تبیان، دستیار زندگی
دورکاری نوعی شیوه کار است که به شاغل اجازه می دهد بدون نیاز به حضور در اداره تکالیف و وظایف حرفه ای خود را به دور از بروکراسی های...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لطفا از دور بیکارم نکنید!

دورکاری


بله درست حدس زده اید. بازهم صحبت از دورکاری است. این بار با هم نگاه کوتاهی کنیم به اظهار نظرهای متفاوت درباره شرایط دورکاری در ایران. البته پیش از آن کمی هم از ماهیت دورکاری در زمان اجرا خواهیم گفت

دورکاری نوعی شیوه کار است که به شاغل اجازه می دهد بدون نیاز به حضور در اداره تکالیف و وظایف حرفه ای خود را به دور از بروکراسی های سنتی با انعطاف پذیری بیشتری انجام دهد که یکی از اصول توسعه آن فناوری اطلاعات است


دورکاری که در انگلیس با اصطلاح Tele work و در آمریکا با اصطلاح Telecommute شناخته می شود روشی برای کار کردن به روشی مستقل از محیط جغرافیایی اداره یا شرکت است. با استفاده از ابزارها و تجهیزات انفورماتیکی، مخابراتی و متدهای انعطاف پذیرسازی که از سوی سازمان مربوطه ارائه می شود می توان در این شیوه کار کردن تسهیل ایجاد کرد.

پدیده دورکاری مواردی از قبیل ساختار فناوری، فرهنگ کار، شرایط بازار، گسترش ICT (فناوری ارتباطات و اطلاعات)، فرهنگ نوآوری، سیاستهای دولتی و الگوهای آموزشی را تحت تاثیر قرار می دهد.از آن جائی که اقتصاد نوین مستقل از محل تولید و مصرف عمل می کند و رقابت بازار امروز جهانی است و به علاوه شرکت ها به دنبال الگو های سازمانی جدیدی هستند که جایگزین بروکراسیهای کلاسیک شود، موضوعی مثل دورکاری قابل طرح است. به عبارتی در فضایی که شرکتها و حتی افراد به دنبال انعطاف بیشترند می توان رایانه ها و اینترنت برای ایجاد فرصتهای جدید تجاری استفاده کرد.برای پیشرفت دورکاری پیش از هرچیز باید نظام بروکراسی سنتی را تغییر داد و سپس زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات را توسعه داد.

جالب است بدانید فنلاند اولین کشور دنیا است که دسترسی به اینترنت پرسرعت را وارد مبانی حقوق بشر کرده و امکان استفاده از اینترنت حداقل یک مگابیت بر ثانیه را حق مسلم تمام شهروندان خود می داند. از اول جولای 2010 در این کشور 96 درصد از شهروندان به اینترنت خانگی با سرعت حداقل یک مگابیت برثانیه دسترسی پیدا کرده اند و درحال حاضر تنها 4 هزار خانه به این اینترنت دسترسی ندارند. این کشور همچنین درتلاش است تا سال 2015 اینترنت پرسرعت با پهنای باند 100 مگابیت برثانیه را در اختیار تمام شهروندان خود قرار دهد.

بودجه عملیاتی در برنامه های سوم، چهارم و پنجم مورد تاکید قرار گرفت منتهی برنامه عملیاتی آن وقتی محقق می شود که مشخصا بگوید چه برنامه هایی در طول یکسال انجام خواهد شد

این در حالی است که اجرای این طرح در داخل به شکل دیگری است. مدتی است که زمزمه اجرای دورکاری در کشور هم به گوش میرسد. مقدماتش در حال فراهم شدن است و هر چند وقت یک بار مسئولین ذی ربط اطلاعات جدیدی در این زمینه ارائه می دهند.

احمد بزرگیان معاون نوسازی و تحول اداری معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهوری با اشاره به اقدامات وزارتخانه های مختلف برای اجرای دورکاری گفت: تعریف دولت از دورکاری دقیقا به معنای Tele Working نیست و تنها بخشی از این طرح نیاز به سرعت اینترنت دارد. بزرگیان در گفتگو با مهر در تشریح اقدامات انجام پذیرفته شده از سوی دستگاههای اجرایی برای طرح دورکاری اظهار داشت: هم اکنون وزارتخانه های نفت، ارتباطات و فناوری اطلاعات، دادگستری، اقتصاد و جهاد کشاورزی کارگروههایی را برای اجرای دورکاری تشکیل داده اند.

