدتاً برای گشودن معبر در میان موانع سیم خاردار کاربرد دارد. همچنین این ابزار در حال حاضر در عملیات در افغانستان در مواردی از قبیل پاکسازی انبارهای تدارکاتی دشمن در درون غارها به کار می رود.

واحدهای مهندسی سلطنتی انگلستان و مهندسی رزمی آمریکا از ابزارهایی مشابه اژدر بنگال استفاده می کنند که از مونتاژ تیرکهای فلزی پر شده با ماده منفجره پلاستیکی، ساخته می شود. ماده منفجره پلاستیکی (PE) چاشنی گذاری می شود و پس از انفجار، ترکشهای تولید شده، سیمها را قطع می کند. نتایج حاصل از کاربرد این وسیله شبیه اژدر بنگال است و همانند آن، طولش با افزودن قطعات بیشتر قابل افزایش می باشد.

جدیدترین نمونه از اژدر بنگال به تیغه بنگال (Bangalore blade) موسوم است که از آلومینیوم سبک وزن و با استفاده از فناوری نفوذگر انفجاری شکل دار (Explosively formed penetrator)  ساخته شده و قادر به شکافتن موانع سیم خارداری است که نمونه اصلی اژدر بنگال قادر به غلبه بر آنها نیست. در یک انفنجار آزمایشی که در یک برنامه تلویزیونی به نام جنگ افزارهای آینده ترتیب داده شده بود، تیغه بنگال معبری به عرض حدود 5 متر در میدان سیم خاردار مستحکمی از نوع Concertina Wire ایجاد کرد و همچنین گودالی عمیق به وجود آورد که برای منجر کردن مینهای ضدنفر دور و بر کافی بود. تیغه بنگال در انگلستان توسط شرکت فناوریهای آلفورد (Alford Technologies) برای استفاده نیروهای رزمی متعارف و نیز نیروهای ویژه که نیازمند ابزاری سبک وزن و قابل حمل و نقل آسان برای پاکسازی موانع بودند، توسعه داده شد.

به تازگی، اژدر بنگال در حال جایگزینی با سیستم نفوذ در موانع ضدنفر (APOBS) ساخت آمریکا و سیستم نفوذگر نارنجک تفنگی موسوم به RAMBS II ساخت انگلستان است. این سیستمهای جدید دارای سهولت کاربرد، تاثیر و انعطاف پذیری بیشتری نسبت به اژدر بنگال هستند و می توانند مسیری چندین برابر طولانیتر را پاکسازی کنند.

فراوری: محسن مرادی

بخش دانش و زندگی تبیان

منابع:

ویکی پدیا

newcoy.persianblog.ir