تبیان، دستیار زندگی
اگرچه گرفت ماه (خسوف) اهمیت زیادی ندارد ولی فوایدی دارد . به عنوان مثال در هنگام خسوف شما می توانید ابعاد و اختلاف منظر ماه را تعیین کنید . همچنین می توان سرعت سرد شدن ماه را در نتیجه قطع تشعشعات خورشید معین کرد .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نشانه ی عذاب یا رحمت ؟!

خورشید گرفتگی

خورشید گرفتگی به راستی یکی از زیباترین پدیده های نجومی و زیبایی های خلقت به حساب می آید .

گرفتن ماه به سبب سایه زمین را خسوف و گرفتن خورشید به سبب سایه ماه را کسوف یا خورشید گرفتگی می نامند .

خورشید گرفتگی، کسوف یا خورگرفت ؛ عبارت از وضعیتی است که کره ماه در میان زمین وخورشید قرار گرفته و خورشید را از دید ناظر زمینی پنهان می سازد . خورشید گرفتگی ممکن است کامل و یا جزئی باشد .

کسوف (خورشید گرفتگی) تنها در آغاز ماه نو و هنگامی حاصل می شود که ماه نزدیک یکی از دو گره ی مدارش باشد . ناظری که بر زمین قرار دارد ، در هنگام خورشید گرفتگی ، قرص ماه را بر زمینه خورشید می بیند. اگر سایه ی ماه تمام قرص خورشید را بپوشاند کسوف کلی است، و اگر تنها قسمتی از سطح خورشید در تاریکی بماند کسوف جزئی است.

کسوف های کلی از جالبترین پدیده های آسمانی قابل مشاهده با چشم غیر مسلح است. درست پیش از آن که خورشید به طور کامل بگیرد، چنان می نماید که آخرین شعاع های خورشید آن را همچون "حلقه ی انگشتری الماس" در میان می گیرد .

نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. نمازگزار بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره بخواند و به رکوع رود و پس از رکوع دوباره یک حمد و یک سوره بخواند تا پنج مرتبه و در رکعت دوم نیز به همانگونه اقامه شود و پس از رکوع آخر قنوت خوانده شود و تشهد و سلام دهد

سه‌شنبه خورشید می‌گیرد

روز سه‌شنبه خورشید گرفتگی جزئی در اروپا ، نیمه شمالی آفریقا ، آسیا (به جز بخشی از شرق و جنوب آن) قابل رؤیت است.

بیشترین میزان گرفتگی جزئی در شمال اروپا رخ می دهد كه در شمال كشور سوئد ، ماه حدود 80 درصد از قرص خورشید را می پوشاند.

نماز

در شهر تهران گرفتگی در ساعت 11 و 21 دقیقه آغاز می‌شود و در ساعت 12 و 51 دقیقه به حداكثر می‌رسد كه در این حالت ماه 39 درصد از سطح قرص خورشید را می‌پوشاند . این گرفتگی در ساعت 14 و 15 دقیقه در تهران خاتمه پیدا خواهد کرد .

این خورشید گرفتگی در شهر اراک در ساعت 11 و 16 دقیقه ، در شهر اردبیل 11 و 14 دقیقه ، ارومیه 11 و 6 دقیقه ، اصفهان در ساعت 11 و 23 دقیقه ، در شهر اهواز از ساعت 11 و 13 دقیقه ، ایلام از ساعت 11 و 7 دقیقه ، در بوشهر از ساعت 11 و 20 دقیقه ، در بجنورد از ساعت 11 و 38 دقیقه ، در بندرعباس از ساعت 11 و 41 دقیقه ، در بیرجند از ساعت 11 و 46 دقیقه ، در تبریز از ساعت 11 و 9 دقیقه ، در خرم‌آباد از ساعت 11 و 13 دقیقه ، در رشت از ساعت 11 و 17 دقیقه و در زاهدان از ساعت 11 و 56 دقیقه آغاز می‌شود.

حداكثر میزان پوشیدگی خورشید توسط ماه در شهر اراک 38 درصد ، در شهر اردبیل 47 درصد ، در ارومیه 49 درصد ، در شهر اصفهان 34 درصد ، در اهواز 35 درصد ، در ایلام 41 درصد ، در بوشهر 28 درصد ، در بجنورد 35 درصد ، در بندرعباس 18 درصد ، در بیرجند 25 درصد ، در خرم‌آباد 39 درصد ، در رشت 44 درصد و در زاهدان 17 درصد خواهد بود .

