تبیان، دستیار زندگی
بخدا قسم اگر پیامبر خدا آن طور كه به این مردم در باره ما سفارش كرده راجع به كشتن ما توصیه میكرد اینان بیشتر از این به ما ظلم نمی كردند و ما را نمى‏كشتند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

وقایع اتفاق افتاده در اربعین


در این نوشتار تنها به سه واقعه مشهور مرتبط با قیام حسینی در اولین اربعین شهادت سیدالشهداء اشاره می شود و به وقایع دیگر که طبیعتا در آن زمان رخ داده است عنایتی ندارد.


حرم امام حسین علیه السلام

1. نخستین زیارت قبر امام حسین علیه السلام  توسط جابربن عبدالله انصاری

بشارة المصطفى: از اعمش، از عطیه عوفى روایت شده كه گفت: با جابر بن عبد اللَّه انصارى، جهت زیارت قبر حضرت حسین‏ بن على علیه السّلام، راه افتادیم وقتى به كربلا رسیدیم، جابر به كنار آب فرات رفت، و در آن غسل كرد، سپس پارچه‏اى را به كمر بست و دیگرى را به دوش انداخت [و خود را به هیأت زائران خانه خدا در آورد] آنگاه خود را با عطرى خوشبو كرد. و قدمى بر نداشت مگر اینكه خدا را یاد كرد تا به قبر نزدیك شد [جابر در آن ایام نابینا شده بود و جایى را نمى‏دید لذا] به من گفت: یاریم كن تا قبر حضرتش را لمس كنم، من او را یارى كردم، روى قبر افتاد و بیهوش شد، آبى به سر و صورتش زدم تا به حال آمد و سه بار صدا زد: یا حسین، و سپس گفت: دوستى، جواب دوستش را نمى‏دهد، سپس گفت: و چگونه مى‏توانى جواب بدهى، و حال آنكه رگهاى گردنت بریده شده، و بین بدن و سرت جدایى افتاده است، من شهادت مى‏دهم كه تو، فرزند پیامبرانى، و فرزند سرور مؤمنانى، فرزند همراه تقوایى، فرزند سلیل هدایتى، تو پنجمین اهل كسائى، تو فرزند سید نقبائى، تو فرزند فاطمه سیده زنانى، و چرا چنین نباشى و حال آنكه به دست سید پیامبران به تو غذا داده شد و در دامن پرهیزكاران تربیت یافتى و از پستان ایمان شیر خوردى، پاك زیستى، و پاك به شهادت نائل شدى، دلهاى مؤمنان در فراقت ناآرامند، و شك و تردیدى ندارند كه [شهادت‏] برایت اختیار شده بود. پس سلام خدا و رضوان او بر تو باد، و گواهى مى‏دهم كه تو بر همان راهى رفتى كه برادرت یحیى بن زكریا رفت. (1)

بشیر: این على بن الحسین است كه با عمه‏ها و خواهرانش نزدیك شما بر در دروازه مدینه وارد شده‏اند. من فرستاده آن حضرت میباشم، آمدم تا شما را از مكان آن بزرگوار آگاه نمایم. هیچ زن پرده‏نشین و محجوبه‏اى نبود مگر اینكه از مكان خود خارج شد

 2. بنا بر قولی رسیدن کاروان اسرا به کربلا

سید بن طاوس می نویسد: قال الراوی و لما رجع نساء الحسین ع و عیاله من الشام و بلغوا العراق قالوا للدلیل مر بنا على طریق كربلاء فوصلوا إلى موضع المصرع فوجدوا جابر بن عبد الله الأنصاری رحمه الله و جماعة من بنی هاشم و رجالا من آل رسول الله ص قد وردوا لزیارة قبر الحسین ع فوافوا فی وقت واحد و تلاقوا بالبكاء و الحزن و اللطم و أقاموا ... هنگامى كه زنان و فرزندان حسین از شام برگشتند و به عراق رسیدند به راهنما گفتند: ما را از راه كربلا ببر. وقتى به موضع قتلگاه رسیدند جابر بن عبد اللَّه انصارى را با گروهى از بنى هاشم و مردى از آل رسول اللَّه یافتند كه براى زیارت امام حسین علیه السلام وارد شده بودند. همه در یك وقت وارد شدند و با یك دیگر شروع به گریه و حزن كردند و لطمه بصورت زدند. ماتمى بپا كردند كه فوق العاده دلخراش و جگر سوز بود. زنان آن دیار نیز به ایشان پیوستند و عموما چند روزى عزادارى كردند.(2) البته آقای رسول جعفریان این نظر را مورد بررسی و نقد قرار داده اند.(3)

امام حسین علیه السلام

3. رسیدن کاروان اسرا به مدینه

بشیر بن حَذلَم می گوید: وقتى نزدیك مدینه رسیدیم حضرت زین العابدین علیه السلام پیاده شد و پس از اینكه خیمه‏هاى خود را بر سر پا كرد زنان را پیاده نمود. بعد به بشیر فرمود: خدا پدر تو را كه شاعر بود رحمت كند. آیا تو بر گفتن شعر قادرى؟ گفتم: آرى. یا ابن رسول اللَّه، من نیز شاعرم. فرمود: وارد مدینه شو و خبر شهید شدن امام حسین را بده. من بر اسب خود سوار شدم و آن را راندم تا وارد مدینه گردیدم. هنگامى كه بر در مسجد پیغمبر خدا رسیدم صدا بگریه بلند كردم و این شعر را سرودم:

