تبیان، دستیار زندگی
سه شنبه 17 بهمن ماه 1357 – ضمیمه روزنامه اطلاعات: دیروز بعداز ظهر در ساعت پنج و سی دقیقه همانگونه که اطلاعات پیش بینی کرده بود امام خمینی در یک مصاحبه مطبوعاتی که با حضور پیش از سیصد خبرنگار داخلی و خارجی در محل مدرسه علوی ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امام خمینی : اگر دولت کنار برود آشفتگی را حل میکنیم


سه شنبه 17 بهمن ماه 1357 – ضمیمه روزنامه اطلاعات:

دیروز بعداز ظهر در ساعت پنج و سی دقیقه همانگونه که اطلاعات پیش بینی کرده بود امام خمینی در یک مصاحبه مطبوعاتی که با حضور پیش از سیصد خبرنگار داخلی و خارجی در محل مدرسه علوی تشکیل شده بود، مهندس مهدی بازرگان را بعنوان رئیس دولت موقت انقلاب معرفی کرد.

امام خمینی راس ساعت پنج و هفده دقیقه در جلسه حضور یافت و بعد از آنکه دکتر یزدی به حاضران خوشامد گفت. امام خمینی خطابه خود را به اینشرح بیان داشت:

"اعوذ بااله من الشیطان الرجیم"

بسم الله الرحمن الرحیم

آقایان آشفتگی چند ساله ملت ما را میدانند و مطلعند که تمام دستگاه های ملی و دولتی فلج شده است.

وضع اقتصادی رو به نابودی رفته است، وضع فرهنگ ما خراب است.

دانشگاه ها تعطیل اند و مدارس تعطیل است. بازارها تعطیل است.

تمام اینها مطمئنا به خون ریزی هایی که تاکنون شده است و آشفتگی هایی که شده و هست از همه اینها اطلاع دارید.

ما اعتقاد داریم که اگر چنانچه دولت غاصب و کسانیکه مربوط هستند به آن، دست از شلوغ کاری بردارند و با تعقل اشیاء را فکر کنند و کنار بروند، ما همه این مسائل را انشاء اله با پشتیبانی ملت حل خواهیم کرد.

شما خبرنگارها در این مدت ها ملاحظه کردید که ملت ما از مرکز تا هرجا که چشم انداز باشد شهرستان های بزرگ و کوچک، دهکده، قراء و قصبات، همه با هم یک فکر و یک نظر با اراده مصمم از ما می خواهند که رژیم سلطنتی که یک رژیم پوشیده غیر عقلائی است و رژیم سلطنت محمدرضا خان همه مردم گفته اند که اینها باید سراغ کارشان بروند و همه مردم یکدل و یک جهت جمهوری اسلامی را می خواهند.

ملت ما مسلم است، علاقمند به اسلام است، عدل اسلامی را دیده است. تاریخ ما از حکومت هایی که در صدر اسلام بوده خبر بما داده که وضع این حکومت ها چه بوده است.

حضرت امیرالمومنین علی ابن ابیطالب که حاکم ممالک بزرگ از عربستان تا مصر و عراق و ایران و سوریه و سایر جاها بوده است.

قاضی که خودش برای قضا قرار داده بود وقتی یک نفر یهودی از امام به او شکایت کرد قاضی حضرت علی علیه السلام را خواست و با یهودی در عرض هم نشستند و دادخواهی شد و قاضی حکم برخلاف حضرت علی داد.

یک چنین وضع حکومتی معلوم نیست در وسط، تحقق پیدا کرده باشد و ما آرزوی یک چنین حکومتی را داریم.

یک حکومت عادل می خواهیم حکومتی که نسبت به افراد علاقه مند باشد عقیده اش این باشد که باید من نان خشک بخورم مبادا یک نفر در مملکت من زندگیش سخت باشد. گرسنگی بخورد ما چنین حکومت عدلی می خواهیم ایجاد کنیم.

