تولد لاک پشت های سبز
اواسط پاییز هر سال زمان مناسبی برای به دنیا آمدن بچه لاک پشت های سبز در سواحل جنوبی ایران به خصوص چابهار است با این حال به دلیل بروز ناهنجاریهای طبیعی و تغییرات اقلیمی و تخریب زیستگاهها نسلشان در معرض انقراض قرار گرفته است.
بیرون آمدن بچه لاکپشتها از زیر ماسه‌های سواحل چابهار آنقدر دیدنى و شگفت‌انگیز است که می تواند زیباترین تجربه طبیعت لقب بگیرد. ابتدا یک بچه لاک‌پشت پوزه کوچک و سیاه خود را از میان دانه‌هاى ماسه بیرون مى‌آورد کمى آرام مى‌گیرد و بدون کمترین جنبش بی حرکت مى‌ماند.
بچه لاکپشتها تا زیر چشم‌ها سر از ماسه بیرون مى‌آورند مثل اینکه اطراف را مى‌پایند و بررسى مى‌کنند. دقایقى طولانى ممکن است در همین حالت بمانند. بدون اینکه کوچکترین حرکتى داشته باشد. گاهى در این فاصله یکی دو بچه لاک‌پشت دیگر نیز سر از ماسه‌ها درمى‌آورند. ممکن است چند بچه لاک‌پشت در کنار هم دقایق متمادى در حالى که فقط سرهایشان از ماسه بیرون آمده همچنان بى‌حرکت باقى بمانند.
سرانجام زمانى که یک یا چند لاک‌پشت به حرکت درمى‌آیند مثل اینکه حرکت سطح ناگهان باعث جنبش لایه‌هاى زیر شده باشد، ده‌ها بچه لاک‌پشت به یکباره با هم به سطح مى‌آیند. در این حالت مانند آن است که چشمه‌اى مى‌جوشد، بچه لاکپشتها در هم مى‌لولند و با عجله بیرون مى‌آیند و بلافاصله به سمت دریا به راه مى‌افتند.
متخصصان حیات وحش دریا معتقدند این نوزادان را تنها درکى غریزى و حسى به سوى دریا مى‌کشاند و این آغاز راهى دشوار همراه با خطرهاى بسیار براى آنهاست.
در آغاز بهار لاک پشتهای دریایی که در دریا به سر می برند شب ها از دریا بیرون می آیند و به کمک باله هایشان به سختی خود را روی ساحل جلو می کشانند. از خط مد دریا می گذرند و در ماسه های ساحلی چاله های عمیق حفر می کنند. سپس چاله را با بیش از صد تخم سفید و گرد در کمتر از نیم ساعت پر می کنند و روی آن را با شن و ماسه می پوشانند و به دریا بر می گردند. همه این مراحل نزدیک به دو ساعت طول می کشد.
مدیرکل اداره محیط زیست سیستان و بلوچستان در این باره می گوید: فصل تخم‌گذارى لاک‌پشت‌هاى سبز در سواحل چابهار متفاوت با دیگر نوار ساحلی جنوب کشور است به گونه ای که طبق پایشهای میدانی کارشناسان محیط زیست، لاک پشتها در فصول مختلفی جهت لانه سازی و تخمگذاری به ساحل مراجعه می کنند و این پدیده حداکثر تا پایان سال ادامه مى‌یابد.
تورج همتی ادامه می دهد: حدود 45 تا 60 روز طول مى‌کشد تا بچه لاکپشتها سر از تخم بیرون آورند. دماى کم یا زیاد، بر خروج دیرهنگام یا زودهنگام بچه لاکپشتها از تخم و همچنین تعیین جنسیت آنها تأثیر مى‌گذارد. هر اندازه دماى محیط تخم‌ها بیشتر باشد بچه‌هاى زودتر از ماسه‌هاى سر بیرون مى‌آورند و جنس آنها نیز ماده خواهد شد اما کاهش دما تأثیر معکوس در این فرایند دارد. طولانى بودن زمان تخم‌گذارى لاکپشتها موجب ایجاد تعادل میان تعداد نر و ماده‌ها مى‌شود.
لاک پشتهای نر هرگز به ساحل زادگاهشان بر نمی گردند ولی لاک پشتهای ماده پس از رسیدن به سن بلوغ (معمولا پس از 30 سالگی) برای تخم گذاری به همان ساحلی بر می گردند که در آن زاده شده اند و به احتمال بسیار همه تخم گذاریهای بعدی نیز در همان ساحل زادگاه انجام می شود.
نوزادان لاک پشت های دریایی سبز هنگام بیرون آمدن از تخم حداکثر طول بدنشان پنج سانتیمتر و وزن بدنشان کمتر از بیست گرم است. کاکایی ها پرستوهایی دریایی، حواصیل و انواع لاشخورها و حتی خرچنگها نوزادان لاک پشت ها را هنگام طی مسیر لانه تا رسیدن به دریا تهدید می کنند.
این نوزادان در همان شب تولد خود به طرف روشنترین افق یعنی دریا حرکت می کنند. بچه های لاک پشتها بی دفاع ترین نوزادان جانوران دریایی هستند. تخمین زده شده که تنها یک درصد از بچه لاک پشتهای دریایی به سن بلوغ می رسند.
گروه گردشگری تبیان
منبع: مهر