یا أهل یثرب لا مقام لكم بها            قتل الحسین فادمعی مدرار

الجسم منه بكربلاء مضرج              و الرأس منه على القناة یدار

یعنى اى اهل مدینه (نام مدینه قبلا: یثرب بوده است) جا ندارد كه شما در مدینه بمانید. حسین مقتول شد! این اشکهاى من است كه فرو میریزند؛ جسم مقدس امام حسین در كربلا غرقه به خون است و سر مباركش بر فراز نیزه دور میزند! بشیر میگوید: سپس گفتم: این على بن الحسین است كه با عمه‏ها و خواهرانش نزدیك شما بر در دروازه مدینه وارد شده‏اند. من فرستاده آن حضرت میباشم، آمدم تا شما را از مكان آن بزرگوار آگاه نمایم. هیچ زن پرده‏نشین و محجوبه‏اى نبود مگر اینكه از مكان خود خارج شد.

زنان در حالى بیرون آمدند كه سر و پاى برهنه بودند، صورت‏هاشان خراشیده بود، لطمه بصورت خود میزدند و صدا به وا ویلا بلند می كردند، هیچ روزى بقدر آن روز گریه‏كننده نبود، هیچ روزى نظیر آن روز به مسلمانان تلخ نگذشت... بشیر میگوید: عموم مردم بر من سبقت گرفتند و متوجه حضرت سجاد(علیه السلام) شدند.

بخدا قسم اگر پیامبر خدا آن طور كه به این مردم در باره ما سفارش كرده راجع به كشتن ما توصیه میكرد اینان بیشتر از این به ما ظلم نمی كردند و ما را نمى‏كشتند...

من نیز اسب خود را به تعجیل راندم و بسوى آن مردم باز گشتم. دیدم آن مردم راه و جاده‏ها را فرا گرفته‏اند. من از اسب خود فرود آمدم و روى دوش مردم راه میرفتم تا خود را نزدیك در آن خیمه‏اى رساندم كه حضرت على بن الحسین(علیهماالسلام) در میان آن بود. حضرت سجاد(علیه السلام) پارچه‏اى بدست داشت كه اشکهاى خود را بوسیله آن خشك میكرد. یك خادمى پشت سر امام سجاد(علیه السلام) بود كه صندلى همراه خود داشت. وى آن صندلى را نهاد و امام سجاد(علیه السلام) در حالى بر فراز آن نشست كه نمیتوانست از گریه‏ خوددارى نماید! صداى مردم بگریه بلند شد. ناله و فریاد دختران و زنان بلند شد. مردم از هر طرف به امام سجاد(علیه السلام) تسلیت و تعزیت می گفتند. كار بجایى رسید كه آن بقعه یك پارچه ضجه و گریه شد!! امام سجاد بدست خود به مردم اشاره كرد: ساكت شوید! وقتى مردم آرام شدند؛ آن حضرت فرمود:

امام حسین علیہ السلام

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، مالِكِ یَوْمِ الدِّینِ‏، بارئ الخلائق اجمعین، الذى بعد فارتفع فی السموات العلى، و قرب فشهد النجوى و ...

ایها الناس! آن خدائى كه حمد مخصوص او است ما را بمصیبت‏هاى جلیل و بزرگ و رخنه بزرگى در اسلام مبتلا كرد. زیرا امام حسین علیه السلام با عترتش شهید شدند، زنان و كودكانش اسیر گردیدند، سر مباركش را بر فراز نیزه در شهرها گردانیدند. و این مصیبتى است كه نظیرى نخواهد داشت.

ایها الناس! كدام یك از شما بعد از شهادت امام حسین مسرور و خوشحال خواهد شد؟ كدام چشم است از شما كه از ریختن اشك خوددارى و مضایقه نماید... ایها الناس! كدام قلب است كه براى شهید شدن حسین شكافته نشود. كدام قلب است كه بحسین علاقه نداشته باشد. كدام گوش است كه این مصیبت اسلام را بشنود و ناراحت نشود... بخدا قسم اگر پیامبر خدا آن طور كه به این مردم در باره ما سفارش كرده راجع به كشتن ما توصیه میكرد اینان بیشتر از این به ما ظلم نمی كردند و ما را نمى‏كشتند... (4)


سید روح الله علوی

بخش سیره و عترت تبیان

پی نوشت ها:

1. درر الأخبار با ترجمه‏ سید مهدى و على رضا حجازى و عیدى خسروشاهى‏، ج 1، ص: 697 و 699، ناشر: دفتر مطاالعات تاریخ و معارف اسلامى‏

 2. سید على بن موسى بن طاوس، اللهوف، انتشارات جهان تهران، 1348 شمسى،‏ ص : 196

3. رجوع شود به ره توشه راهیان نور، ویژه محرم و صفر 1430ق، صص200 تا 205

4. زندگانى حضرت امام حسین علیه السلام‏،محمد جواد نجفى‏، ج 1، ص: 196 تا  198،ناشر: اسلامیه‏

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.