و ما چنان، چنانکه شما، می دانیم- یعنی خبرنگاران بواسطه اطلاعاتی که در ممالک خودشان هست- و ما بواسطه اطلاعاتی که در این مملکت داریم و مشاهداتی که داشتیم از اول که رضاخان کودتا کرد، تا وقتیکه مجلس موسسان درست کرد و وکلائی خودش درست کرد تمام اینها با سرنیزه بود و اراده ملت دخالت در این وضع نداشت.

و ملت به هیچ وجه به حساب نمی آمد یک چنین جمعیتی که او جمع کرده بود و با سرنیزه مجلس موسسان را تاسیس کرد و آنها رای دادند آن رای باطل بوده و آن مجلس، مجلس ملی نبوده است و چون مجلس ملی نبوده است رژیم سلطنتی پهلوی رژیم متکی به سر نیزه بوده است و قانونی نبوده است.

وقتی رژیم قانونی نشد و مجالسی که بعداً تهیه شده است قانونی نبوده است. الان نه دولت قانونی است نه این مجلس نه آن مجلس و لهذا چون مجلس را غیر قانوی میدانیم و دولت را غیرقانونی میدانیم و اوضاع کشور را آشفته می بینیم برای اینکه خاتمه بدهیم به این وضع هر چه زودتر به اتکای آرای عمومی که با ماست و ما به احتساب آراء عمومی و شما می بینید که آراء عمومی با ماست که ما را بعنوان وکالت یا بعنوان رهبری قبول دارند از این جهت یک دولتی را معرفی می کنیم رئیس دولتی را معرفی می کنیم موقتاً دولتی تشکیل بدهد که هم به این آشفتگی ها خاتمه بدهد و هم این مسئله کنونی که مجلس موسسان است.

انتخابات مجلس موسسان را درست کند و مقدمات آنرا درست کند و مجلس موسسان تاسیس بشود و انتخابات مجلس هم انجام بشود.

و آنها دولت قانونی را انتخاب کنند و مجلس موسسان که تشکیل شد جمهوری اسلامی را به رفراندوم بگذارد. گرچه من اعتقادم این است که احتیاجی به رفراندوم نیست و مردم مکرر رای داده اند لکن برای آنکه بهانه تمام بشود آزادانه این کار را می کنیم تا مردم بدانند رای آزاد که مردم میدهند به که وجه رژیمی می دهند.

لهذا دولت موقت را تعیین کردیم و چون جناب آقای مهندس مهدی بازرگان را سال های طولانی است از نزدیک می شناسم و مردی است فاضل، متدین از لحاظ دیانت امیر به ملت و ملی و بدون گرایش به چیزی که خلاف مقررات شرعی است من ایشان را معرفی می کنم که ایشان رئیس دولت باشد.

و ایشان ورزای خود را تعیین می کنند و به ما معرفی می کنند تا شورای انقلاب ما که پیشنهادش و نظرش این بود که ایشان رئیس دولت باشد. و وزرای شان را بررسی می کنند و انشاء اله مسائل بطور سهل و خوبی انجام بگیرد.

و من باید یک تنبه دیگری هم بدهم و آن اینکه من که ایشان را حاکم کرده ام یک نفر آدمی هستم که بواسطه ولایتی که از طرف شارع مقدس دارم این را قرار داده ام.

ایشان واجب اتباع است ملت باید از او اتباع کند یک حکومت عادی نیست، یک حکومت شرعی است باید از او اتباع کند.

مخالفت با این حکومت مخالفت با شرع است.

قیام علیه حکومت شرع جزایش در قانون ما هست.

در اجماع است، در شرع ما هست و جزایش بسیار زیاد است.

من تنبه می دهم به کسانی که تخیل این امر را بکنند که کارشکنی بکنند یا خدای نخواسته قیام برضد این حکومت بکنند من اعلام می کنم که جزای آنها بسیار سخت است. در فقه اسلام قیام بر ضد حکومت الهی قیام برضد خداست قیام برضد خدا کفر است و من تنبه می دهم به آنها که سرعقل بیایند بگذارند مملکت از آشفتگی بیرون بیاید. نگذارند خون های محترم ریخته شود.

بگذارند جوان های ما دیگر این قدر خون ندهند بگذارند اقتصاد ما صحیح بشود تا ما بتدریج کارها را اصلاح بکنیم، از خدای تبارک و تعالی می خواهم که توفیق بدهد به آقای مهندس بازرگان که این ماموریت را به وجه احسن انجام دهد.