پایان این خورشید گرفتگی در شهر اراک در ساعت 14 و 12 دقیقه ، در شهر اردبیل ساعت 14 و 14 دقیقه ، ارومیه 14 و 9 دقیقه ، اصفهان در ساعت 14 و 13 دقیقه ، در شهر اهواز ساعت 14 و 8 دقیقه ، ایلام ساعت 14 و 8 دقیقه ، در بوشهر ساعت 14 و 7 دقیقه ، در بجنورد از ساعت 14 و 21 دقیقه ، در بندرعباس ساعت 14 و 7 دقیقه ، در بیرجندساعت 14 و 18 دقیقه ، در تبریز از ساعت 14 و 11 دقیقه ، در خرم‌آباد از ساعت 14 و 10 دقیقه ، در رشت از ساعت 14 و 14 دقیقه و در زاهدان از ساعت 14 و 13 دقیقه خواهد بود .

وقتی خورشید یا ماه بگیرد یا زلزله ای رخ دهد، بر انسان ها لازم است  که به خدای خود پناه آورده، دو رکعت " نماز آیات " بجا آورند .

چرا هنگام کسوف و خسوف باید نماز آیات بخوانیم ؟

همان طور که می دانیم فلسفه همه احکام و جزئیات آنها به طور تفصیلی روشن نیست و آگاهی از آن دانشی فراتر از تنگناهای معارف عادی بشری می‏طلبد.

لیکن به طور اجمال، روشن است که همه احکامالهی تابع مصالح و مفاسد واقعی در متعلق آنهاست.

بنابراین در صورتی که فلسفه حکمی را بالخصوص ندانیم، بنا بر قاعده کلی باید از آن پیروی کنیم؛ زیرا در آن یقین وجود مصلحتی هست، هر چند بر ما ناشناخته باشد.

گزاردن چنین نمازی کنایه از این است که این گونه حوادث ، نشانه هایی از قدرت الهی و نظم و حساب دقیق عالم طبیعی است.

گاهی خداوند به جهت پاره‏ای از گناهان که ازبندگان سر می‏زند آنها را مستحق عذاب می‏بیند ولی باز از باب رحمت واسعه و لطفی که به بندگان دارد برای اینکه به آنها فرصت دیگری بدهد بوسیله آشکار کردن علایم که به آن آیات می‏گویند؛ یعنی ، گرفتن ماه و خورشید یا بروز زلزله و رعد و برق و وزیدن بادهای سرخ و سیاه زنگ خطر می‏نوازد تا انسان‏ها راهشداری دهد، و بلکه به درگاه او روی آورند و از کردار خود توبه نمایند و باخواندن این دو رکعت نماز و تضرع و زاری موجب رفع عذاب شوند .

خواندن این نماز، انسان را متوجه آفریدگار هستی می نماید و همچنین سبب فرونشستن ترس و دلهره وآرامش دل ها می شود.

چنانکه در بعضی از روایات اسلامی نیز اشاره شده است علت واجب بودن نماز آیات این است که ؛

گاهی خداوند به جهت پاره‏ای از گناهان که ازبندگان سر می‏زند آنها را مستحق عذاب می‏بیند ولی باز از باب رحمت واسعه و لطفی که به بندگان دارد برای اینکه به آنها فرصت دیگری بدهد بوسیله آشکار کردن علایم که به آن آیات می‏گویند؛ یعنی ، گرفتن ماه و خورشید یا بروز زلزله و رعد و برق و وزیدن بادهای سرخ و سیاه زنگ خطر می‏نوازد تا انسان‏ها راهشداری دهد، و بلکه به درگاه او روی آورند و از کردار خود توبه نمایند و باخواندن این دو رکعت نماز و تضرع و زاری موجب رفع عذاب شوند .

از امام رضا(ع) روایت شده که علت کسوف و خواندن نماز آیات این است که چون معلوم نیست این آیه نشانه عذاب یا رحمت است رسول خدا(ص) به امتش دستور توجه به درگاه خدا را داده تا شر عذاب را بوسیله آن از خودشان دور کنند .

همان گونه که قوم حضرت یونس وقتی آثار و نشانه‏های عذاب را دیدند با تضرع و زاری وبازگشت به درگاه خدا عذاب حتمی را از خود دفع کردند .1

نحوه اقامه نماز آیات

نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. نمازگزار بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره بخواند و به رکوع رود و پس از رکوع دوباره یک حمد و یک سوره بخواند تا پنج مرتبه و در رکعت دوم نیز به همانگونه اقامه شود و پس از رکوع آخر قنوت خوانده شود و تشهد و سلام دهد .

و نحوه دیگر اقامه آن این است که:

سوره حمد کامل تلاوت شود و سوره توحید به پنج بخش تقسیم شده و بعد از هر بخش یک رکوع انجام شود . رکعت دوم نیز به همان صورت و بعد از آن تشهد و سلام داده شود .

                                                                                                            زهرا اجلال - گروه دین و اندیشه تبیان


پی نوشت :

1- وسائل الشیعه ، ج 5 ، ص 142


منبع: سایت تابناک

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.