ازخواندنش خسته نمی شوی 1
اگر شما هم چند سالي در حوزه علميه درس خوانده باشيد حتما به اين نتيجه رسيده ايد که برنامه ريزي فعلي حوزه، باعث نحيف شدن بعد علمي از حيث روايي و قرآني مي‌شود. به عبارت ديگر بعد از چند سال تحصيل، دست شما نسبت به آيات و روايات به صورت موضوعي و يا ارتباط آنها با يکديگر بسيار کوتاه است.
بررسي اينکه علت اصلي اين ضعف در سيستم حوزه چيست و چرا متوليان و مسئولين برنامه ريزي نسبت به اين مساله حياتي، توجه لازم را مبذول نمي‌کنند از عهده مقالات اين بخش خارج است. نکته مهم اينجاست که براي رسيدن به يک هدف بلند بايد برنامه ريزي کرد. حالا اگر ما بخواهيم آشنايي و انس بيشتر با آيات و روايات را دربرنامه خودمان بگنجانيم ، بايد چه کار کنيم و از چه شيوه هايي استفاده کنيم؟
فعالیت روزانه طلبه نباید از تلاوت و تدبر در آیات و یا مطالعه تفسیر خالی باشد. پیوند دائم طلبه با قرآن، شاکله روحی و فکری او را بیمه و بهره معنوی و معرفتی فراوانی نصیب او میگرداند. انس با قرآن نیاز دائمی طلبه است. البته این نیاز، در شرایط سنی و علمی مختلف، مراتب گوناگون دارد. رشد علمی طلبه، به او اجازه خواهد داد این انس را در مراتب بالاتر نیز تجربه کند.
فاقرؤوا ما تیسّر من القرآن[1]
در این جا طرحی برای آشنایی اجمالی طلاب با قرآن کریم ارائه می‌شود:
طرح آشنایی با قرآن
وَ قالَ الرَّسولُ یا رَبِّ إِنَّ قَومِی اتَّخَذوا هذَا القُرآنَ مَهجوراً[2]
پیامبر فرمود: پروردگارا، قوم من این قرآن را رها کردند.
أفَلا یتَدَبَّرونَ القُرآنَ‌ام عَلی قُلوبٍ أَقفالُها؟[3]
آیا در قرآن نمیاندیشند یا بر دلهایشان قفلهایی است؟
ما جالَسَ هذَا القُرآنَ أَحَدٌ إلاّ قامَ عَنهُ بِزِیادَه أَو نُقصانٍ: زِیادَه فِی هُدی أَو نُقصانٍ فِی عَمی. وَ اعلَموا إِنَّهُ لَیسَ عَلی أَحَدٍ بَعدَ القُرآنِ مِن فاقَه وَ لا لأَحَدٍ قَبلَ القُرآنِ مِن غِنی، فَاستَشفُوهُ مِن أَدوائِکم وَ استَعینوا بِهِ عَلی لَأوائِکم.[4]
هیچکس با این قرآن ننشست مگر اینکه از مجلس آن با فزونی و کاستی برخاست. فزونی در هدایت و کاستی در کوردلی و نیز بدانید که هیچکس را بعد از قرآن تهیدستی و نیاز نیست و هیچکس را قبل از قرآن توانگری نباشد. پس از بیماریهای خویش، از قرآن طلب بهبودی کنید و از آن بر شداید خود یاری طلبید.
«از تمامی علمای اعلام و فرزندان قرآن و دانشمندان ارجمند تقاضا دارم که از کتاب مقدسی که «تبیان کل شی» است.. . غفلت نفرمایند.. . و این جانب از روی جد نه تعارف معمولی میگویم از عمر به باد رفته خود در راه اشتباه و جهالت تأسف دارم. و شما ای فرزندان برومند اسلام، حوزهها و دانشگاه‌ها را با توجه به شؤونات قرآن و ابعاد بسیار مختلف آن بیدار کنید. تدریس قرآن در هر رشتهای از آن را موردنظر و مقصد اعلای خود قرار دهید. مبادا خدای ناخواسته در آخر عمر که ضعف پیری به شما هجوم کرد از کردهها پشیمان، و تأسف بر ایام جوانی بخورید همچون نویسنده.»[5]
توجه، آشنایی و انس با قرآن برای همه انسان‌ها ضروری است و این ضرورت، برای دانشمندان و اهلعلم چندین برابر. طلاب علوم دینی ـ هر فعالیت یا رشتهای را برای آینده خود اختیار نموده باشند ـ به مناسبت وظیفهای که بر عهده دارند بیشترین نیاز را به فهم قرآن دارند. این نیاز مهم ـ همچون امور دیگر ـ باید گام به گام و مرحله به مرحله پیگیری شود و از اجمال به تفصیل پیش رود.
اولین گام در آشنایی با محتوای قرآن، دریافت ترجمه ظاهری آیات است که خود، حاصل و نشان تسلّط بر واژهها و جملات خواهد بود. به همینمنظور و جهت دست‌یابی سریعتر به این هدف «طرح آشنایی با قرآن» تنظیم و ارائه شده است.
ادامه دارد....
منابع:
[1]. مزمل 73: 20.
.[2] فرقان 25: 30.
.[3] محمد 47: 24.
.[4] نهجالبلاغه، خطبه 176
.[5] امام خمینی صحیفه نور 20:20.
پايگاه راه و رسم طلبگي
تهيه و فرآوري: محمد حسين امين- گروه حوزه علميه تبيان