دورکاری

وی ادامه داد: در این طرح از دستگاههای اجرایی خواسته شده تنها فعالیتهایی که نیاز به مراجعه حضوری ارباب رجوع نداشته و وابسته به حضور جمعی نباشد را به سمت دورکاری سوق دهند. همچنین دورکاری برای اموری که مربوط به اپراتوری و حفاظت و نگهداری نباشد اعمال خواهد شد.

وی با بیان اینکه برای این مسئله فراهم سازی امکانات زیرساختی در دستور کار قرار گرفته است ادامه داد: طبق گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با سرعت فعلی اینترنت خانگی نیز می توان دورکاری را محقق کرد چرا که بسیاری از امور تنها نیازمند به انتقال متن است که سرعت فعلی اینترنت خانگی پاسخگوی این نیاز خواهد بود.

این صحبت ها همگی بسیار امیدبخش و خوب است. منطقی است اگر بگوییم که گروهی از کارمندان مخصوصا بانوانی که فرزندان کوچک دارند ترجیح می دهند که در منزل وظایف کاری خود را دنبال کنند و ضمن اینکه به وظایف خود  در خانه میرسند از انجام امور محوله هم غافل نشوند. اما این مسئله باید با امنیت روانی کارکنان همراه باشد. چرا که ترس از بیکار شدن قطعا منجر به کم شدن انگیزه کارکردن می شود

در فضایی که شرکتها و حتی افراد به دنبال انعطاف بیشترند می توان رایانه ها و اینترنت برای ایجاد فرصتهای جدید تجاری استفاده کرد.برای پیشرفت دورکاری پیش از هرچیز باید نظام بروکراسی سنتی را تغییر داد

به عبارتی با وجود توضیحات بالا به دلیل ابهاماتی که هنوز وجو دارد برای بعضی از کارمندان دورکاری مایه نگرانی است وبه نظرشان میرسد که دورکاری با واژه دیگری قرین باشد و آن واژه ای نیست جز بیکاری! اما این نگاه چقدر صحت دارد؟

معاون وزیر کار با بیان جزئیات اجرای طرح دورکاری و اینکه برخی مشاغل با استفاده از تکنولوژی به منازل خواهند رفت، گفت: پرداخت دستمزد به میزان کار افراد صورت می‌گیرد.

حمید حاجی عبدالوهاب در گفتگو با مهر با تشریح زوایای مختلف طرح دور کاری، با تاکید بر اینکه این طرح پس از ارائه توسط وزارت کار در دولت مصوب و برای اجرا برنامه ریزی شده است، گفت: در قالب دستورالعملی که معاونت رئیس جمهور اعلام کرد قاعدتا بخشی از نیروهای وزارتخانه ها و سازمانها به ویژه خانمها می توانند بخشی از کار خود را در منازل انجام دهند.

به گفته حاجی عبدالوهاب، هدف از اجرای دورکاری اخراج افراد نیست و حتی می تواند مقدمه خوبی نیز برای اینکه ما تدریجا به سمت اجرا و عملیاتی کردن برنامه های ویژه برویم نیز است.

این مقام مسئول در وزارت کار افزود: بودجه عملیاتی در برنامه های سوم، چهارم و پنجم مورد تاکید قرار گرفت منتهی برنامه عملیاتی آن وقتی محقق می شود که مشخصا بگوید چه برنامه هایی در طول یکسال انجام خواهد شد و کمیت و کیفیت کارها نیز مشخص شود. اگر یک نفر کارمند بداند که در طول یکسال چه کارهایی را باید انجام دهد، به ازای آن کار میزان دستمزد وی نیز مشخص می شود حال اگر فرد بیشتر کار کند مزد بهتری نیز می گیرد و اشکالی هم ندارد.

امید است که این طرح با مدیریت و برنامه ریزی درست اجرا شود. چرا که اجرای درست این طرح جدای از افزایش بهره وری نیروی کار می تواند به بهبود ترافیک کلانشهر ها و حذف رفت و آمد های غیر ضروری کمک کند.اما جز این نیست که شکست در اجرای طرح می تواند آسیب زیادی به شرایط شکننده بازار کار وارد کند. قطعا هزینه فرصت عدم موفقیت در اجرا بسیار بالاست. انتظار میرود که همان قدر که حالا مسئولین با اطمینان از اجرای درست دورکاری خبر می دهند در مرحله اصلی اجرا هم با وفاداری به قواعد تعریف شده مانع از از بین رفتن این فرصت مفید اقتصادی شوند که البته قطعا هم چنین خواهد شد.از همین جا برای این طرح تازه وارد آرزوی موفقیت میکنیم. موفق باشی دورکاری!


ریحانه حمیدی فر

بخش اقتصاد