متن فرمان

پس از پایان سخنان امام حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی متن فرمان نخست وزیری مهندس بازرگان را به این شرح قرائت کرد.

بسم الله الرحمن الرحیم

بتاریخ ششم ربیع الاول 1299

جناب آقای مهندس مهدی بازرگان بنا به پیشنهاد شورای انقلاب برحسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از ارای اکثریت قاطع قریب باتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری جنبش ابراز شده است و بموجب اعتمادی که بایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص مامور تشکیل دولت موقت می نمایم تا ترتیب اداره مملکت و خصوصا انجام رفراندم و رجوع به آرای عمومی ملت در باره تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی و تشکیل مجلس موسسان از منتخیین مردم جهت تصویب قانون اساسی نظام جدید و انتخاب مجلس نمایندگان ملت بر طبق قانون اساسی جدید را بدهید.

مقتضی است که اعضای دولت موقت را هر چه زودتر با توجه به شرایطی که مشخص نمودم به شرایطی که مشخص نمودم تعیین و معرفی نمائید.

کارمندان دولت و ارتش و افراد ملت با دولت و ارتش و افراد ملت با دولت موقت شما همکاری کامل نموده و رعایت انضباط، را برای وصول به اهداف مقدس انقلاب و سازمان یافتن امور کشور خواهد نمود موفقیت شما و دولت موقت را در این مرحله حساس تاریخی از خداوند متعال مسئلت می نمایم.

روح الله الموسوی الخمینی

عظیم ترین وظیفه

با پایان گرفتن قرائت متن فرمان امام نوبت به مهندس بازرگان رسید که سخنانی خطاب به امام و ملت بیان کند. وی اینطور آغاز کرد:

خدای بزرگ را شکر می کنم که چنین اعتبار و حسن شهرتی را که لیاقت آنرا نداشتم بمن ارزانی داشت. و همین موضوع باعث شده که آیت الله چنین لطفی را بمن ابراز داشتند و از ملت تشکر می کنم بازرگان افزود این ماموریت یعنی ریاست دولت موقت و تشکیل حکومت در این شرایط عظیم ترین شغل و در عین حال بزرگ ترین وظیفه ی است که بمن واگذار شده و عظیم ترین وظیفه است که در طول 72 سال عمر مشروطه به کسی داده شده من با توجه به ضعف جسمانی ام نمی بایست زیر بار چنین مسئولیتی می رفتم ولی از سوی دیگر ناچار به قبول آن هستم و با توجه به عزم راسخی که آیت الله در سراسر این جنبش داشتند این اولین دستوری است که از خود آیت الله گرفته ام حضرت امیرالمومنین "ع" فرموده اند از مشکلات نهراسید بامید خداوند امتتان از آیت الله و انتظار از ملت ایران این خدمت خطیر را قبول کرده ام برای مخاطرات آماده ام و منتهای کوشش را برای موفقیت و خدمت در راه ملت ایران خواهم کرد.

سپس مهندس بازرگان به سئوالات خبرنگاران پاسخ داد و در مورد این که آیا کابینه شما یک کابینه شبح است یا عملا کابینه ای است که کار خواهد کرد، پاسخ داد: البته این کابینه یک سایه نخواهد بود و همچنین خیالی نیز نخواهد بود بلکه کابینه ای است جدی و از فردا کارهای جاری مملکت را در دست خواهد گرفت.

آقای بازرگان در پاسخ این سوال که امکان دارد شما و کابینه تان بزودی توسط دولت بازداشت شوید در آن زمان چه خواهید کرد؟ گفت من و دولتم باستقبال از هر خطری خواهیم رفت ارتش نمی تواند من و کابینه مرا تهدید کند ولی با قبول این شغل از میدان بدر نخواهیم رفت.

وی در مقابل این سوال که چه تماس ها و ملاقات هایی با دولت بختیار و ارتش گرفته شده است جوابی نداد و گفت اجازه بدهید این سوال را جواب ندهم و برای خودم باقی بماند.

