تبیان، دستیار زندگی
اگر سخنرانی آکنده از عبارت های کلیشه ای باشد ـ اگر در گذشته هم می پسندیدند ـ امروزه جوان ها و عامّه ی مردم این شیوه ی سخن گفتن را نمی پذیرند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فن سخنوري 8

سخنوری ،فن ،طلاب ،

در مقاله پيشين، بايدهاي يک سخنراني را توضيح داديم. اين شرايط براي ظاهر کلام و اسلوب بيان کاربرد دارد. در اين مقاله به نابايسته ها و نبايدهاي يک سخنراني خواهيم پرداخت.

کليشه اي و يا غير عادي سخن گفتن، تقليد در بيان و استفاده نابجا از جملات متعارف، از جمله مسائلي است که بايد در حين سخنراني از آن اجتناب کرد.

در مقاله بعد، بيشتر به بحث محتوايي يک سخنراني مي پردازيم.

اگر سخنرانی آکنده از عبارت های کلیشه ای باشد ـ اگر در گذشته هم می پسندیدند ـ امروزه جوان ها و عامّه ی مردم این شیوه ی سخن گفتن را نمی پذیرند

ب: نبایدها

به بعضی از آنچه یک سخنران باید از حیث ظاهر کلام از آن بپرهیزد و مراقب باشد که در کلامش به آن گرفتار نشود، اشاره می شود:

1 ـ کلیشه ای سخن گفتن

کلیشه ای سخن گفتن اثر منفی می گذارد. البته این خود حد و حدودی دارد. مثلاً، خطبه ی اوّل منبر یا سخنرانی عیبی ندارد که یک عبارت کلیشه ای و تکراری باشد امّا اگر سخنرانی آکنده از عبارت های کلیشه ای باشد ـ اگر در گذشته هم می پسندیدند ـ امروزه جوان ها و عامّه ی مردم این شیوه ی سخن گفتن را نمی پذیرند.

ادبیات جنبه ی هنری زبان است. استفاده ی به جا از شعر و تمثیل، کلام را شیرین و نمکین می کند و این مستلزم آشنایی خطبای ارجمند با متون اصلی ادبیات فارسی است.

2 ـ غیر عادی سخن گفتن

به طور طبیعی سخن بگویید و راحت حرف بزنید. همان طور که با خانواده ی خودتان صحبت می کنید، با مردم و مستمعان خود سخن بگویید. دنبال این نباشید که سخنرانی شما حتما یک سبکی داشته باشد. اگر راحت صحبت کنید، خود آن نحوه ی صحبت، سبک شما می شود و هر کسی راحت صحبت کردنش به یک طریق است. امّا آگاهانه، عالما و عامدا دنبال سبک خاص بخشیدن به سخنرانی خودتان نباشید. به صرافت طبع به طور طبیعی و عادی صحبت کنید و اجازه ندهید که هواس شنونده به جای این که معطوف به بیان شما شود، معطوف به سبک شما باشد و یک وقت ببینید همه ی مردم نشسته اند و به حرف های شما هم خوب گوش می دهند امّا توجّه آن ها به سبک حرف زدن شماست نه به آنچه می گویید.

3 ـ تقلید در سخنوری

از هیچ واعظ موفقی تقلید نکنید. اگر مرحوم فلسفی رحمه الله در طرز سخن گفتن خودش موفق بود، اجازه دهید این سبک سخن گفتن برای خود ایشان محفوظ بماند. اگر شما در تقلید کردن بسیار هم موفق باشید، تازه خود را از صحنه حذف کرده، خود را در حد یک ضبط صوت پایین آورده اید. بازگو کننده ی سخنرانی آقای فلسفی شده اید و این جفائیست که یک سخنور به خودش می کند و خود را هیچ دانسته، قدرت ابتکار را از خود نفی می کند و خود را عکس برگردان سخنرانی دیگری معرفی می کند.

معمولاً کسانی که به فکر تقلید از سخنران های موفق و مشهور برآمده اند، سخنران موفق و مشهوری نشده اند.

هر کس باید راه خود را طی کند. البتّه در سخنرانی های دیگران نکته های آموزنده، بسیار است.

اگر سخنران به فکر این باشد که طنین کلام یک واعظ معروف را تقلید کرده، توقف های او، صحبت کردن او و در واقع منبر او را حفظ کند و تحویل دهد، موفق نخواهد شد. اصلاً به فکر تقلید از کسی در سخنرانی نباشید اما به فکر آموختن باشید.

معمولاً کسانی که به فکر تقلید از سخنران های موفق و مشهور برآمده اند، سخنران موفق و مشهوری نشده اند.

4 ـ آوردن کلمات و جملات مترادف

گاهی سخنران برای القای یک معنا، چندین کلمه ی زاید را در کنار هم ردیف می کند مانند، خوب، نیک، پسندیده، مستحسن و ... در این صورت ممکن است از نظر افراد بصیر و خبیری که شنونده اند، حمل بر این شود که گوینده می خواهد وقت کُشی کند و این اثر منفی در شنونده می گذارد.

(البته در موارد معدودي هم استفاده از کلمات مترادف مي تواند به جذابيت و اهميت جمله شما بيفزايد و مخاطب را نسبت به اهميت مساله آگاه کند و يا محتواي بيان شما را در ذهن او دقيق تر جاسازي کند.)


منبع:

برگرفته از پايگاه حوزه

فرآوري: محمد حسين امين - گروه حوزه علميه تبيان