وی در باره ویژگیهای دولت اسلامی و میزان آگاهی مردم نسبت به این دولت، توضیح داد: حکومت اسلامی بسیار حکومت خوبی است. این حکومت منافع مردم و طبقات مختلف را در نظر دارد، ولی اگر بخواهم بیش از این توضیح دهم وقت کم است و توضیحات طولانی می شود در این زمینه نوشته و گفتنی زیاد بوده و هست و بعد هم نوشته و گفته زیاد خواهد شد.

پس از پایان یافتن سخنان مهندس بازرگان، امام خمینی در سخنان کوتاهی اظهار داشتند:

بعد از تشکر از ملت ایران که در این مدت طولانی رنج و زحمت بردند و با دادن خون خودشان برای اسلام خدمت نمودند مطالبی هست که باید به عرض ملت برسانم. و آن اینست که نظر خودشان را درباره دولت آقای مهندس بازرگان که دولت شرعی و اسلامی است اعلام کنند هم بوسیله مطبوعات و هم توسط تظاهرات آرام در شهرها و در دهات و هر جا که مسلمان هست، نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای مهندس بازرگان اظهار کنند.

در این لحظه دکتر یزدی خطاب به خبرنگاران گفت که می توانند سه سوال از حضرت آیت الله خمینی بکنند.

نخستین سوال به این شکل عنوان شد:

اگر ارتش این فرمان را نپذیرد و واکنش نشان دهد حضرت آیت الله فکر می کنند چه وضعی بوجود می آید.

امام خمینی در پاسخ گفت: ارتش تمرد نخواهد کرد و اگر چنانچه بکند، اولا از طرف خدا مجازات خواهد شد و ثانیاً در مواقع مقتضی جزائی را که قانون اسلام تعیین کرده است اجرا می کنیم و از حالا هم اگر خدای نخواسته اطاعت نکردند اعلام می کنیم.

در اینجا یکی از خبرنگاران خارجی از حضرت آیت الله خمینی سوال کرد با توجه به تماس نزدیک آقای مهندس بازرگان با شما و همچنین با آقای بختیار آیا آقای بختیار چه موضعی در برابر این اعلام شما خواهد داشت و یا دارند و همچنین ارتش چه عکس المعلی در برابر این امر خواهد داشت یا دارد.

حضرت آیت الله خمینی پاسخ دادند: اگر هر دو عاقل باشند یا علاقه ای به این ملکت داشته باشند باید منصف باشند و اگر خائن باشند امر دیگری است.

حضرت آیت الله در پاسخ سوال یکی دیگر از خبرنگاران که پرسیده بود آیا به نظر شما قانون اساسی سال 1906 قانونی است و می تواند چارچویی برای دوره انتقالی باشد پاسخ گفتند بعضی از قوانین تغییر می یابد و بقیه به قوت خودش باقی خواهد ماند.

آیت الله خمینی افزود: قانون اساسی 1906 بجز آن مواردی که در باره سلطنت است فعلا برقرار و بقوت خود باقی است. تا زمانی که جمهوری اسلامی قوانین تازه ای وضع کند.

در این لحظه امام خمینی جلسه را ترک گفتند و سپس آقای بازرگان به سوالات خبرنگاران پاسخ داد (متن سوال و جواب ها جداگانه چاپ شده است)

آخرین سوالی که مطرح شد این بود:

با توجه به سخنان امام که گفتند اگر کسی از این دولت اطاعت نکند عقوبت داده می شود آیا نوعی دیکتاتوری جایگزین نشده؟ مردم آزادند هر گونه بخواهند فکر کنند- شاید کسی متمایل به این دولت نباشد.

بجای مهندس بازرگان حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی این سوال را پاسخ گفت: وی با اشاره به آزادمنشی اسلام گفت: نظر امام در مورد پذیرفتن یا نپذیرفتن توسط افراد نیست. بلکه ایشان منظورشان خرابکاری کردن در برابر این دولت، واکنش حاد نشان دادن و رفتاری از این قبیل توسط، هئیت حاکمه غیرقانونی و ارتش است. و البته این کار جرم است و عقوبت دارد.